A
Aduerfus: illos qui aiunt, quod fold relatione
Beum Verbum deceanthumana.
' C ap- XXVIII.
Ga r b , t v n 't nOnnulli de cattns dif-
nauiculam, pulfatus eft à miniftris verberi- Iois t
bus, àPilacoflagellatuseft, (putaminami- “j'.jj.
'litum excepitqui lancea latus pungentes,
•aeetum mixtum feile ori eins obtulerunt;
guftaiiit autem Sc mortem cruce, palfus 8c
alia conuicia ïudæorum. Hæc omnia ho-
mini quidem COntigiffe commémorant ; reifem
penfatione Vnigeniti, 8c venCrabile Sc
mao-num ac fupernis fpiridbus amabilifft-
mum myfterium , per quod etiam laduari
fumus, ad fenfus fragiles deferentes, de-
cus contaminant pulchritudinemque veri- ^
tatis Jj cum eos oporteat fi quid non re6te
.habere videatur, roborare conari, led 8c
magis infpicere fubrili acutoque mentis
oculofacrarumpropofitum litterarum, at-
que redum ita iter ingredi, fedantes ca
qua: Patres fandiffimi examlnarunt, qui
fanfti Spintus ihuminapotubus eruditi,
fanxere nobis Symbolum Fidei. Dicunt
autem > ipfum , qUod ex Patris fubftantia
inxftimabiliter natum eh , D E v M Verbum
, per quod omnia fada funt qua: in
■ccelofe qua in terra, propter nos homines1
&c iroftra falutis caufa defeendiffe, camera
.fadum,'paffum ,afcendiffein coelum, ven-
turumpertempora iudicare viuos 8c mor-
tuos, Vetura nonnulli funt, dodos fe effe
fcientefqueopinantes, SC fupcrcilio 5c tu-
raore inflati, qui fihxc verba audierint, de-
rident, 8c ea qua: tamquam rede funt di-
da , delirameuta magis exiftimant; cum
prafertim credamus, illurainatione Spiri-
tus fandi pacuiffe fandis Patribus feientiam
veritatis. At illi, tamquam ft foli poffint .
meliprafentire,nonipfun3 exiftimant vni-
genitum DeiFilium, quod eft .cx fubftantia
eius D e y M V erbnm, paffum efip fua
name pro nobis humane,, licet 'to quod
Deus intelligitur, in fua natura habeat yt
pati non poffit: hpminem autem feorlum
&fcparatimeqm ppnenpes-, qui eft qx fan-
da Virgine prpereatus ; deihde ei, quantum
ipfisvidetur, modum gloria: tribuen-
tes,adunatum fuiffe dicunt Vetbo Dei Sc
Patris: 8c rationem adunationis'exponen-
tes ,donatam effe ipfi dicunt a Deo arqiia-
litatemdignitatis(lueaudpripatis, 8c vtfi-
mili appellatione 6c Chriftus 8c Films dica-
tur Sc Dominus. Sin vero etiam paffus effe
aliquiddicatur Homo qui abipfis excogita-
tur, opprtere aiunt in ipfum Deum Ver-
bum referri, co quod coniundusfit ipfix-
qualitate dignitatis , cum naturis diuerfis
vnufquifqueid fit, quodeft.
Explanabo autem vim fententiarum ,
quantum ipfe valuero, fiicrarum litterarum
exempla proponens. Efuriit Chriftus , iti—
nere fatigatus eft, dormiuit,ingreffus eftin
vero in Filij * veri perfonam-. At nos
■credimus, ficut in vnum Deum Patrem
•omnipotentem, omnium vifibihum Sc in-
’uifibilium fadorem, ita etiam in vnum Dominum
noftrum I esvkt C hr i s t vm
1 filium eius. diuidere vero feorfum in hominem
Eräriiänuelemrecufamus , 8c feorfiim
in Vetburn. Scieiites autem, quod V erbum
fadum fit iuxta nos homo, vete ipfum eüm-
dcmque dicimusDeum de Deo; humane
vero hominem iuxta nos ex muliere. Affir-
mamusautem-,propter farttiliaritatem car-
Jtis quidem, eum innrmitates fuiife perpef-
fum; feruaffe vero naturæ fuæ impaflibili-
tatem, eo quod non homo erat folum, fed
^ idem etiam Deus natura. Et quemadmo-
- dumetat proprium corpus ipfius, ita etiam
naturales corporis Sc inculpabiles paffiones,
necnon ea quæ ei illata (unt petulantia non-
nullorum. Patiebatur autem impaffibiliter,
quinonidcirco fe humiliauit, vt effet tantum
fimiHs noftri ; fed quia, Vt ante dixi,
naturæ fuæ, yt iftis omnibus fuperior, re-
feruaflet. At fi dicetemus, quod per con-
uerfionem vel cpmmutationem nàrnræ fuæ
in naturam tranfierit carnis, Ueceffe erit
omnibus modis nos yel inuitos çonfiteri, ,
-j arcanam diuinâmqùe namram fuifte paffi-
bilem. Sirfautemmanferit incommutatus,
licet iuxta nos homo fit fadus, Sc eft proprium
coeleftis naturæ, vt pati non poffit ;
deinde per adunationem ipfius. fuerit corpus
paflibile, patitur corpore patienté, eo
quodipfius.fuifledicitur proprium; manec
vero ipfe impaffibilis , eo quod ipfius eft
porro proprium, vt pati non poffit. Et fi
glorificatus eft Emmanuel per paffionein,
vt ipfe dixit, çùm pro nobis pretiofam eru-
cem effet paffums : Nunc glorificatus eft i0»n.
fi Filius hominis ; cur paffionis gloriam ho-
minitribuentesfolam hàbenti coniundio-
nemeum eo in æqualitate dignitatis, non
erubefçunt î Nam , ficut ipn exiftimant,
coniunxit fibi fecundum voluncatem Patris
8c complaeitum ,i hominem : fimihter 8c
eum fuæ gloriæ parem effecit, 8c conceffit
vt finrili appellatione Chriftus Sc Filius Sc
Deus nominemr 8c Dominus. Ergo neque
incarnatumeftyere Verbum, nee prorfiis
homo eft'fadum, 8c forte etiam falfbsmen-
dacefque dicere dodores fandos imindi
tptius,nuUumpatiatur d.etrimentum. Aut
(tu.
«. Reg. 3.
mi.
U i t t .i t
Matt. ij.
H>(d.
enim dicant, immo magis procédant in A dem pado etiam in aliis intelliges, quo-
medium , prohaturi, quod coniundionis, rum nuper fecimus mentionemifed erant
quæ.a•bI 'i• pfis inducitur, modui .es nhaa kbpeai ft myiimr» ,
8c idem Verbum hominem tadum : aut fi
c a n o n ita habere exiftimant, quare con-
funitiouisnobisinconiundæmodum ex-
cogitant jVericatc negleda; cum dcceat
eosdicere, humanitati noftræ adunatum
fuiffe Dei Verbum 8c Patris ! Ita enim
carné.quidem propria intelligitur paffus
Humana ; quantum vero perrinet addiui-
nitatis naturam, moleftiæ omnis expers,
vt Deus.
Quod vero relationem nominantes,
quæ nefcio quomodo ab ipfis reperta eft,
'gloriæ detrahant Emmanuel, quodque
eum vix vnum fandorum efficiant Pro-
phetarum, 8C quod inter menfuras con-
fti tuant plurimorum, in eoque proculdu-
bio capiantur , pfobabo porro, diuinæ
Scripturæponens exempla. Murmura.bat
ahquandoin defertoaduerfus Moyfen 8c
Aaron populus Ifrael, diéens : Vtinam
mortui effemus, perçulfi à Domino in
Ægypto, cum ledebamus ad ollas car-
nium, 8c edebamus carnes vfquc ad fa-
tietatem. Dieit deinde fapientifflmus
Moyfes (erat enim confequens tam te-
mere impatientes con fur arc : ) Nos autem
qui fumus i neque enim aduerfum
nos eft murmuratio veftra, fed aduerfus
Deum. Regnabat autem per ilia tempora
etiam Deus omnipotens per fandos Pro-
phetas in popul’o Ifrael. Illi autem in hoc
etiam pufillanimes acccdebant ad diui-
numSamuel,dicentes: Eccc tufenuifti
quidem,vt ante dixi, fandi 8c admirabiles
homines,homines tamé fimiles noftri.Eo*
ne igitur modo etiä homo Deo Verbo Co- •
iundüs,vt ait aiunt, relatioilem:in id fua-
turn habeat paffionum ! Et quomodo iam
non fit homo communis,5c feorfum, 8c
aliudnihil! Ergo non eft vere Deus Emmanuel,
non Vnigenitus Filius,non Deus
fecundum naturam. Deinde, quam ob
caufam nemoaliornmà DeoVcrboho-
B noratuseft æqua'litate dignitatis, fiue au-
doritatis ; folum autem hune patia omnia
fortitum fuiffe contendunt ; maxime
cUm Deus Saluator omnium non iudicat
ad perfonam, fed iuftum indicium, ficut
ipfe commémorât; Quare ergo confidet
fôlus!quomodovenietiüdex óbfequen- io'
tibus Angelis! Quare autem folus tém à
nobis, quam à fupernis principibUs ado-
ratur! Sed valde, inquit : te emm quoq;
idagere inuenimus. Paffum enim ipfum
P confiteris, quatenus ei carnis attribuis
• p.affiones , licet impaffibilem ferues vt
Deum. At nos, vir optime, cum prius
adunauerimus V erbum 8c hominem, car-
ni quidem paffiones. tribuimus, impaffibilem
vero yt Deum feruauimus. N am
licet fadus fit fimijis noftri ; attamen feirs
debemus cæleftium dignitarum ,8c diuinæ
eius eminentixmaieftatem. Præmiffa
igiturvnitateea,qua quafialiquofunda-
mento Fidei præiado, Catne qiiidem paffum
effecortfitemur,manfiffe vero extra
uumoamuer, Q ic c u u e s : i-v— — paffiones ; quippe e--u- -m-- i--n-- -f-e-- -h---a-b eat., v t îpa»
8c filij tui non ambulant in viis tuis: 8c nuc tinon poffit. Sin veto in partem ponamus
conftitue fuper nos regem , qui iudicet
nos , ficut 8c Cetera genres habent, Mo-
lefte quidem nimis ferebat id Propheta.
Ait autem Deus omUipQtens: Audi Vo-
cem popuh, ficuti locutus eft äd t e : quia
te rionfpreuetunt ,fedme,.neregnem fuper
eos. Dixit autem alicubrctiam Chriftus
fandis Apoftolis: Quirecipitvos.me
rtcipit. Necnon etiam mifericordes pro
tribunali fuo allocututum fe pollicetur:
Venire benedidi Patris mei, percipite
paratum vobis regnum a conftirutione
mundi. Ptobkatis vero ipforum mores fa-
miliariter agnofceUs de his, quibus bene
confultum fueratab ipfis: Quamdiu fe-
ceritis, inquit, vni horum minimorum,
mihifeciftis. Ecce in his,re!ationis modus
qualis fit,cognofeitür. Vehementer
murmurabat aduerfus Moyfen 8c Aaron
populus Ifrael, 8C res quidem ham habet
relacionem in Deum:eranttamenMoy-
Hr A o m n llnm in P C T io d irii EO "
Deum Sc hominem, naturas ifediuiden-
tes,8c fecundumfolam relationem dica-
mus Deum Verbum fua duxiffe ea qua
corpori contigerunt i Moyfis quippe 8C
Aaron modum habebit is, qui ex fanda
Virgine procreatus Emmanuel, quod
eftintefpretatüm,Nobifcum Deus. Ergo
8c ipfi per Prophetas fandos dicant:
Dorfum meum pofui in flagella, tiiaxillas
autem meas in palmas : faciem autem
B meatti non auerti a confufione fputotum.
Porto! Infoderuntmanus meas8c pedes muc
meos, numerauerunt omnia offaniea. Er
porro : Dederuntincibummeilm hyftb- resf.
pum , 8c in fiti mea obtulerunr mihi ace-
tüm. Ipfi omnia hrec Vnigenito attnbui-..
mus, qua: pro nobis difpenfatorie carne
paffus eft, fecundum Scripturas. Viuifica Efw).
enim eius paffione nos fanati fumus, 8c
infirmatus eft propter peccata noftra ipfe;
impaffibilem vero eum natura effe co