9 8 R . . D O D O N A E I S T I R P I V M H I S T O R I A E
Apuleius
notatur.
Diaeals-
minifies.
Calâraîht-ha montana.
Pulegium filueftre,Gue Calamintha altera.
lelus etiam Metaftmm perperäm vocat § & nomi-
nafingulorum inter le confundit.Montanam Ca-
lamintham Officm^Calamentunq&lubinde Ca-
lamentum montanum appellant: Galli Calament.
Eft autem Calamintha irac in montibusproue-
niens gullu feruens,& acris, cahda, ac tenui eflen-
tia, liccaq; ordine quodammodo, vt Galenus ait,
tertio, T enues humores digerit; cralfos verb exte-
nuat, at incidit: proinde intra corpus aflumpta,
cum ipfa per fe, tum cum melicrato perlpicuö ex.
calfacit, ludorem cit, omneq; corpus & digerit 8c
cxftccat: febcium rigores percircuitum repetentes
tollittquod &pnjftat oleü in quo inco£ta,toto corpore
cü hoc inuncto,adhibita fri&ione haud fegni.
Decobtum eiuspotum vrinas cic, menles pellit,
& cöceptum eijcit;quod & admota poteih Ruptis,
cöuuliis,orthopno:e (Galenus afthmaticis) rornu-
nibus, ac cholera,Diolcoride aublore, auxiliatur.
IiSbericisprodeft;vtpote iocinoris ac fellis ob-
ftrucliones aperiens & expurgans.
Pralumpta in vinovenems refiftit: pota aut im-
pofita demorfis ä ferpente opitulatur: acccnla aut
iübftratalcrpentes iugat.
Suggillata tollit, & atris cicatricibus candorem
l'eftituit: fed ad talia recentem magis quam relic-
catam (inquit Galenus) adlribere praftat.
Lumbricos 8c afearidas cum fale 8c melle pota
enecat:eadem ratione&aurium vermes fuccusin-
fufus. Plinius fuccum naribus fupinis inftillatum
fanguinis profluuiumliftere aic: 8C radicem ( qute
Drofeonüi inutilis) cum Myrti lemineinpaffo te-
pido gargarizatam anginis mederi. Ifchiadicis im-
ponitur; humorem liquidem ex alto euocat,& ar-
ticulumtotum excalfacit. Paulus xEgineta etiam
ad coxarum dolores ab inferioribus inijei refert:
Bonum etiam elephanticorum elitataremedium
eft, fi (quod Diol. ait) pofteä ferum la&is bibanc.
ApuleiuSjFolia, inquit, frequenter commanduca-
ta,elephantiacos fanare certum eil.
Componitur autem exhac Antidotus,abiplä
nomen habens,a Galeno lib-4.De fanitate tuenda
deferipta, qua: non modo maxime digerit, fed 8C
virginibus, quibus muliebria non fuccedunt, vei-
hter exhibetur,vacuationibus pramiflis: temporis
liquidem lucceflu citra omnem violentiarnaut
vllammoleftiam menfespromouet.
De Pulegio ßtlueHri ,ßae altera Calamintha,
C a p . x i i i . '
Si l v e STRi Pulegiooblongi,acfepenume-
rö cubitales furculoli,anguloli,genicuiis diftin-
£li, haudquaquam affurgentes, led plurima parte
procumbentes exeunt cauliculi: folia circa hos ad
nngulos nodulos bina,fibi mutuo oppolita, rotun-
diulcula, maiora, candidioraque quam Pulegij,ac
molli lanugine incanefcentia:flores Lamij limilcs,
fupra foha, corona inftar, vti Pulegio, prodeunr,
candiduli quidem, fed qui intercurfantibus pluri-
mis notulis purpurei apparent: radix fibrofa eil.
Nufquam
* P E M P T A D I S P R I M A E L t B. I II I . 9 9
Nufquam frequentius quam in agrisjprafertim quändo vel demelfa feges eft,vel cdm re-
quiefeunti reperiri tarnen 8C alibi cöntingit locis apricis,ac Soli expofitis,quibus gaudet.
^Bftiuis menfibus viget ac floret hac Calamintha fpecies; fub Autumnum colhgi poteft.
Galaminthes fpeciem eflehauddubium: Diofcorides Pulegium ait filueftre, ac yAbyava
’ gj'al,dici: Latinis verö Nepetam: (Officina aliam N epetam appellant) Apuleius cap. 54.
Minthen agrian,Italis Nepetä dici tradit: Germanis ïBilDct polei): Belgis llyiibt numte/lmlDe
naicije ! Gallis PouUiotfauuage: Italis Hjyotclla: Hifpanis Neuada: Bohemis 'DtUl'Ulhl pollip.
Facultate autem 8c calida quoque, ac ficca, 8C hac Calaminthes fpecies efti ,
Eadem qualiiperior praftat.' Eft tarnen hac minus potensquam Montana. Galenus
veluti efficaciorem reliquis, Montanam etiam pratulit.
De Cattaria Herba, ßueCalaminthelertia. C ap. x i i i i .
C a n a r i a H e r b a . C a t t a r ia f o l io lo n g io r c .
Ba t t a r i a herba in altum affurgit : caules promit cubito altiores, angulofos,ftriatos, h
ramo(os: folia lata,marginibus crenata, MeliiToçhylliænîula, aut Marrubij nmilia, led
longiora. Flofculièdiluteluteo inalbefcunt,partimluperioresvirgulasambiunt,partimip-
fo faftigio in fpicam aut panicblam digeruntur: radix multifida confibratur & perennat. To-
ta herba vnà cum folijsacfurculis mollis , acincana lanugine pubefeit, minus quam Men-
thaftrum, odore autem acris & caput feriens : làpor feruiaus cum amaritudine nonnulla.
Nafcitur circa margines hortorum ac agrorum, fecus aggeres, ferobes ac vias : humidum
acvliginofum folum amat: transfertur adhortos. s v , .
Huius 8c alia reperitur fpecies folio longiore anguftioreque,colore vero minus albrcatequr- 2.
culi quoq; huius quadrâguli, flores verb copiofîores,ac colore è rubro diluto purpureo ad cç-
ruleum inclinantes, exiguis notulis purpureis felperiftodor huius vehemetior,at lapor acrior.
In Hifpanijs hæc reperiri ac fpontè nafci fertur.
Virent Cattariremoxabiplb VeretlulioacAugufto flores proferunt.
Recentior artas Herbam appellat Cattariâ, 8c Herbam catti, ex eo quod (cattos nominant)
hac vnicè delebfentur; odoris enim voluptate capra, huic làtpitis lèlè aftricant, aç in
ipfa volutantur, iam 8c magna auiditate ramulos 8c folia depafeuntur : Officinæ Nepetam
appellant; fed Nepetapropriè (vt fcripfîmus) Pulegium eft lïlueftre. Cato in librô Dere ru-
fticaFeliculæherbæ meminit;llt ne Cattaria hæc,vel ab ea differens,perquirendum.Germa-
nis hæc Atiucnittiùlt? : Belgis Cattetrupt: Flandris jStptr : Italis Gattaria ,nue Herbagatta:
I 2 Hifpanis