3 9 2 R. D O D O N A E I S T I R P I V M H I S T O R I A E
fuæfubftantiæ effentia cordi vifceribusquereliquisobeflc fende. Immoderatum JîmioJs
opportunum idcirco eius vfum animi fequuntur deliquia, vencriculi fubuerfiones, alui flUo.
rcs, dyfcnteviæ SC tciielini. 2 '
Occurritur hismalis, eodem au£tore,fi Scammonium in Corôneo Malo decoquatur jj
muccagine Pillij,Prunorum carnenut fucco,aliifvelendfimiliter fucci permifceatur,a<Jdita
Maftiche,auc aliquo ex moderateaftringcntibus. -
Plinius noxam eius toUi pofte affirma: admixta Aloë : Scammonium, inquit, diflblutio.
nem ftomachifacit,bilem detrahit, aluuxn.foluic,præcerquàm fi adiiciaotur Aloe's drachm*
dus, obolis eius duobus. Quod Si Oribaiio probatur Synopfean lib.primo : & Colletho.
num Medicinalium lib. vi i .
Veterës Scammonium in Malo Cotoneo etiam decoxerunt, fed omiiTo Scammonioip.
fum Malum edendum præbuerunt, quodabfque ftomachi l'ubuerlione atuum fubducit
lib.prirno Pefacult.alimentorum Galenus fcribit: &c ni.Delimpl. med. facult.
Officinæ ScammOnio in pbmo praparato vtuntur,quod,vt diximus,Diagridium vocant
&C compoiîtionibus omnibus i'erè crudi ac nön prarparati Scammonij loco admifcent. ’
Parantur in iildem aiitidota Hue eletlaria duo, fatis familiaria, vnum ex Piîlio, cuiusan.
ûorMefues;alterum ex Priinis,quodad Nicolaum refercurinuencorem. Qua: adipfipj
Scammonij cemperationem & corre&ionem excogitata funt; & ad febresardentes,acier.
tianas,adeoqueomnesexflaua bile morboscommendancur. Maftichem & Bdellium cata.
potiis Cochiis, quæ fatis magnam Scammonij quoque admittunt quantitatem, ademit Çj.
tenus lib.primo De medic, iecundûm loca. quod & in cap de Colocynthide admonuimus
vbideMaftichi aliifque adftringéntibus, quæ ad correâionem vehemencixis purgantium
admifceri folent, latius egimus.
Modusautem Scammonij veletiamipilus Diagridij, vt quidem Mefues fcribit,àgrariis
eft quinque ad x. aut xi i.
Seruari pareil, eodem auâore, ad annos quatuor. Plinius poft ; bimacum parùravtilc
ceniêt. Vfus,ait,bimo; necanté nee póft vtile.
VeSmilace Uni maiore. C ap. i i.
Smilaxlæuis maior. M r L a c i s- herbs duo apud vëteres
cJnera reperiuntur : afpeïum vnum : iæue al-
terum. De illo pofteriüs, delæui nuncagetur,
Huiusaqtem fpecies aliquoc(une: qua:vno
hoc capire comprehend! quidem poifuncdeJ
quia cuique fua nomenclatura, fmgulas feor.
fum explicabimus. Eius autem quæ læuispro-
-prie dicitur,vna maiorialtera minor eft fpecies.
Maior yiticulofis ac farmentoiis cauliculis
longis actënuibusfurfumac deorfum arbori-
büs, frudcibus, vicinifque fepimenhs obuol-
uitur circumligaturque : folio eft lato, Fîède-
raceOjfed molliore, læuigatiùreque : floresexi-
liunt carldidi,copiofi, rotundi, calathi effigie,
colore candidiiïimi ac Lfiia æmulantesifemea
angulofum, fordido colore nigricans, exiguis
filueftribus Lupinis propemôdum iîmîie,ci-
pitulo éx tenuibus mem branis continecur : radices
longs, craftioribus cirris fimiles, inns
candidiores,hac illac per obliquum,infra terrj
tamen fuperficiem, feruntur.
Reperirur paifim circa fruteta & fepes: quai
femel cómprehendit loça, ægerfimè defeic;
adeô pertinacis vits radices funr.
Æftiuis menfibus copiofi dependent flores,
nicore èonipicüi.
GræcisôynAai; Àé/a, Latinis lætfis SmilasN
Gales» SC Paülo Ægiheta, etiam utMji;
Lsuis cognominatur,quôd farmentàeiusjwl‘ i
lis horreant fpinis. •
Differt ab hac Dolichus, qui Si Sirîita hor-
I to*.
tengs:jrem & arbor, quam LatiniTaxum uominant. Recentior stas Smilacem
ijanc,Volubilem maiorem,Campanellam,Funem arborum,Conuoluulum album,& Smi-
bacenilscuem maiorem vocat.Plinius.fimiliterlib.xxi. cap. v. Conuoluulum etiam nomi-
!.nat. Exiftimatur quoque Liguftrum, non quidem frutex,ibd de quo Martialis Epigram, li-
bro primo, Xcribens in Procillum:
Quad am me eu f it inuide Procille
loto candidior pue/la cygne, . . .
Argenté, niue ,lilio ,liguJlro.
pt Vir<nlius Ecloga lécunda, hoc carminé:
liguftra codant, vaccinia nigra leguntur.
Seruius fiquidem Virgilij interpres Liguftmm ait,florem candidiflimum led Viliflîmum. In-
■ •tercandidiifrmosautem nullus hoc flore negledtus magis eft, aut vilior habetur. Quod fi
ïetiam Liguftrum à ligando nomen fortiturn ,Smilaxhæc verè Liguftrum , vicinis ecenim
omnibuscircumligatur ac circumuolutionibus plurimis implic'atur: Germarii
fBeks ®tnbî/& ïefiange; Galli Liferon,Lifet uominant. Italis eft Vilaccüo maggiereiHiCpanis
■ Ctmjanilla yeua.
1 Viribus arrtem hanc Galenus afperæ Smilaciquodammodô fimilem efle iudicat. Semen
(i cum Dorycnio bibatur,infomniamulta tutbulenta efttcere fertur : auctor Drofcondes.
Plinius nullius efficaciæ elfe herbam cenfet.
Ve Smilace Uui minore. C a p. i i i .
Smilaxkuisminor. T a v i s Smilacis minor fpecies, maiorem
fatis refert, fed humilior,cenenor, acom-
nino minor. tenues illi quoq; & viticulofi cau-
iiCtrli, nonnulli quorum liumi repunt; abj her-
basfrugesque feandunt, &crebriseasvolumi-
nibus reuinciunt : folia oblongiora, Hederaceis
minora, mollia ac lsuiarflos fimilirer calathoi-
des, nonnihil odoratus, plurima parte albidusj
relucente tamen in eo diluto rubentis purpurs
colore radiantis ftellæ effigie : femen fubfe-
quitur exigu 11m: radices tenues, candids, veluti
prioris fparguntur.
• Gignitutincultis aruis frequentius, non rare,
tamen Sc in negleâis,ac fecus margines agro-
rum : frugibus pluuiofo præfercim cæli itatu
molefta.
Floret vnà cum maiore.
Recentiores Volubilem minorera,& Conuoluulum
minus appellant : Germani Aittn
ÎCmbtfraut/ id eft, lîfejm îBtnbc: Petit Liferon
GalM : Itali Vilucchio minore . Lsuis Smilacis
fpeciem elfe, neque aliô referendam., fatis ma-
nifeftum. Non défunt tamen , qui Helxinen
efle-velint cognomento Ciffampelon. Sed pro
hac nos aliam oftendimus.
Non eft etiam Chamæciffus, quod quandoque fufpicati. Tametfietiam foliorum,ra-
;mulorum,& radicum figura & color defcripcioni, quæ pafltm exrat, .conformes appareant:
& flores quia fpecioix ac elegantes Leucoiis abquo modo comparari queant: atq; huic kiosh
;tlomen non mimis quàm Ciifampelo conueniac, non idcircô tamen Diofcoridis Chamæ-
ciffus . Vires quoque adeife oportec, quæ in hac Smilacis fpecie defiderantur. Chamæciifus
çalida Siamarafoliis eft, hæc verô nec amaricudinem nec calidicatem vllam obcinec : ga-
fc a fiquidem qualitatem nuliam exerit, magis frigida quàm calida.Quod hanc nullacenus
|piiamæcij3um effe, abundè olfendic. |
r Ignaua autem eft, nuliiusque vfus herba.
DeHederaterrejlri^JiueChatn£ci(fo. C ap. i i i i.
eR-r e s t r i s Hedera humilis eft herba; à term taon attollitur : vicina non petit ad-
winicula; fed multisincertæ longitudinis, tenuibus, viticuloiis, aliquantuldm angulo-
1 1 ■ fis,