Toxicum.
Antidot u»
ex mufcis
Hapellt.
Maio aut Iunio, interdum etiam fetiils,ai
fiofis löcis flores vigent:'femen Auguftus 4t 1
Recentior ætas vnà cum Barbaris NapellujJ
à figura 8i effigie Napiin radicc apparent» vo.
cat : German! jfifttlgpjjl Q2>iatt> -ilîolfewutj.,
•Sappe nblumen 1 Jîarrenfappen / Æeuffele»«'
noftri ©olfgtoojtcle. Dicitur & Thora quj{
çSoqs, id eft, interims aut corruptio ; itctnär
Xaura, autTura,vocibus deprauatis.
Lycoéloniellfpecies.Habetaucem fuasAui-
cenna rationes.cur & lib. 1 i.deinde Si lib, m,
Fen.vi.traâatu primo,aChanachadip, idej
ftranguiatore lupi, fiue Aconito Lycoctona I
feparauerit.
Potelt verb Sc Toxicum dici, Toxicumet.
enim perniciofum medicamentum.quo fpica.
la, tela, fagictæ præfentaneo inficiuntutvene.
no : diâum à celis, quæ Barb'ariToxeumatjjj
Toxaappcllitant. Conficitùr autem iftudet-
iamex Napello,quamqüam tarnen 8iexäliis,
Diofcorides etiam Toxici lymptomata &rc-
m edia referens, eadem ferè, quæ ab Auicenna
de Napello adfert. Scribit tarnen de Napello
S c Toxico feorfum Auicenna, fed quid Toxi,
cum fit (vtipfefatetur) ignorans, vcminiijièl
mirum fuerit,femel de Napello, iterdm polled
de T oxico egifle. ,
Vis autem Si facultas Napelli, Sc homini&
quadrupedibus multisperniciofaell. Euideiui
led perquam miferabili experim ento, id Ant-
nerpiæ olim compertum,in recenti adhuc ell memoria. Cdm enim ab impends huius intet
acetariaillatæ eflent radices, quicumqueeas ederunt,mox fæuiflîmis correpci fÿmpcoma-
tis,breui vitam cum morte commutarunt.
Intumelcunc autem illico ab aflumpto Napello labia ac lingua, oculi prominent, crura
rigefcUnt, vertigines Sc animi accedu nt deliquia : vc quidem Auicenna lib. m 1. Tanta huius
veneni vis,vt eo telorum mticrones imbuti lèchalem vulneratis noxam adferant.
Aduerfus autem tarn perniciofum venenum & hunc Napellum remedia quædam enu-
merat Auicenna, quæ poil venenum ipfum vomitione redditum præfidio funt : atque inter
eamurem etiam (vtpaffimexemplaria habent) reperiri Napello enutritum, quim-.
turæ eius malefic* tota fubllantia aduerfetur, Sc alfumentem ab omni vindicet ac libérée
periculo.
Antonius Guanerius Papienfis fua ætate Celebris rnedicus,intraclatu fuo De venenis,hunc
non murem, fed mufeas efle exillimat. Refert liquidem quemdam Philofophiæ ac vcricads
ftudiofum,follicitè admodum ac diligenter murem huiulcemodi quçfiuifle,neque vmquara
vel murem vel arrofam etiam Napelli radicem ab eo repercam; fed mufeas abundè mutas j
folia depalcentes inuentas,quas Philolophus ille mûris loco accipiens,antidotum exiisj
cqnfecit, quam Sc aduerfus venena alia, fed contra Napelli vtiliffimam ac efficaciflinum
comperit.
Accipit hæc terræ Lemniæ, baccarum Lauri, antidoti Mithridatis fingulorum varias
duds, mufeas Napelli x x im . mellisSi oleiquantum faris ell.
In eadem cum Guanerio Si Philùfopho illo fententia funt quoque P. Pena Si M. Lobe-
lius,qui murem Napellum depafeentem nufquam affirmant vifum; fed mufeas eflc.qu*
tutmatim aduolent, Si floribus huius infideant.
Sunt hæ maiores ceteris mufcis, Si floribus Napelli propemodum(vtaiunt) concolores,
nullamque herbâm aut florem, quàm huius folios, appetunt.
Et verifimile ell non murem elle,qui Napello fullentetur,fed mufeas efle,quælindudu*
viuant. Nam aconitum, cuius Napellusfpecies, mures ipfosinterimitiatqueinde /.»oswi*
Hÿ) {AUQtpom, fiue Muricida dicitur.
De TboruValderfji. , C a a--x; j;i 1.
Thora-Valdenfis.
H æ c , herba nequemagna<éft,nequèrn'am-
plitudinem • vilain elftflditur : ïîngtdari
tantùm aflurgitcauliculô, eoq; i-otundo Si pal-
mum aut femipiedem tantùm alto, cui vnicûm,
fubindeduo,rarôpiuraadnàlcunturfaIiéla;duriufcula,
rotunda ,læuia,dihttè-& aliqu'at'eflus
cxcæruleo virentia, ambirù crenato : tiofbàlus
in cacumine eminet luteus,minor quàm!Raa
liuncùli.alioqui affimilis': glôbatutn capiniliim
lèquitur è feminibus eongeftum | radiculæ co--
hærçnt ix. aut x. inltar Alphodeli, fed minores
multà, Si acuminatæ.
In AlpibuSjSi Allobrogum Heluetibrùmque
montibus gignirurj apud Vatdenfes, qui partém
horum montium jIcaliam verfusi ïncolunt1,1 fre-
quens: reperitur Si in Baldo ïtaliæ monte. •- •;
Thoram,Tautam SiTuràm-appellant; VaL
denfis cognominatur, ad différèntiam Napelli,
quiSiTùora,vtdiximus, vbcatur. " ' ' •
Meminit exitialis cuiuldam herbæ Auieenila
lib. 1 m . Fen.vi.Farfiun dictæ :eamdém auteur
hanc cum ThoraValdenfi elle, affirmarenon
fuerit facile ; prælertim cum Farfiunfibi référât
incognitiim, Si nullis ab eo depingatur notis.
Perniciolà autem Si venefica huius Thoræ
Vis, Napelli excedere fertur màlitiam. Tantam
autem efle aiunt,vt homo quidem prçcipuè,de-
inde Si quadrupesferum, ac aliud etiam, vulne-
ratum autiûum telo.huiusfucco imbuto illïto-
A n t h o r a . i [ ve.intra femihoram pereat ac moriatur. Negatu
r, tamen mortiferum, fi bibatur, aut deuore-
tur, tametfi abfque noxa Id non fiat.
Vtuntur fucco venatores ad ferarum venatio-
nem, quem exprefllpn Sc præparatum in bubu-
lis aiTeruant coruibus, ad fagittas intingendas
venenoac toxico præfentaneo. Vimeius exper-
turi acum 'eo fiucco infieiunt, quaranam pun-
gant; quæfiillicô moriatur,præfencaneum iudi-
cant: auélor Gefnerus.
De Anthora. C A p. x i u 1.
A n t .h o r a effigie Napellum refert, ,fed
humilior ac minor efh : caulis eiùs dodran-
talis,aut paulô altior : folia crebris ac profundis
incifuris filfa,vti Napelli,fed minora: flores forma
eadem,non camé cærulei,ftdè luteo pallen-
tes; femen Si filiquç refpondenc:ge.minç 1 ubfunt
radiculæ, Oliuasaut Orchios globules referen-
tes; foris fufflauelcentes , inceriùs candidiores ;
frangi,vbi reficcatæ, fatis contumacesifriabiles
tamen,vbi quidem fuæ fpo.ntisell; fcecùnditate
enim læti aut hortenfis loh, lafciuieuti fubinde
longiores ac plures fubnafcuntur radices.
In Alpibus apud Allobroges Helueciofque,
tum Sc alibireperitur.
Lacus Lemani accolç 8i Tau rini Ligures An-
thoram,vulgô l’Anthoro appellant.
Auicenna herbam N apello fimilem illiufque
n i
i m
l i l
É i a i i l
1 1
; fh
!p!