De HeleniofineInuU. C ap. x x.
G r a n d i a moxàradice folia promit tk
leniùm, palmum auc femipcdcm laca,cu.
bitura fubinde longa , acuminata, Symp^
maioris ferè conformia,fed mollia, tenuique fl.
nùgine pilofa,in virore candicantia, & interior
parte albidiora,ambitu leniter crenato: caulfl
tricu bitali$,digito craflior,non abfque lanuginc
in cacumine diuifus ; in lingulis verb adnatu fla,
res magni, lati, rotundi ; quorum non modi
circum ambientia oblonga foliola, verùm &
médius luteus eft difcus hue orbis, qui infinit«
ftaminibus confarcitur, tandemque in tenues
foluitur pappos; quibus fernen fubeft gracile &
oblongunî. radix rnæqualis, toroiàjCralfa&nii.
num implens, haud longa, foris quandocjuc ci.
gricans,intûs. Candida Si carnofa, odorucajguifl
amaricans.
In pinguibus Si lætis nafcitur pratis. reperitut
quandoque Sein montibus, locis vmbrofis it
non omnino aridis. frequens non modo apud
Belgas ; verùm, Si alibi, vt in Italia, Gallia, Get.
mania, Sic.
Flores Iunio ac Iulio vigent. radices Autum.
no, Si norarô ApriliScMaiomélibus leguntur,
Quod Græcis lAswov, Latinis Inula SiEnufl
dicitur: Oflrcinis Enula carupana : Germains
2Kamit>urtj: noftris <6alnn£ittuo(iteIc! Italis EmajH
Enoja: HifpanissÄnfo d e l alla : Gallis Ertuk Cm-
fane : Anglis «rlecamjiane : Bohemis TBomiiit,
Extant & inter notha hæc eiusnomina : ad/xifuviv, nipmxii, /unJlxh , àpiç-dto»,xei>Ta'&iûy, xMum,
- Qäo/uji; iJh/'oç, Terminalium.
UtUmum Prætcr autem iftud Helenium, &C aliud eiuldem nominis in Ægypto gigni Crateuam tra-
Atgyftiù. dere Diofcorides afferit: Si herbam effe cubicalibus ramulis,humi Serpyllr modo repenteiuj
foliis circa ramu los multis, Lenciculæ minbribus, radice lutea, digiti parui craffitudine,in-
fernè tenui, füpernè cralTiore, cortice exteriüs nigro ; nafciquê in collibus Si vmbrofis locis. I
He hoc Helenio eçiam Plinius,lib.xxi. cap.x. fed tarnen paulô aliter. radicem fiquidem
candidam,& ramulos dodrantalesrcfert. Plinij autem hæc verba: Helenium è lacrymisHelens
dicitur nacum,& ideb in infula Helena laudatiflimum. Eft autem frurex humi fe (par-
gens dodrantalibus ramulis : folia limilia Serpyllo, Deiode cap.xxi. ait radicem eins incus
candidam Si dulcem.
Helenium „ Meminit Si Helenij, cuiufdam Theophraftus. fuff'ruticem id eife lignofum ait, corona-
Theephra- rium, Si ramis foliisque ac totafua natura odoratum. Exiftimatur autem iftud idem cum
fi'' Ægyptio.
mUnium Adferc & Helenium Apuleius, fed omnino ab Ægyptio, tum etiam ab alio differed, ip
Apuieij. fum videlicet Panaces Chironium, quod ait à Græcis sa«wor,Si à Latinis Inulam campanam
appellari.Sed Apuleium ipfum audiamus,cap.xcv. deInùlacampana:
Panam Græci, fcùbit, Panacen Chironion, alij Panacen Centaurion, alÿ Helenion, Latini Imi-
chireniû. lam campanam appellant. Habet folia Amaracofimilia, flores aurofos, radicem tenuem,
nonaltara,acerrimàm guftu. medetur ferpënte vexatis ■ Quæ deferiptio plané cum Panacis
Chironij apud Diofcoridem conuenit. Sedde hoc fatis. acTEnulam campanam vulgarem
regrediamur.
Eft autem radix huius Inulæ ad multa maxime vtilis,natura excalfadloria Si reficcans cer-
tio ordine, præfertimarida. Nam recens Si adhuc fucco plena, excrementitio redundathu-
more, qui calfaciendi ac refîccandi eius potentiam nonnihil obtundit.
qTp/Z Ihodeft.Tduejr(ùsirelnirandidifficiiltacem,Orthopnccam.vcteremc]uc tuflim ;ad expurgé-
- // dosfiquidécraffos,lentosSipertinaceshumbres^guTînthoraceSipuhnoÊÎËustîæréhP^
, (■ tumlneclegmate,tumSïconditapoteft,velutiSialnsmodisdata■ VentricuT^P^nÂc0"-!1
■ "P, y fiilubrisradixconditaefti à coenafumpta non modb concodionem promourr. fed
^ j^ g S ïa ie i îL i e d d i t . 4
'• '^ llitluinbtlcos &: ventris tineas decodæ fuceug., Vt Plinius tradit : qui Sc eam àieiunit
pÀmaddhéatain dentes.conhrmare fcribic 'lib.xx. cap. vc
—fjÏÏcéturînûlæradix vtiliter antidotis. SerpentunrlnorfilHisauxiliacur. venenis refiftir.
luptis ae.conuulûs confort. Sunt etiam qui iplis decoclis, tritis ac melli inftar vnguenti per-
P^raTvetemvIceraex-purgari atqueadciçatricemperduesaffirmanüi
Galenus rubificariquoquehis partes diuturnis ac frigidiàfnpleftatas ait affeâionibus ; vt
finit noanüllæ coxaruni palltones, ifehiadas vocant, ac exiguæaftî’duæque^articulorum qi;o-
rumdaro præ humiditate procidentiæ ac luxationes.
De Polygonale, C ap . x x i .
Eolygonatum. P,Blyi!o.n*rôm àhetàin.
Dvplex Polygonatum eft: vnumlatiorisfolij, vulgare Si vbiquefaris freqüens;alteram
anguftifolium.
Polygonaton primum cauliculurri emittit cubitalem teriuem, læüem, nullis ramis bra-
I chiatumftèd ihnplicem,foliis ex interualüsadornacum,latis, oblongis, Lauri fatis ftmilibus,
ftæuioribus tarnen tenuioribusque,latioribusaliquantöacvettofis:floresoblqngi,intùs çaui,
i- candicantes, foliis numeroliores. ab vnoquoque enim folij fihufiue anriexu, bini aut terni
dependent: frudus rotundi Ochrimagnitudine, nigricante colore,maturi virent. radix ob-
longa Candida, frequentibus veluti artieuhs nodolà, digitalis cralfitudinis., haudquaquam
i reftedefeendir, fed per trailfuerfum oblique progreditur.
Inliluis, locis vmbroils,Si iuxta margines nafc:cut,nec modo in montofîs,fed 8i in planis;
turn Sim conuallibus quibufdam arenoforumtumulorum,adOceani llttoraapud Bara-
uas ntorum, quod flore odbracum eft. Quale enanr Clar.C.Cluftus in nomiullis Pannoniæ
|locisàferepertum feribit.
[ Defcribuntur verb ab eodem.in Pannonicis fuis Obferuationibus 8i alia duo huius gene-
! Us Polygonata, fed rara Si peregriha, fedula diligentia reperta. •
L ^num folio magno, duplo quam vulgaris maiore,8i ad fofiorum Veratri albi amplitude
S f e™,acccdentis : caule autem,floribus, tructu liue baccis, vulgare fatisreforens • quod vm-
I ro^ qwbufdam locis exit.
S K ■
S f r
I ■
4
Alte»