ciorifque naturæ,vt perdices, attjgenes, phafiani,fturni, turdi,merulæ,& quecumcj; in mon-
tanis degunt : vina alba tenüia, paucifera -, fetum ladis. Aperiunt auteni hæc meatus, vifco-
fa extergunt, crafl'a incidunt, 8c exténuant. Vitari debent ab his, quibus biliofum eft tcmpé-
ramentum, diutino lîquidem vfu biliofaab his 5c ferofa in corpore excremerita colliguntur.
Conueniunt omnibus,quibus crudus, pituitofus,aut crailus melancholicus fuccus.in corpore
ac venis redundat, Diffère attenuans vidus ratio à tenui. Tenuis modum in quqntitate
præfigit : Attenuans à tenuis fucci alimento appellationem accepit.
c*nco£tu Concodu facilia fubftantiamrionfolidamnecfirmamôbtinent,fed vel rarum ,yelcità
factii*. refolubilem, vt funt magnaexparte oleraomnia,; (paucis exceptis) frudusplurimi: anima-
lium iuuenum ac tenellorum carnes, vt vitulorum, agnorum, porcellorum,pullorum galli-
naceorum, ac aliarum volucrium éxiguæ ætatis ; piiees faxatiles. .Hæc autem vt cito 6C f.i-
cilè concoqnuntur, ita quoque facile alterantur ac corrumpuntur. N am fi in ventriculum
incidant, cui calor adfit acris, mordax, ac febriculofus, vel in quem biliofus humor influit,
non in alimentum, fed in prauum conuertuntur humorem. Qua: autem concodu difticilia,
non facile vel alterantur vel corrumpuntur.
Cot»8h Concodu difticilia omnia exillunt, quibus dura folidaque eft fubftantia, 8c omnia quæ
difjiciha. crafii lunt fucci,vt panes azymi,braflica,palmulæ,glandes,caftaneæ,forba. ante maturitatem,
carnes boum, ceruorum, aliorum fimilium quadrupedum, tum 8c omnium quæ ætate con-
fenuerunt : omnia laie condita, vento aut fumo durata : cochleæ, cancri, paguri, locuftæ ;
fquillæ,ac teftacea omnia : vina acerba, aut acida. Hæc fi in ventriculum inciderint calidum
concoquuntur citids',quàmliin mediûcrem : indebili aefrigido concodionem non, aut
tardé admodum admittunt.
Expefimentum autem facultatum,dc quibus iam fcripfimus,per externam in aqua fimpli-
ci decocbonem fieri pofte apparet :nam quorum decodorum fuccus, fiue ius fuaue, boni
odoris 8c palato gratum eft, omnia boni funt fucci : econtrà vero quæ ingratum faporem aut
feetorem iuri communicant, mali funt fucci,veluti omnium pifcium ial lamenta.Sic.8cquorum
ius refrigeratum craflelcit,8c fohditatem inftarglutinis,liue(vt vulgôjgelatinç,contrahit,
ctafli funt lucci,& fi benè ccncoquantur copiofum præbent alimencum : & econuerfô
quorum ius tenue permanet, tenue & exiguum alimenmm conferunt.
Quæ item in aqua difficulter ac tardé percoquuntur, ægrè in ventriculo alterantur : 8c vice
verlà, quæ facilem in decoquendo mutationem lubeunt, cito quoque ac citra negotium
in ventriculo nonomnino frigido conficiuntur.
Ceterûm præter has facultates, quæpræcipuè in alimentorum materia confiderantur,
reliant 8c aliæ quædam haud neghgendæ: lîquidem flatulenta quædam funt; alia minimé :
tardé defeendunt nonnulla, cito ilia.
Tiatmgt. Flatus autem gignunt, ac flatulenta funt, quæ multam continent humiditatem frigidam
s’“"““. ]lon percodam ; vt lunt frudus omnes horni, præfertim fi crudi edantur : ex leguminibus
Cicer, Lupini, Ochri : item quæéumque dulcia fimul funt 5c auftera,quæ cùm cito dillribui
nequeant, in ventriculo diutius hærentia, flatus inducunt, vt multum, cereuifia nondum
defæcata, & alia plura.
ExpcrtU Expertes autem flatus funt cibi probé ad ignem codi, non ex oleribus aut leguminibus,
futu. fedexcarnibusauium montanarum, veletiam quadrupedum quæ boni funtlucci: panis
exoptimo tritico fermentatus, ôc probé codus : vinum generofum maturum , ac vêtus
potids quàm nouum.
cirt. tranf Cito tranfeunt ac per aluum delcendunt, quæ humiditate abundant, non acerbitatis,fed
turmx. fallu ai nis aut alicuius acrimoniæ participe; vel etiam infipida;vt Malua, Atriplex, Mercuria-
lis, Calendula, 8cplures aliæ fimiles.
Facilèetiam delcendunt, quæ in ventre copiofum excrementum colligi faciunt, vt funt
panes furfuracei, 8c quæcumque multum furfuris admixtum habent.
Tranfeunt quoqueceleriter omnia iurulenta, præfertim pinguiumcarnium, 8cgallina-
rum, vel etiam caponum, aliorümque haud difiimilium iulcula, quæ lentorem intellin*
lubricantem obtinent.
Tardïdt- Hærent autem in ventre 8c tardé defeendunt exiguum humidi habentia,vt funt edulia
fandemia. ficca,carnes aftæ,oua frixa, panes puri filiginei à furturibus repurgati ; tum 8c quibus, etiam
exigua adftringendi vis adell : vt pyra, forba, vinum nigrum aut rubens minime duke, fed
citids aullerum. Et de alimentis hæc làtis.
S T IR -
S T I R P I V M HI ST OR I &■
r E M P T A D I S P R I M JE
L I B E R S E C V N D V S .
P R i F A T I O .
Bs o 1VTIS ijs quainJUrpiumhisioriamprufanda'videbantur, adfin-
guUrum hijlorias conuertimur. Vt autem in cert as claffes ha diitingueren-
t u r f nobis laboratum ejfefuperiorePrafatione oBendimus. Ciim autem pro
veto id non fuccederet, necejfe habuirmss nonnuUas extra claffes, dr elemen-
toru quidem erdine deferibere-.quas in banc prior emPempt adem digefiimus.
Veluti enim element a omnium prima fu n t -.fieJlirpes element orum or dine
digesta reliquaspracedant, velmaximb decef.quod-tamenitaprajlitum
ejl,vt congeneres ac affnes ab inuicem handquaquam fin t diuulfx. Plus enim affinitativel Ji-
militudini tribuendum duximus, quam ordini ab element is petito.
Sunt autemhuius Pemptadis Jlirpes non Gracorum, fed Latinorum elementorum ordinede~
feripta. Vulgares verb dr vtplurimum nomenclatures apprehendimus. Maluimus enim Jlirpes
-vulgo cognitis neminibus deferibere, quam veteres appellations ipfis temere tribuere.
D E A B R O T O N O.
C A P V T P R I M V M.
Abrotonum femina arborefeens. ' Abrotonum mas.
Ab r o t o n vm , Diof inqüit, duurn eft generum : femina 8c mas : quæ Maioris &
Minoris appeUationc paflim cognita funt : præter hæc verö 8e Tertium eft,reli-
odoratius ac minus.
Ma;us Abrotonum fruticis non rarö in modum,cultura accedente, adolelcit; ad homi- j,'
nis altitudmem tunc attollitur,8c caudices profèrt pollicis craffitu dine,aut ampliores: ramulos
verà