Ad hoc filueftre genus pertinent,quas Plinius lib.xvi. cap.xxvn. Triferasac InfanaSv
cari rcfcrt: quoniara in iis alia maturefeunt, alia turgefcunt, alia florent.
Fructus Vitis Gracis ßofitf ngj ra<pt/Aii,Latinis racemus Sc vua eft. Silueftris verö Vitis fm I
£tus oii/arSj) dicitur. oivavSn,inquit Diofcorides, o t»« aygjiae d/jnrtAov idcj
oenanthe appellatur lilueftris Vitis frudfus. Galenus verb non modo frucfum ipfuta,fedjj I
primumeius rudimentum fiue oxGAasv^ vna. cum floribus,vndefuccedentibusdiebus(il
ucftris Vitis vua fuccrefcit, oenanthen, lib.vin. De medic. (ecunduraloca,appellat. I
Vua qua; folem paffa eft &tfis Grace, Sc Attice as«q>i;, Latine vua paffa, ab OiHcin« I
paffula.
A c i n u s SCtuntKot,Grijcis,Latinisctiamgranum . P'd^nurh icoxtchfiS /3oT/)t«c,Democri I
tus, inquit, id eft, Acinus iiue pag granum eft vua:. Compofita eft acinorum lubilantii £j I
ipfar-um veluti came, humore per carnem difperfo,lcminibus Sc naembranofo ljjti rul! g
to iiue folliculo.
Semina Gracis y'iytpm, Latinis vinacea, quandoque etiana nuclei appellantur: OfficinisI
arilli,quad aridulj,quod ficci,Sc fuccum nullum prabeant: funt tarnen Sc vinacea Columel
1st,quae ab vuis expreffis ac pralo fubieiftis, reliqua funt.
Ramofum,quod in vuis medium,vnde acini dependent, Galeno jSd^ii^«c,Varroni (cam,
eftvuarum. Nonnulli racemutp proprieappellariexiftimant.
2 ts,u<PvAsi recrementa fu nt ab vuis expreflis reliqua; membranofi videlicet acinorum fol.
liculi, Sc vinacea cum fcapis. Sed Attici, inquit Galenus, qua: ex mufto expreffo fuperfum
ßpu-na appellant: g-'(u<pv?& verb,qua: ab oliuis relinquuntur.
Vitis autem palmites,folia,8csAijc4{ fiuecapreoli refrigerant,Sc potenter adftringunt: fan.
guinem vndequaque fluentem fupprimunt: aduerfusalui fluores, dyfenterias, ftomachiar-
dores,naufeam, grauidarum xirSir prodeffe poffunt Sc foris impofita , deindeScquouisaf.1
fumpta modo: adronfillarum etiam ac oris inflammationes gargarizata.
Eiufdem facultatis funt vua: ante maturitatem colled*; turn Sc oenanth*,quxad omnia
efficacior habetur.
Lacrymam e caudicibus Sc farmentis vulneratis effiuentem, fubindeque gummi inllat
concrelcentem,cum vino potam calculos pellere, Diofcorides ait. Impetiginem item fcj. I
biem aclepram fanare, fed loco prius nitro confricato: cum oleo frequenter illitam pilosab 1
olere,fed praftare tarnen earn pracipue; quae e virentibus farmentis dum vruntur audit
quam addit Sc myrmecias inundas tollere.
Vinacea, 8c qux reliqua ä pralo rsfaipvAäs adftringunt, dyfenterlcis, coeliacis Sc ftomadio
refolutis vtilia.
Vinacea quidemtofta Seinpuluerem trita exhibentur. n/ufvAav verb decodum infua.
ditur, quod 8C menfes infelfu ac fotu fuperfluentes fupprimit.
Eadem 8c cum fate vtiliter imponunturadinflamationes,durities 8c turgentes mammas.
Stemphylön verb Ts?ö<,id eft,cinis,tum 8c farmentoru m,ablata circa fedem condyloma-
ta & thymos cum aceto impofitus fanat: luxatis 8c a vipera commoriis auxihatur: Scfplenis
quoque inflammatioüibuscum oleo rofaceo, ruta Sc aceto impofitus;eodem audore.
Lixiuio e cineribus farmentorum Vitis recentiores vtuntur advrentium SCcaufticoram
compofitioncs, qua: cauterij vicem explent.
De Vuis. C ap. x x v i :.
\ T vJErecentes aluumperturbant, Sc ventriculum flatuimplent,prafertimqu*fapor?
v |§|f|j ac auftera funt,concodioni enim in ventriculo huiufmodi plurimum obfuat,ac
dum per iecur Sc venas diftribuuntur, frigidum ac crudum ingenerant fuccum, qui nonfi-
cileinprobum fanguinem commutetur.
D'J^svux&probematurxmnQcentioresfunt: fuccum haben tealidiorem, Scquiftd-
liusdiftribuacur: drills per aluum quoque fecedunt,pra(ertim humid*,Sc maxime liabfji I
vinaceisScfolliculo liquortantummodo cum carne, vt Galenus ait,affumatur.
Peruaditautem vinaceorum fubftantia, tametfi iicciorScaftringens,omniainteilin2j^
nidiil permutata defeendit; veluti 8c folliculi, qui nullam quoque aut omnino exiguam mu'
tationem fubeunt, aut in corpore admittunt.
Qua: vinofi faporis vu;r funt, medio fe inter aufteras fiue acidas ac dulces habent modo, j
■ •' U|triLiinr'1Ut: in 'nter vuas magis,quibus exiguus fuccus: minus verb quibus vberiot; fa* I
citius ha: defeendunt, copiofius liquidem corpori ex carnea fubftantia alimentum, quame*
fucco accedit: fucco magis aluus laxatur.
Principatum porro vuae inter Autumnales frudusobtinent,Schora:is omnibus magi* I
JXjHr tL 1 1 ' nutrient, I
P E M P T A D I S T E R t I A E L l B . n l . ± \ - i
I V “ /
| ,[tiimt,veru'mtameii minus quam ficus; minimumque praui fueci habent,prafertim cum
F -fail maturitatem fuerint adept*, f
6 Adert verb Scipfis maximumidcommodum, qubd velociter fublideant: ft quando au-
lteD1 h*fednc,grauiter oifendunt.
I Vuurt"'111“5 autem vfus vuarum,li moderate quis iis vtatur,8c dim natura fuerint carnofe
lac matura,nullamque aufteram vel acidam qualitacem pra fe tulerint: audor Galenus, 1
De Vuu C ap. x x v i i i ,
Vv a R. v m paffarum plurim* dulces funt,aufterq qualitatis participes nonnullm.Dulces
calidiores, auftera frigidiores funt: vtraq; modicè adftringunt,fed paulb ampliiis an fte-
\ x fiomachü h* etia magis roborat. Dulces nec ftomachii difloluunt,nee ventre fubducut.
i Corpus autem probe nutriunt vu* pall*; fuccum habent haudquaquam vitiofum, fed
Lliquaiitocralfiorem ingenerant,qui tamen adcopiofiorem alimenti materiam facit. Co-
Ipioiius autem ex dulcibus Sc pinguibus eft alimentunf,quarum pralfantiores, qu* corticem
ihabenttenuem :exaufteris Sc macris parcius aCcedit.
I ineft verb Sc dulcibus contemperandi ac leniendi vis,cum mediocriter detergendi poteni
tia. Thoraci,pulmonibus,afpera arteria:,renibus,vdic*,ac non rarb ftomacho vtiles. Afperq
tenim arteriatalperitudines leniunt;raucedini,dyfpnCe5 fiue difficilirefpirationiauxiiiantur,
kdfputi concoctionem facilemque expurgationem inquocumquethoracis, lateris & pulmonis
morbo conducunt: renum ac vefic* cum ardore Sc acrimonia dolores mitigunt: in-
leftantiumpsventriculi mordacium humorum malitiam obcundunt.
Iocinori criam vu* palfq,vt Galenus lib. vi r;De medic.fecundum loca ait,profunt,in tan-
ftum artringences,quantum opus habet vifeus afteSlum. Habent fiquidem & vim concocfo-
fmin crudotum humorum,Sc vim coe'rcendi maligna, funtq; ipf* baud facile putredini ob-
moxix;8c vltta ha:c fecundum totam fubftantiam vifeeri ipfi tamiliares funt ac propria;.Opti-
l.niè enim faciunt, qua: vna cum eo qubd.intemperiem curent, etiam alere poffunt. Vu* li-
fcuidem part* nutriunt, roborant, putrefaftioni refiftunt,8c fi intemperies ex htlmiditate Sc
pfimditace, citraomnem moleftiam 8c fectirè petfanant: vt iderii Galenus. •
Eximenda effe vinacea a veteribusad poftentatem peruenit;vt ex nomiullis veterUm com-
[pofitidhibus videre eft, qualis eft Arteriaca Mithridatis apud Galenum,, qus vuam. paffam
id eft a vinaceis expurgatam accipit. Nam ciim fubftantiam Vila- pall* craf-
pnnhabeant,facilediftribuinequeunt,Scobftrutlionibusvifcerum obnoxi* funt, quaab
fipiis vinaceis etiam augentur.Tantbenimdifficiliiis diftribuuntur, ac citius magifqueob-
Blruunt,qub plus rpiis adeft aftringentis. Quamobrem toilenda funt vinacea; ita enim ipla-
jiumviuruni paffarum fuccus minus hsrebit, minusque ditficulter pervilcera diftribuetur.
f Diofcorides vuam paffam cum pipere manfam,pituitam refert è capite detrahefe: fedare
tedium inflammationes cum fabacea farina SC cumino in cataplafmate impofitam: 'epiny-
fcdas,catbunculos,ali2aa,putredines circa articulos,8c gangranas lanare,abique vinaceis tri-
jtam Sc cum Ruta fuperpofitam : ad podagram quoque comtnodum'ex ea cataplafma effe
]cum fucco PanaciS; led Sc vngues mobiles cicius remoueri, fi imponatur,
'. De Mujlo. C ap. x x i x .
Mv s t v m , quod Gracis y A<sC,«Ac, liquor videlicet recens ab vuis calcatis aut torculari
fubditis effluens, flatu ventriculum Sc inteftina implet s‘difficilè concoquitur; craffi
■ {eftfacci; Sc nifi celeriterdelcendat,nocentius etiam efficitur. Hoc autem vnum fill tantum-
Jpodö bonum, vt Galenus ait, adeft, qubd ventrem deiiciat.
■ Citiffime aucem fecedit dulcillimum ac ex maturis vuis expreffum. Quod vetbab acidis
ȣaufterisredditum,adomniapeffimumeft;magisinflat, difficiliiis concoquitur, crudiores
Rigenerat humores : SC tametfialuo perturbata etiam deicendat,colicos tamen fepenumero
JfBulingenerat dolores, Sc calculi moleftias adfert. Qubd fi verb aluus etiam noncommo-
pyatur,grauiora ac moleftiora ompia funt; frequéter verb 8c lienceriam 8c dyfenteria efficit.
* .n^'oyojaut inzpfyafjLw appellant Graci, quod velfpontè, antèquam calcantur vute, vel
Bimum a preffura effluit; tale fucco vuarfim refpondec,8c citb quoque defeendit. Pofterius
puuceorum, folliculorum, ac fcaporum natura particeps, detenus eft.
De Saptt ,fiuc Hepfemute. C ap. xxx.
■ p ^mufto conficitur quod Graci '&) oi&ilov vocant,Latini fapam Sc defrutum;cum
videlicet muftum dulciffimi faporis ad tettias decoquitur, vt Columella ait.
‘mus fapam Sc déftutum decodionis modo difierre alferit: Sc fapam quidem fieri mufto
ad