$ 6 g R. DO DON ' A E I S T I R P I V M H T S T O R I A E
q uorpM ruifus nonnülli nouum Sc veteribns incognitum Trifolij genus; alij Cytifum ve. 1
effe contendunt: verum neutri horum veritatem affecuti. Cum Cytifo enim exigujj
idb nihil fimilicudinis habet, vt ex ipfa Cytifi defcriptione fatis euidehs eft: nee etiam H
ribus feculis incognita ftirps eft. Nam etiam .ft non alterius (quod tarnen non verilimile) ip I
fius certe Auicennx Melilotos eft,quam eamdem cum Diofcoridis Meliloto efle,devinbii|
ac facultatibus eius ipfius Diofcoridis teftimonium addudumoftendir.
Duorum autem generum Melilotum Auicenna facit,vnam videlicet lutei fioris; alteraml
candidi: vtramque odoratam & nonnullxamaritudinis participem, ac fimul digerendifiJ
cultatem cum nonnulla adftridione habentem . qualis vtique eft prxiente capite delineatJ
qua Officinxöchuius inferioris & fuperioris Germanix vtuntur. Quadecauffanecnoual
nec veterib us incognita ftirps, fed ipfa veKrum verilfima videtur Melilotus ;prxfertim ciiJ
ei nullxverx Meliioti notx defmt,& in qua facultates ac vires omnes, Meliloto ä veteribusl
aifcriptx,reperiantur. , , ,. .
Eft enim odorata herba,que Sc plenius refiocata redolet,ac tabs ahquamdm perduraqqua-l
lern Melilötu effe,Theophraftus lib.De cauffisfexto,xxn.& xxiri.cap. memory prodidit.1
Fiorem etiam habet lutei coloris, veluti eius elfe,qux in Campania liaicitur, Diolcoridesj
tradit, (color enim ad florem eontrabedus,nam herba.Plinius ait,incana eft,) laudatiffinWniJ
liquidem in Attica, Cyzico&Chalcedoncnatam aft,qux coloreCroco viana eft, & bonij
odoris; at earn.qux in Grmpania, in luteum languefeere ac odore infirmiorem. Vndecollil
gendum odorem & colorem floris reniicti atque intendi pro locorum ac regionu varictate.l
& lam Sc habet Melilotus Germanica amaritudinem, quam Auicenna, vti diximus,.MeliJ
loto kieffefcripfit. ; - .
Di^erendi quoque potentiam obtinet, quam non Auicenna modo,led Sc Galenus Melil
loto tribuit. Cacaplafmatis liquidem, ac emplaftris digerentibus refoluentibufque, necnoifl
concoquentibus', tum Sc acopis omnibus vtdite-r admilcetur.
Quxcerte-omnia fatis lucuienter oftehdunt,.vulgärem Melilotutnaveterumnondifcrc-j
pare,quam Grxci quidem ixnfdKeomv, Latini Sertulam Campanam, Cato Sertani Cantpa-J
nam,plerique Coronam Regiam nominant.
Copiolior autem, vt Galenus ait,in Meliloto fubftantia eft calida quam frigida, (prim: vi-j
delicet ordinis calida Sc ficca) habet etiam quiddam adftringens, fed Sc dilcutit & maturati
Diofcorides Melilotum tradit adftringentem Sc maladicam vim habere: at maladicaml
habet non propriam,fed quatenus in inflammationibus,aut alias colledos humorcs difciicii
ac dio-erit: nam eatenus, quod durum eft ac tenfum, emollir,qux proprie non emolUtioffcdl
- digeltio &perhalitum dilcuflio eft,cuiufmodifacultatemJ^upopnativ Grxcinominantc I
Atque hoc modo inflammationem omnem emollit,prxfertim,vt Diofcorides tradit,cirj
ca oculps,vteruro,fedem,aut teftes,cum palfo coda Sc impofttafinterdum autem additoouil
luteouffato,aut Fosnigrxci farina,aut Lini femine,aut T ritici farina,aut capitulis Papaucrisl
Seride’ve. Sanateadem recentes melicerides per fe in aqua : Cue manantia capitis
vlcera,curo terra Chia,Vino aut Gallaillita; ftomabhi item dolorem Sc coda Sc cruda,cumj
aliquo ex antadidis, leuat.
Aurium etiam dolores crudx expreffx fuccus cum paiTo inftillatus,ledat: capitis verb ao-1
lorem, quem ws$a?&Ayi&t nominant, lenit, cum aceto Sc rofaceo irrigatus.
De Cytifi, ex Diojcvr'tde, G*lcno} & alp. C ap. x i . .
F arvt e x Cytifuseft,vtDiofcoridesait,candidustotus,vtiRhamnus, (aut,vtPliniusl
afpedu canus,breuiterque ft quis exprimere iimilitudinem velit,anguftioris Trifolij fro j
tex) ramps Ipargit cubitales aut longiores, in quibqs folia Foenogrçci aut Loti trifolia:, «dl
minora, Sc medio eorum neruo rnaiore ac eminentiorè, qux digitis contrita Erucam olentl
guftu Ciccriiondum maturum relipiunt. !
Galenus lib. r. Deantidotis, Cytilum fruticofam plantam elfe tradit, earn altitudineml
attingeqtem, ad quam Myrti crefcunt. Theophraftus ^aAewpv,fiue moleftum eum elfe fen#
bit,ac omniafibi propè affiftentia enecare, fedeotarnen valentiorem «'A/^t;r,qui ipfumj
xtiamCytifuminterimit-. ' J
Materies Cytifi nigra eft, & proximo ad Flebenum accedere videtur, vt Pliuius polll
Theophraftum lib. xvi. refert. .
Pro legitimo autem Cyrifo à recentioribus oftenditur frutex quidam lignofus, bicubita-J
lis,aut altio.r, in multos ramulos fele exphcanS : folia cuius vnà cum caulibus incana oC alD -1
çantia, qux trita Erucam nonnihil redolent, SC terna ab vno pediculo Ï rifolij inllat aepen-j
C y t i fu s v t e x i f t im a tu r . dent: flores in fummis virgulis elegantes, luteo
auri relucent colorc,forma Gentftx, fed mi-
noresj&liuscolorati: valuulx planx funt
ac recurux, & falcatx, crefcentis Lunx formam
referunt , in quibus femen: radix in ramulos
Ipargitur.
Belgis hxc ftirps hortenfis tantum eft.
Inuentus eft hie frutex in Cythno inlitla, inde
tranflatus in Omnes Cycladas: mox in vrbes *
Grxcas, magnoGafei prouentu, propter quod
maxime mirorrarumin Itaha:nonxltuum,nOn
frigoruro,non grandmum aur niuis iniuriam ex-
) pauelcic: Pliuius.
Galenus in Myfia,qua parte Grxcix finitima
eft.tradum quemdam occurrere,memorie pro-
didit, quem Britum nominant, vbi collem non
magnum,Thymo Sc Origano refertum,alibi locum
Cytifo plenum vidiife fe fenbit.
Satio autem Cytifi ( Columella aft) vel Au-
tumno circa Idus Odobris,velVere fieri poteft.
Cum terram bene fubegeris, areolas facito, ibi-
que,veluti Ocymi femen, Cytifi Aucumno feri-
to, plantas deinde Vere difponito , ita vt inter
fe quoquoverfus quatuor pedum fpatia diftent.
Si lemen non habueris, cacumina Cyuforum
Vere deponito, Sc ftercoratam terram circum-
aggerato. Si pluüia non incefferit,rigaco quinde-
cun proximis diebus, fimulatque nouam fron-
dem agerecceperit, iarrito. Poteft etiam ante
Septembrem latis commode ramis Cytifus fed,
quoniam facile in quouis agro, quamuis macer-
I timo comprehendit ,& iniuriam omnem fine noxafuftinet.
I Nuncupant hunc fruticem Grxciac Latini uvnvov,Theocritus etiam xvtiAov, nonnulli nu-
[ I'm pet 3^, alij vtAit. A Cy thno,aut vt alij, a Cythifa infula nomen, auclore Seruio, habet.
I Refrigerant porrö Cytifi folia, Diofeoride auclore, tumores intra inida diicutiunt, fi cum
I pane trita imponantur: decodum vrinam cit potum.Galenus Cytifi folia digerendi faculta-
tem obtinere refert, aquex ac temperatx miftam, ficut Sc Malux.
1 Mulieres, Columella ait,fi ladis inopia premantur,Cytifum aridum in aquam macerate
oportet,& cum tota prxmaduerit, poftero die exprelfi fucci ternas heminas permilceri mo-
1 dicovirio, atque ita potandum dariftic Sc ipfij valebunt,& pueri abundantia ladis confirma-
katur.Hippocrates Cytifum etiam inter ea qu<j lac extindum reuocant,lib.De natura mu-
I liebri , & De morb. muliebr. enumerat. Arillomacbus quoque Atbenienfis apud Plinium,
[ nutricibus in defedu ladis, aridum, atque in aqua decodum potui, cum vino dari iubet.
I Apes non defbte Cytifi pabulo contingente,, promittunt Democritus Sc Ariftomachus. •
j Siquidem de Cytifo feriptores vno ore, Galenus mquit, tradunt, apes ex Cytifi flore pluri-
1 Buunmelbsexcerpére.
Columella Cytilum etiam vtiliffimum tradit gallinis, apibus, capris, bubus, &omnigentri
pecudum, quod ex eo efto pinguefeit; SC ladis plurimum prxbere ouibus.
[ Marcellus antiquus audor alium quemdam Cytifum delcribit, a fiiperiore Grxcorum
; Cytifo difterencem, quem non iumentorum pabulo laudac, aut ad ladis copiam augendam
: commendatjfed mirum effe remedium tradit aduerfus ifehiadem Sc arthritim. -
j Hetba eft vel frudetum, aft,quod maxime circa fepes vinearumnafcitur,Latinè Cytifus
j ititur, virgultis eft fubtortis velcuruis, folijs oblongis, bené virentibus,floribus conclufis,
[ ™ngis, albis vél etiam galbineis, bene olentibus, id eft, mellito odore, frudetum ipfirni
! fcmper Virens xftate atque hieme.
De Pfeudocytifis, C a p . x i i .
j I j CCVRB.VKT veró&a lixT rifolix, lignofe ac fruticofx ftirpes, qux cum Cytifo fi-
^ wilitudinem habere pofte viden<ur.
S B 5 AfTur- ,
»