Hippace.
Plinij error.
teens Dio-
fcoridis reß
il HS (SS,
cum autem floret, fub finem floret æftatis. Inarefcunt Sc huius folia caulefque, radice reft;.
bdi,viuacitate.diuturna.
Glycyrrhizam liane etiam efle palam eft. Officinæ corrupta voce Liquiritiam v o c a n t :I ta li
Regolitia : Hifpani Regaliza.Sc Regditia: Germani « ■ 8 1 / ©üßtmirijel : Galli Riglict, m.
gdijfe : noftri (laiiifiicljout/ Smetljout : Angli IUcoïcb: Bohemi liconcc. Theophraftus nvSmU
pi£ai’1öc,v t ait, nonnulli djSuyRv man appellant. Plinius Scy thicam herbam. Et verè d j f o j
xiticL fiue multdm dulcis, h*c dici poteft, efl etenim omnino duicifuma, Sc quàm. altera Gly.
eyrrhiza dulcior. Scythice, à Scythi* regione in qua gignitu r, nominatur. Poteft & hæc ɧ
fjt/c, citra.afpirationem, Sc dJi-paç propriilllmè nuncupari : exiguo liquidem guilu famern &
fitim præcipuc fedat.
Ceteriim autem quandoquidem hæc radix dulcis eft, temperate quoque calida & huini.
da eft. Cortex eius amaritudinem quamdàm tarnen habet,& cahdioris qualitatis participai-
fedhuncabradere oportet, h'umedac autem magis recens & fucco plena radix,quàm an®.
Vtiliseftadraucedines, tuffes,difficilem refpirationem. peripneumoniam.pleiiriridi-in
fanguims punfq; fputationem. phthifim.&adomnes thoracis morbos,exalperata jprirürj
flammationes fedat;acrimoniam Scfaljilaginem humorum mitigat conteiiiperatqiic:aii-
dioreshumorëscöncoquit; &fputiexitum faciliorem promouet: vlceraexpurgatinl-cleg.
mate vel alip quouis modo fumpta: aut aliquamdiu manfa,fuccóve fub lingua detento.Dc.
coctumeius renibus ac veiic* exulceratis confertivrinç ftillicidio medetur,acinvniuerfuo
omnibus malis occurtic, ab acribus, falfis Sc mordacibus humoribus excitatis.
H*e eadèm de Scythica radice Theophraftus quoque habet,qui hac Sc Hippace,Scythas
etiam dici refert, ad dies yndecim aut duodecim pofte viuere; Sc quidem his verbis : Rajjv
Scythica vtilis ad anhelitus, Sc ad tuftim ficcam,atque in totum thoracis morbis : ad hac I
ceribus meden poteft cum melle : fitim quoque extinguit fi teneatur in ore. Qua de caufli
ea& Hippace degere aiunt Scythas dies vndecim aut duodecim.
Hippace autem cafeus eft, vt Hippocrates teftatur , cx equino lade concretus. Pliniuj
lib. XXV- cap.vni. perperàm eins nominis herbam efleexiftimauit.
C ap. X V I 11.
F o L 1 1 s Gentiana virer latis, longis &net-
uofis, veluti Plantaginis, fed ihaioribus&l
Veratri albi fimilioribus: feapi inter hiec fur-
'gunt alti,fimplices, indiuifi,inanes, l*ües,geni-
culati : foliis è fingulis geniculisbiniSyfenfim
imminutisxircumambientibus corona: modo,
fuperiorem partem ex interuallis floribus colore
luteis, è fenis anguftis foliolis radiantis Hella
inftar explicati ; quid calycibus exeuntöblon-
gis ; in quibus inde fernen l*ue, latum,-tenue,
veluti Leucoij, colore fubruffo fordern. radix
prolixa,crafla,quandoque bifida aut trifida,latei
ac buxei coloris,guftu amariflima.
Locis gaudet vmbrofis, frequens in Italia,
Illyrici, Germaniæ, Galliæque Sc Heduotum
fiue Burgundix montibus.
• Flores *ftate, fernen Autumno non rak
perfide.
Gentius Illyriorum rexinuentor nomen -ß/y
dedit;qüod &Officm* feruat,Gentianam
nuncupantes,Germani grnljuw Cgitfowurfitl:
BelgæcumItalis, Hifpanis& Gallis,Genlis
dicunt: Angli jfelturçte.Sunt Sc eius fpuri* quidam
nomenclature,quç Sc apud Apuleium te-
periuntur, vt Ktvisêvpetoe pii^a, vetpJtyi,
Roitnç, Aloe Gallica, Bafilica, Cyminalis.
Habet autem Gentiana: radix calfaiftoria®,
vt Diofcorides ait, Sc jsuTrfmluù,ià eft abftergen-
tem vim. (nonnulla exemplaria perperàni skfr
*Lul.) Admodura efficax,au£lore Galeno, eft
cüni
De Gentium,
Gentiana.
L nous extenuatione,purgatione, abfterfione, obftrudlionis liberatione. Nec mirum fi
CU oifit cum impense amara fit. Contra venenatorum, Diofcorides ait, morfus (pratci-
■ laintraangues Plinius) drachmarum duarum pondéré fuccurrit, cum Pipere,Ruta&vi-
Fuc oCâ. |iepa,ncis Sc ftomachicis ex aqua pota fubuenit: coltyrij modo fubdica partus eiicit.
n°lneratia eft unpofita, vt Lyeium, Sc vlcerum finuatimdepafeentium medek : ac prxfer-
I fÜC£us. Vitiligines etiam abftergit. Plinius verb etiam farinam eius ex aqua tepidafabx
FaHtifWw Pocam interaneorum vitiisoccurreretradit;& tantam huic efle vim, vtiu-
10 ntis non tufttentibus modb, fed Sc ilia quoque trahentibus auxilietur pota. Milcetur
^ltem be antidot's, veluti Theriaae Diateflaron, quant Aëtius Myfterium appellat. Succi
extra® drachma,auäore Diofcoride, laterum doloribus, ex alto delapfis, conuulfis ac
ruptis prodeft. Oetilis inflammatione laborantibus illinitur: proMeronio acribus colly-
liis admifeetur . Extrahitur autem fuccus hoc modo: Gontufa radix quinque diebus zxiraciä
aauamaceratur,pofteàineademdecoquitur, dumradices aqua fuperftent;delude aqua0™"''»*,
linteolo percoktaiterdm decoquitur, donee mellis craflltudinem contraxerit.
De CtucidtAjßue Gentium minore, at que dits quibufdum Gentiana
ffu riis genetibus. C ap. x i x.
C ru c ia ta fiue Gentiana minor. v M Gentiana cognationem magnam Sc &
V j * fimilitudinem nönnullam habet, a ple-
rifque nuncupata Cruciata. Gaules eius rotun-
di funt, geniculis diftinäi, inanes, dodranta-
les,vel altiores: folia radicibus proxima, tum
qutecircacaules geminata, Gentianjefimilia,
verum minora, crebroque deorfum reflexa:
flores cairulei, oblongi, intus caui, cauliculo-
rümfaftigia orbiculatimambiunt .ab herba-
ceis calycibus exeuntes: radix Candida, teres,
Sc oblonga,fubindeforaminofa,& pleru’m-
qüe inter lapides fitb terra iacentes defeen-
aens; guftu amariffima.
In collibus Sc montibus, neenon in aliis in-
cultis Seafperis locis reperitur,& in Germania
quidem frequenter.
Septembri in Germani* agris, Iulio menfe
in Belgij hortis floret.
Germani $9{oDelgljeer / ©pecrcnfttcb / sc
QEteutjiPtirtäd: Latine Cruciatam appellant.
Gentian* fpeciem efle, Sc forma Sc facultas
oftenduntjGentiana minor idcircö nuncupari
poterit. Nam Sc alia eft Cruciata j decuflatis
roliolis, de qua inter Rubi* affines agendum.
Sunt verb Sc qui hanc Chiliodynamin dici
velint: fed Polemonia ä Cappadocibus Clii-
liodynamis appellatur, auctor Diofcorides.
Cum Polemonia autem ifta Gentian* mino-
ris fpecies fimilitudinis habet nihil.
Huius fpeciei Sc aliam Gefnerus ac Tragus perhibent: foliis Hirundinari* fiue Afclepia- z ,
disifloribus multis confardis Sc eleganter c*ruleis, extrema *ftate vigentibus: radice multiplied
vehementer amara, qu* locis montanis apud Heluetios, Sc alibi in Germania fecus
femitas apparet, ac f^efticuttj/ Sc ©cheltttfraut appellatur a vulgo.
Gentian* quoque fpecies eft Campanula Autumnalis, quam Matthiolusinpofteriori- 5.
buscommentariisPettimborfam vocariait: dequanosPemptadisalterius lib.i.fcripfimus.
Ceterumomnes li* amar* & foliis & radicibus funt jtemperiem calidam Sc ficcam ob-
tinent. Exiftimantur,& pr*fertim Cruciata, ad omnia ad qu* Gentiana vtiles: pneftant au-
tem quxeumque amara poflunt.
f 4 De