§80 R. DODQ.NAEI S T IRP . HIST, PEMPT. IV.L ÏB. IV.
, De Trifolia palußri- C ap. xxv.
T r i f q l i u m p a lu f t r e . Pa l v s t r e Trifolium'caulibusexitcubu
talibusjvirentibusft^uibüs^interna parte po.
rolls: foliaeilata,glabra 8i carnofa,Fafelorura)
fiue Banarum foliis fimilia,nifi quod in (ingulf
pediculisnon plura, fed tria tantum vt Trifo-
lio: (lores ä medio caulis furfum verfus ordinel
digefti, candidi,foliofi: folliculi inde parui, ro-l
tundi, in quibus fernenruffum Milio fimile: ra-1
dicibus ferpit pluribus, geniculatis, intus candi. I
dis, Si porofis,in diuerla tcndctibus,qua: 8c plu. I
ribus locis erumpunt, Si caules foliaq; promut, j
vnde facile herbaipfa late prüpagatur.Saporem
habet fernen nbnullaeamaritudinis participem, I
. Nafciturvliginofispaluftribus locis, fteriliac
macro folo.
Germani QMberflec/ id eft, Caftoris Trifo.I
lium.fiue T rifolium fibrinum nuncupant. Bel J
gae autem a-fimilitudine foliorum cum Bama I
liue Fafelo, Bocybocnen/ hoc eft, Fafelum hirci-1
num, aut Banana hircinam: recentioresTn-|
folium paluftre nominant. Cum Ifopyro H
tem non eXiguam fimilitudinem habet: na^
Phafiolo,fiUe Fafelo, foliis fimillimum eft,ita vt I
propter hanc quoque fimilitudinem vulgöj
etiam a Belgis, vti iam diximus,Fafelus nuncu-1
petut hircinus.
Ifopyron enim 8i Phafiolum dici, propter]
earn quam cum Phafiolo fimilitudinem habet, ]
Didfcorides audior eil. Additur& aliainvul-j
. - ........................... garibus Diofcoridis Si Plinij exemplaribus ra-|
| lmm. tio : & iii illius quidem i ? dl*&t to Tregtor qipt»,id eft,quod in futqmo folio clametilas
ferat ‘ in huius verb, quoniam folium, quod eft Anifo iimile, in pampinos torquetur. I
Qua: vtrique audori perperam accefliffe,fatis manifeftum: nec etenim Faleli, nee Fafeoli,
fine Dolichi,folium claUiculas habet; Si Anifi folium, prater quöd clauiculis cäreat, cum
Fafeliattc'etiam Fafeoli' foliis, nullam habet fimilitudinem. > t ,
Etnettdandum igitur Diofcor. exemplar,Si hoc modo legendum: Vcrkm&i.fii ft ?«»Aov
"i7m<n f t W ä * p n m g B
iieWaafiolijbapimla & (tint in fummo caule tenuia,plena feminis, in guftu Melathio hmilis.
Quöd verb deinde fequitur: t o f t yifo.ov ch im p , id eft, folium vero Anifi,aut acceilorium i
fihfiliter eft, aut de güftu quoque venit intelligendum: forma fiquidem folium IfopynAm-
fum referre non poteft j cum Phafioli foliis fimile fit: fed verifimilius eft ab aliquo adieauiM
Oribafij eniin liber exDiolcoridefranfcriptus, hocpoftremum non habet. ■ J
Atqub hoc quidem modo Ifopyridefcriptioneemendata8icaftigata,Trifoliumpaluitre;
ei tanf fihiiie eft, vt non aliud quam verum Ifopyrum videatur.
' Ifööyn autem fernen, vt Diofcorides ait, contra tuffim Si dolores circa thoracem_cum
melicrato fumptum prodeft: confert etiam hepaticis Si fanguinem exfcreantibus. Extergit
enim,inquitGalenus,8i‘incidifhumores craffos, cü hoc,vt corpora cotrahat Si conitog*
diofcoridis
'y> plinij
; ' W B Ê J « £ $ 'M v r ” - 1 1 M | f W *
S T I R P I V M H I S T O R I Æ
P E M P T A D I S QJV A R T AE
L I È É R Q V I N T V S, /
DE A Q V A T I L I B V S ET P A L VSTRIB VS
H E R B IS. .
P R Æ F A T I O.
OST Gramina ac Trifolia ad aquatilii & reliquat paluftres trànfcundumvideturi
qua,vt antcà diximut, nulli alteri of er is noßri parti quam huicaddipotutrunti Sub-
%8€l fequs hie liber tertiumpotuijfct ,fed Graminum & Trifoliorum deferiptiones pramit-
tirt tttigh conjonumfuit-, aquatilium vero drpalußrium poflcà traffarn
D E T R I B V . L O A Q V A T I L I .
C a p v t p Ä i m v m ..
T r i b u l u s a q u a t i l is . A QV A T1 1 1 s Tribulus caules hab'ec lon-
gos, inferiore, Si qua fub aquis eft parte,
graciltores, iuxta verb aquae fuperficiem craf-
fiores ac foUofqs : adhærcnt fub aquis crebra
capillamenta, quibus Si fundo àffigitur : fupe-
rior folia promit lata, Popultis aut Vlmeis pro-
pemodum fimilia, fed breùiora 8i forma quo-
damnlodo rhombi, per circumferentiam cre-
nata, inter quæ flofduliexeunt; deindefrudus
Auellanis nucibus paulo maiores, nigricantes,
quatuor durisaculeis modicè recuruis fpinofi;
in quibus nucleus candidus, guftu haud ingra-
tus, qui Si receris mandi, Si arefadus molaque
contritus in panem cogi poffe fertur.
In fuperiore Germania in lutofis lacubus Si
vrbiii foifis,quibus limoius fubeftfundusjnaici
Cordus refert : apud Brabantos verb Si alibi in
Belgio in ftagnantibus puris Si fontanis aquis
non raro reperitur. Matthiolus non modo in
dulcium aquarum lacubus,(èd Si in marinis
' quibufda iuxta Venetias prouenire, audor eft.
Tg/êoAoç ewSesç, Gratis :■ Latinis Tribulus
aquatilis fiue aquaticus, Si Tribulus lacuftris:
OificinisTribulus marinus dicitur : Germanis
' îlBafl'crnûj;/ ÎBcihernu|;/©eemi^/ ©tacfyelnûfy
©piljmtf;: Brabâtis 10aternotniiîi à furulirudine
aCuleorum ferreorû, jiKinrutjfcrÿ : GzïliMocres.
Frudus autem huius Tribuli, plerique Ca^
ftaneas aquatiles appellant.
Rcfngerantis porrb Tribulus ifte eft naturae, ex hUmida Si frigida effentia comporiitur,
| quæ magis in hoc aquea eft, quàm in terreftri, in qua terreum frigidum potentius, vt Gale-
nusait: proinde inftammationes omnes, vti Diofcorides tradit, cataplalmate adiuuat: cum
»elle aphthas, confillas, oris putredines, gingiuafque perfanat. Succus ad Oculorum medi-
I wmenca colligitur.
1 * braces,Plinius inquit, qui Strymona habitant, foliis T ribuli equos Paginant, ipfinucléo
,iuunt,panem facientespra:dulcem,8iquicontrahatventrem.
H
CC 3 De