SC noü niïipaücisacbreuitet defcriptafit. Plusfimilitudiiaiscum SabinàThya habere vi-
Idetur àTheophrafto defcripta: fedtamen a im T h y a fruflu Cupreffumreferai, non Ce-
drides, fabis quoque manifeftum,Sabinam alteram non effeThyam. Non effe quoque hanc
Vitae,à tecentioribus appellatam,arborent,ex fubfequentibus emdens fiet, ac mdubitatum
relinquetur. , ,
Sabina autem tertij ordinis cum excalfacientium, turn deficcantium, & ex numero eo-
tum, quse vel maxime cenuium funt partium, vt Galenus ait. __
Sabina cum vino decoäa.auc epota, fanguinem per vrinas ducit; menfes fupprellos etiam
potenttrprouoeât: fecundas poil partum relidas elicit: fetum mortuum expellit : nocet S c
yji^, K iïltim futjms appontavel lutfita poife exiftimacur. _
' Plinius c u m melie &vino fumptam regio morbo mederi feriptum reliquit. ifaruin lunt
vitium verrues in pene extuberantes, has tollit Sabina: ex aqua decoftum, fi eo foueântur,
infperfo deinde puluerei
D e CiqrtJJo. G a p . v i i .
C u p i x i f u s . C u p r e f l i r am u s c u m f r u f l u .
Pr o c É R a arbor Cupreffus eft, caudice longo furfe£lo,faftigio aéuminato: ramis com-
pluribus in orbem cingitur.qui non in amplitudinem diffuilduntur, fed fecunddm cau-
dicem affurgunt, cacumen tamen nonattingentes, coni fimilitudinem effingunt: ligni ma-
teries dura, folida compaâa.odorata.êc fublutea, ferè veluti Sandalorum luteorum, fed
paulodilutiorecolore, nee carie m,nec vetuftatemfentit, necfiffurant fpontecapit. Folia
oblonga,teretia, veluti Tamaricis, fed carnofiora. Fruftus ad ramulos dependent Larignis
conis ferè affimiles, fed tamen craiGores Sc compadiores; qui per rnaturitatem fponte in rimas
fatifeunt, femenque deinde delabitur,ac vento impellente excutitur,paruum,planum,
prætenue, obfoleti coloris, quod formicis gratum ,ciboque ab ipfisexpetitum.
r Huiusgenera duononnulliftatuunc, feminam, SCmarem : feminam quidem fterilem,
maremverb fecundam. Theophraftus exfemina maremprouenire, nonnullos affirmare
refert. Fundit autem Cupreffus liquidam quamdam refinam, Larigna: confiftentia fimi-
lem , fedfapore acerrimam.
1 Loca
Loca feruida, inquit Theophraftus, Cupreffum habent, vt Creta,Lycia,Rhodus : in Cy-
renenii agro etiam prouenit : in Creta: autent montibus Idæis, Leucifque,ideft,albis voca-
tis, fuper fumma quorum nix numquam deeft,etiam reperiri affirmarur. Bellonius negat in
iugis horum montium inueniri, fed circa radices in ruderibus Sc fuperciliis moncium. Adue-
na quondam Italia:, nunc verô Galliae ac Germanise inferiori. Nullo pado nec fimum nec
aquam eoncupifdtiemori dicicur fi nouella copiosè adaquetur. Ceteris in locis femineexit,
in Creta veto etiam Xu to id eft, ex ramulis.
Semper viret ipfaarbos : frudus ter vno anno colligi poffuut, Ianuario,Maio, ac Septem-
bri ntenfibus ; idcircô & T rifera appeilatur.
KuTra'anwoç, vel w n d y itS ç Graecis : Latinis Cupreffus : Officinis Cypreffus : Italis Cip ref-
fa ; Gallis ac Hifpanis Ctpres: Germanis Gpptc|f£tlbtmm : Belgis Cppnflc boom.
Frudus crqiutejia rfc nuTraeîtoou: Latinis Pilulae Cuprefli, Nuces Cupreffiac Galbuli di-
çuntur: Officinae Nuces Cypreffi appellant. Diti olim harç facra habita fuit, Sc feralis di£la;
ex quo creditur vmbra eius infaufta.:
Cuprefli autem folia, germina,& reccnces galbuli, reficcandi yim habent,8c vni adftrin-
gendi, abfque infigni tamen acrimonia aut caliditate : tanta autem & caliditas eisadeft,
quantum fatis fit deducend* inaltum abftriéhôhi Sc accrbitati,vt Galenus au&or. Magna
vlcera in duris corporibus conglutinant : in alto latentes in flaccidis affedibus humiditates
innoxiè tutoque depaicuntur atque abfumunt.Adenteroccelas hoc modo profunt; partes
liquident præ humidicate laxas reiiccant,deinde ipfls roburaddunt. Quidam etiam ad?car-
bunculos & herpetas polenta: permifeentes hisvtuntur.
Pilulae tufa: ex vinb,audore Diofcoride,in dyfenteria,alui fluoré, Sc fi reiiciatur, commo-
diffimèbibuncur.Eotdem decodumharum & foliorum præbet eftèdus.
Folia fuffitu culices abigere feruntur : atque idem poffe pilulas. Ligni ramenta veftimen-
tis interpofita àtineis ea tuentur. Refina tineas, vermiculos, Sc teredines quoque necat.
De Thya ,fiue Citfrejfo filueHri ex Thcophrafto dr aliis.
C a p. v 1 1 1.
T h ya, audore Theophrafto, procera ac perpetuô virens eft: arbor, Cupreflb adeô forma
fimiliss ve ScramiSjcaudice, foUis^Sctfudu ipfarn référât, ac potius ûlueftris quæ-
dam Cupreffus : maceries ligni folida, odorata velutiCedri,qua:n0ncorrumpitur:radice
huius nihil crifpius, pretiofa opera idcircô ex hac conficiuntur.
Præcipua autem hsc eft iuxta Ammonis delubrum,8c in reliqua Cyrenaicæ regiônis parte
enafeitur montium cacuminibus locifque algentibus . Cupreffum veroquamdam filue- c u t n p a
ftrem in Creta quoque reperiri Bellonius refert, quæ non adaliarum Cupreflorumaltitudi-j/;*c/rK.
nem excrefcit,nec metæmodo faftigiata attollitur, fed hùmiliore ftatucontentapatulam
comam in altitudinem ditfundat: caudice verô Sc cralfo earn effe affirmât. Suite hæc Thya,
de qua Theophraftus SC-Plinius, expendendum reliquimus.
Serotina autem Thya eft, Sc tardiffimè germinat.
Græcis 3 -ua flue deiov Sc ddor : differtab his S-Jeta non ftirpis nomen, fed moTtarij, in quo
res aridæ teruntur. Nota (inquit Plinius lib. xm . cap. xvi.) Homero Thya: hanc igi- e "Ha-
tur inter odores vri tradit in deliciis Circes,quant Deam volebat intelligi, magno errore eo-
rum, qui odoramenta ( videlicet omnia ) in eo vocabulo accipiunt, cunt præiertim eodem
verfuCedrum ScThyam (Laricemperperàmexemplaria) vnàtradat: in quo manifeftum, pun« k n S
de arboribus tantflm locutum. - rcfinutui.
Extat verfus OdyfTeas quinto, vbi Mercurium inducit louis mandant Calypfus antrum
petiiffe, ScThyæ Cedriquecombuftarum arborum odorem longe prælenfiffe: aitenim,
-------HîAofft o oS'/un
Ke^ çpv t djMcLTvio SJovr àvti now ôS'céS'et.
------ E x longinquo odorem
Cedri (fifteenft Thya iuxta infulamolehant.
Theophraftus magnunt huic arbori honqrem tribuit, memoratas ex ea referenstent-
plorum veterum contignationes, quamdamque immortalitacent mateiiæ inteâis, contra
vitia omnia incorrupt^.
De arbore Vita dilfa. C ap. i x.
Q V.Æ arboris Vita: nomen accepit, in altitudinem excrefcere pofle fertur : caudice aft
furgic lignofo, duro, Sc nodofo, cortice è rubro nigricante conueftito, ramuli ab hoc
cc } vtrintque