excitât. Altera verô minor, econtrà,vt lit eius temperamentum ad, calidius & ficcius verge®,
itaque lise radix tantum abeft vt ad coïtum ftimulet, vt etiam plané contra cohibeat ac rc!
primat: auiftor Galenus.' Et de radice, inquit Diofcorides, narratur, maioreiït fi viri edanr
mares generare; minorent iî femme, feminas. Addunt in Theffalia mulieres’ teneram eu®
lacté caprino bibendam dare, vt'Venerém excitent : aridam verb ad inllibendum. ,
Sèrapiadem,Galenus ait, iîcciorem facultatem obtinere,neç perinde ad Venerem ac.
commodum efle.
t Noftrastasomnium Orchium bulbis,adVeneremexcitandam vtitur: & pharmacopoej
compolitionibus eô facientibus indifferenter quofuis admifcent : præftantiores tamen lum
T ragorchios bulbi. Affiimendi autemnon funt ambo bulbi, fed durior,plenior,ac fucci pEs
habens : flaccidior ac mgofior minus aut non idoneus eft.
Eft autem plenior,non femper qui maior,fed non rarb minor : il videlicet bulbi colligan.
tur priufquam ftirps defloruerit; aut cùm primùm caulis erumpit. N èc etenim fucculentior
alterum magnituaine fuperat priùs quàm femen maturari coeperit. Nam cùm a^ternis annis
vnus bulbus intumefcac,alter verb reiideat ac pereat, fieri non poteft vt durior ac fucco plè.
nior femper maior fit. Quando fiquidem folia erumpurit,tunc demum vel non multb antè
plenior crefcere incipit,quo paulatim incrententum lumente alter flacceifit, rugasque cou.
trahit,donee maturato femine vnà cum foliis Sc cauliculis fubinde totus fubfideat ac pereat.
eo qui intereà creuit, vegeto ac fucci pleno.
De Satyrio Bafilico.
S a t y r iu m B a f i l i c u m m a s .
C ap . x x x i .
Ç a r y r ium B a f i l i c u m f em in a .
Qvod recentior etas Satyrium Bafiliconnominat, non vnius eft generis. Eft etenim
Maius genus vnum; alterum Minus: Maioris, quoddam folio non macula»,Maii
aliud maculato, Femina.
' e ,Maius Satyrion Bafilicon,quod Marem appellant,foliahabet oblonga,lata,& lsuia,Lilij
loliis minora,nullis aut omnino vix apparentibusmaculis refperfa : caules pedales vel altio-
res,non abfque adnatis foliis: flores in fummo fpicatbs,colore dilute purpureos, & quando-
quemtenfifis, fubinde dilutius, vel fubrubentes, nonnumquam albicantes ; exiguis p$;$3
Iis, vel etiam tenuibus minutifque lineolis, faturatæ purpura: colore inferiptos, forma teUj
P E M P T A D I S S E C VN DA E LIB. II.
Satyrium Bafilicum foliofum. tuliMorionis maris; nifiqubdipfis crifta defit:
fubquibus fingula acuminata nafcunturfoliola:
radices gemime veluti palms funt, fingula; in
quatuor digitos diftributx; quarum vna flaccidior
Sc quaii fungofa:altera Vegeta ae folida,pau-
eisabannexu exeuntibus fibris. .
Alterum maius gentis,quod Feminam vocant, £•
priori tame minus,foiia eiufdem forms promit,
fed minora j Sc multis nigris maculis eonlperfa:
flores cuculli fimiles,criftatos Sc hiantes,vti tefti-
culi Morionis marisxolore nunc candidos, alias
in purpura vel rubentes^ vel dilute ad csruleum
inclinantes, femper niagis purpureis punchilis
ornatos ac variegatos: radices alterius fimiles.
Horumvero Sc (pecies qusdamadeo multis 5-
fecundum caulem foliis; vt etiam inter ipfos flores,
fed tamen minora; exeant.
Minus genus foliis eft anguftis, St, vt Mat-
thiolusynquit, Croci: eaule dodrantali iunceo,
lsuique, in cuius cacuiriine flos emicat purpu-
reus, Amaranri smulus , qui recehs odorem
quairi fuauiflimum reddit : radicibus aliorum
fimilibus, fed qus magnitudine ipfis cedant.
Nafcuntur Satyria lise locis vt plurimum
humentibus, paluftribus,inpratis fubinde & iii
filuis.,
Florent Maio ac Iunio: rarb ierius.
Noftra seas Satyria nuncupat Bafilica fiue
Regia: item & Palmas Ghrifti. Eft tamen & alia |
huius appellationis herba , Ricinus videlicet;
I hunc etenim Sc Palmarri Chrifti vulgo plerique nuncupant. Germani Satyrion Bafilicon,
I (£reuf,blum nominant: Belgs tjauDcfeens erupt: Galli Sutyton royal.
!, Sunt qui velint Bitzeiden fiue Buzddan Arabum effe . Sed Auicenna Buuide/i ait efle me-
| dicinamligneam Indam. Et Serapio Buuiden ait radices efle duras, albas, fimiles Behen al-
| bo,&medicinam efle Indis.- Satyrij aiitern huius Bafilici radices nihil minfis quint ligneai
I funt,& nohex India petuntur, fed in omnibus Europs prouinciis paflim reperiuntur: tan-
| turn a Buzeide» abfunt.
Mattlfiolus Satyrium Bafilicum Digitos citririos Auicenns Sc vult, Sc Monachos, qui in
[ compofitiones Mefue commentariaedidere, dubitantes & penes ledorem iudicium reliri-
[ quentes,eadecauifa reprehendit. Nobis tamen magis placet Monachoruin hsfitatio,quant
I Matthioli aflertio. Neque enim Satyrij huius radices durs funt, fedrecentesquidemvege-
j tsac fucculents -Sc arefads omnino flaccids: nulla etiam omnino citrinaaut pulueru-
|lenta eft.
I Digiti autem citrini,auiftofe Auicenna; duri furit, Sc quidam citrini cum puluemlentia: Dip*
IVetbaeius funt: Afabafafrafiue Digiti citrini quid eftiEius figuraeft ficutvolamanus,com- c“ rm
I mifta ex citrinitate Sc albedine, Sc eft dura, in qua eft parum dulcedinis; & cx ea eft citrina
r cum puluerulentia abfque albedine.
|- lam Sc Rhafis libro Continentis vltimo,Digitos hos croceos,vt exemplaria habent,ap^el-
|lat;& efle gummi feu venam tinctorum ait. At Bafilici Satyrij radices nihil minus quim 6ro-
I cesfunt,& ad tingendum nequaquamvtiles habentur.
[ Quatvtique Satyrium Bafilicum vulgo nuncupatum,a Digitis citrinis Auicenns Sc Rha-
1' fis differre, manifefte oftendunt.
I- At Satyrij Bafilici radices, Orchion fapore Si guftu referunt; proinde Sc facultatibus fimi-
|Es exiftimatur. Nicolaus autem Nicoluscap. Decuratione quartans, vim habere ait Sc
Iperfuperiorem, &,per inferiorem vpntrempurgandi -,Scaduerfusquartanas febres inuete-
iwcas poll purgationes , radicis partem pollicis longitudine tufam, cum vino ante acedfio- /-
| 2!^tihteLexhiberij_hocque remedio terTumptO,Biliotum quemdam poll 44. aut qy. ac- /
I ceilionem, a quartana fuifle liberatum. - - - j -------^............... ........... X Dc