forma quibufdam rotundior, plçrifque oblongior , fapore vel dulcia, vel fubacida : plun-
ma ex his varié miftum faporem obtinent : auftera funt filuellria.
Suntetenim & quædam iilueftres Mali culturæ expertes, non infitæ videlicet, quaruffl
* fruétus acerbi funt Si adftringentes. Inlirione iîquidem Poma & Pyra mite{cunt>
Eli ramen Si quædam, fine humilis Malus, fruticis modo adolefcens, qUï
3‘ non propter infitionem, fed natura fua Poma ferc præcocia, mediocriter dulcia,colore admodum
dilute flauaalbicantia. ■
Plantantur ac feruntur in hortis ac paradifis eô dëftinatis culcæ ac infitæ Mali : Iilueftres
alicubi negleâim habencur.
Florent circa finem Aprilis,aut fub initium Maij-: Poma præcocia quidem, matura circa
Caléndas Iulij : reliqua Septembri ferè menfe : pauciflima priùs.
Malus Græcis ntiAsaeft: Latinis 8i Pomus: Germanis2lpffeil)a«m:Belgis'»peHioom:Gal.
lix Fomrnier : Bohcmis '\ablOll.
. Fructpm Græci /jXAw voçant : Latini Malum aut Pomum: Germani 2(pffel: Edging.
|d iGalli Mmèi H i f p a n i : Bohemi 3«Wïo.
Præcocia péma humilis Mali, Brabâti vulgô Poma Paradifi,aut Poma D.Ioânis nominât.
~ Eftautem-Pomorum omnium temperies frigida Si humida,coniunfta cum humorequo-
.dam excrem.entitio : yerdm ficuti neque frigiditas omnibus æqualis eft, ita net quantitas ft.
perflui humoris.Citius corrumpuntur inquibus hic redundatidiutiùs verbafleruari poflunt I
in quibu.sRaacior eft ; àduentitia liquidé Si excrementitia huffliditas corruptioriis éftcauffa,
" Duicia autem Poma minus frigida funt ac humida : carnis fu*. foliditatem hæc eofta re-
-tinenç.: afiaieniuôâ conferurit amplius ac minus humidum, quàm cetera Poma: minus faci-
ïè per ventrem etiam defcendunt. ' ■
- Adda frigidio.ra funt, tum Sihumidiora: horum coâorum fubftantia diffluit,nec folidi-
nt. * T°' tatem fiiamretinet:alimentum parciusfubminiftrant,idque crudum ac frigidum :-ità verèfc
facilè ac cité delabuntur, vt etiam remorantem aluum promoueant, præfertim ante alium
cibum aflumpta. , N •
Acerba aut Auftera Poma, vt funt fllueftria ac im matura,frigidiora funt: fucèum ingene-
rantcrafliorem, acomninoflatulentum : minusnOcent,fiCitoac velociter defcendepnt ;î
Tema. hæferint, flatus gignunt,accolicos adferuntdolores.
M'&jfltt* Quæinter hæc medij.funt faporis Poma, ac non rarô duarum vel trium qualitatumgii-
ri ïma. ftumreferiyit, vincentis faporis facultàtes præcipuè obtinent; aliarü verb Si participes funt
PræftantautemfempercrudiSjPomacoàa :quorum malignitasfæpenumeronon modà
perignem emendatur, lèd Siadditis velaromatis,vel aliis corrigi poteft.
Prodefle autem poflunt Poma ventriculb calido : auftera verb etiam calore languentem
aç refplutum roborare queunt. Inflammatiombus omnibus,ied præcipuè încipientibus,Poma
etiam commode imponuntur.
Succus Pomotum odoratorum ac medij faporis compofitionibus nonnullorum medica-j
mentorum admifcetur, tum ad humorum melancholicorum concernperationem, tum &
ad medicamentorum impenfiüs reficcantium qualitatem remittendam : vtfunt, Serapium'
ex Pomis Regis Saporis, Antidotum ex granis cocci Baphici, Si fi quæ funt alia.
ynguetum Confiçitur veroSicum eiufinodi Pomisvnguentum exadipe porcina S iaquarofacea,
tamatum. CU1US ad mtorem faciei Si aducrfus cutis afperitatem vfuseft.
Arboris foha cum adftringendi facultate refrigerantia: inflamrfiationibus initio quoque
vtilia habentur.
DeCMaloMédiat. C ap .. II.
A r b o r hæc non admodum magna eft : rami eius lenti ac obfequiofi corticè virent
fpinulas aliquas, non tamen frequentes adnatas habent: folium oblongum, latum,limé,
odoratum, Laurino fimile : flores fubpurpurei, ftaminibus in medio tenuibus ac capillq
ceis: fruétus oblonguseft, Cucumere vulgb diâo non rarb maior, quandoque minor, Si Lj
monia mala non multdm magnitudine excedens : cortex huic diluti aurei coloris, tubercul
lis nonnullis exafperatus, odore grato præftans: fubeft caro crafla,albida, dura, aromaticuml
quid refipiens, fed exiguum, Si neque acris neque acida,fed ferè quàlitatis gùftabilis expert
interior medulla non multa quidem, fucco acido plena turget; in qu%femen conditur Hot
dei grano maius ac craflius; cortice duro, intetiore fubftahtia albida ac amara.
Ad huiusgenus pertinent Si Limonia Mala, tum 8i Anerantia dicta, quorum arborel
Malum Medicam magnitudine, virentibus fpinofisque ramis, ac foliis auri Læmulis re>£'
runt. flores autem vtriufquecandidi funt ; Si Anerantij odorati admodum, cuius Si fo“1
fubinde maiora.
Lim°:
Malus Medjca. _ Malus Limonia.
Limonia autem Malaoblongicralfiquefuntfruftus, Citriis tamen roinores: cortexlu-
ceus, amaricans Si fuaueolens,led tenuis; caro albida cui valdeexigiiaaccedit: copiolam au-
temadmodum iicc Malamedullamhabent,fucco magisprqgriantemacredundantem,qui
& acidior eft: femina 8i in hac Continentur veluti Cirrij, nec minds aimra.
Anerantia Mala rotundam formam inftar globi obtinent. Si Limoniis minora funt. cor- MaU Am-
tex hotum inteiifiore auri colore nitet;odoratus quoque,exteriorequecuce amaricat, non-
nihil afper,quafi rugofus, fubinde craflror, quandoque tenuior, fed tamen quam Limoiiio-
•mm cralfior, fubditamhabens fubftantiam albidam,mollem, acfuhgolam: interior puipa
Hue medulla mulro copiofoque fucco madet;8ifeminacomprehendit minora quamCitrio-
runr,forma,colore,fapoteque alioqui fimilia, fuccus modo dulcis eft, alias acidus; non rarb
.medij ac vinofi faporis.
Hue verb Si alia qumdamreferuntur Mala, AflyrianunCupataihorum arbor aiiarumMa- h,‘}us
-lorum fimilitudinem retert: rami haud diflimiles: folia paulb quam Limoniorum maiora:
floresMedic^ Maliatmuli:fru£tusrotundus,fedtriploquadruplovequamAncranrij maior,
etaffo e luteo pallidulo rugofo ac afpcriufculo cortic5,in quo quandoque qu^dam veluti hC-
furae patent: interior fubftantia fuccofa admodum eft, fapore acidula veluti Limoniorum,
ftd.palato minusg-rata ,in quaSileminagignuntur veluti MaliCitrij 8i aliorum.
Nafcuntur Mali Medic*,tum Si Limoni*Si Aneranti:e,in Itali*pr*cipuemaritimis,ac
mAdriatici Si Tyrrheni, tum SijEg*i maris infulis: gignuntur verb Si in Mediterraneis
tuxta grandiores lacus,qualis eft Benacus,vbi 8i Citria,fed ceteris minora,proueniunt.Eft Si
Hifpania horum ferax, led locis pr*cipue vel iuxta mare, vel haud procul diffitis: Galli* 8i
flu*dam prouinci*,qu* Mediterraneum mare attingunt, etiam iftis gaudent fructibus.
A Media autem primum in Italiam veniffe non modo Plinius aperte feribit, led Si Vir-
gdius innuit Georgicbn i i .de MainMedica lieferibens:
rJMedin fert trifles faeces, tardumfc faporem
Telicu Mali, quo non prafentius vilum,
Tocula fi quando feu.e infecere nouerca,
eJMifeucruntqi herbal, & non innoxia verba,
Auxi