In Germania: ac Italia: agris ,pleriFqUe reperitur locis.
Iulio Sc Augufto, Sc quandoque Septembri tnenfe floribus ac Femme turget.
Odor,laporque,qualisTanaceto, ipeciem eius quamdam eiTe oftendunt.
Proinde non abs re T anacetum minus,vel T anacetum album nominari poteft,prxFertim
cum nullum eius aliud nomen cognitum habeamus. Nam quod pro Sideritide Achillea(ii
nonfallimur) Matthiolus earn exinbuent, omni ex parte probare nonpoflumus.
Acliillea enim Sideritis adftridione exuperat, Sc ad fanguinis eruptiones, dyfenterias, Sc
muliebria profluuia con'gruit; at Tanacetum iftud citius expurgans ac aperiens elle apparet:
maiori Tanaceto vti odore ac lapore, ita taeliquis facultatibus limile,tametfi minus potes.
De Bur dun a ,fiue Lappa maiore.
G ap. x v i i i .
Bardaiïa,fiue Lappa maior. •«-» r . . . . - . Iir rr _ 1 J a r d a n a rolia lmtio promit amphllima»
■ Dde hirlhta,longé quam Cucurbita: maiora,ac
latiora, crafliora item & nigriora, qua fuperiore
parte faturatius virent,inferiore nonnihil inalbi-
cant: caulis angulofus,craflus;foliis fimilibus,fed
minoribus longé cingitur, hic in alas Sc ramulos
quamplurimos diftributus lappas gignitgrandes,
globatas, pungentibus exigtus aculeis recuruatis
vndique alperas, Sc tranfeuntium veftitui inliæ-
tentesjè quibus fuperiùs flos exit ftamineus,colore
purpureus: Femen intra globoFum capitulum
perficitur,quod dehiFcentibus lappis,vnà cum la-
nofis pappis,impellente vento,auolat: radix löga,
intus candida, foris nigricat.
NuFquam non obuia Bardana FeCus vias: locis
iqcultis defertifque Ipontè nafcitùr; nec lapidola
fugit.
Iunio menFe caulis afliirgit; altera ex quo nata
eft anno, lappæ Fuccedunt vnà cum floribus ac
Femine.
1 Grçcis eftdjGxriovtem Sc w
LatinisPerfonatia,Perfonata,6c Arcium: Offici-
nis Bardana, Sc Lappa maior : Germanis 0 rofje
flettfil; Belgis <©joote tiiflrn : Italis LappoU niaggio-
re: Gallis Glouteron, aut Gleiteron: Hilpanis Bardana:
Anglis übtest Surrt: Bohemis 9C$epij<f. Apu-
leius præter Fuperiores, & alias quaFdam Perlbna-
tia: appellationes refert, vt Dardana, Baccliion,
Elepliantofis, N ephelion, Manifoliu m.
Diflert autem Arcion Sc Ardio, vt ex vtriuFque defcriptiöne, quæ Sc apud DioFcoridem
Sc Plinium Feparatis locis extat, manifeftum eit: tum Sc ex cap. x x x 111 .lib. v.huius Pempt.
vbi eius icon Sc delcriptio habentur.
Proinde non parum falluntur, qui nominum vicinitate decepti, Arcium idem cum Ardio
efle rentur.
Facultate autem Bardame folia moderate reliccant, ac diFcutiunt: radix honnullk cali-
ditatis particeps eft.
Profunt radiées lànguinem Sc purulenta expuentibus cum pineis nucibus, audore D io t
coride. Apuleius eaFdem cum modicq Falis tritas morFui canis rabidi vtiliter imponi, atque
■ ficægrum ftatim liberari ait.
Idem fuccum foliorum cum melle potui datum, vrinam prouocare,& velîcæ dolores tollere:
atque eumdem cum vino veterepotumomnesFerpentium morFus mirificé Fanare.Collumelia
herbam cum faletritam, SC Fuper fcarificationem cum ferro fadum impofitam, ve-
nena viperæ pellere; plus veto etiam eiuFdem radicSm cöntuFam contra Ferpentes prodelTe;
ftrumisitem radicem mederi refert. Caulis autem Arcij, priuFquam lappa: gignantur, detra-
d o cortice,crudus cumFale Sépipere,autinpinguium carnium iure decodus non infua-
uiter editur ; fic Fumptus Femen äuget, Sc ad Venerem inuitat: alimentum prætereà haud
malum
nialum corpori, præFertim.decodus, confert. additis pineis nucibùs ämplids conferre po-
teft, 8c non minus quim radix rabidis ac hæmoptoicis prodelTe.
De Lappa minore fiue Xanthin.
C ap. XIX..
Xamhium.
a p p s minoris folia, quam fuperioris, lon-
jge minora,dilutiiis viret, ad Attriplicisacce-
dunt,ambitu incifuras h^bent: caulis cubitalis,
anguloFus, punttis exiguis nigris notatur, Sc in a-
las funditur : floFculi ante lappas verticillatim
cauliculos ambiunt, Fed exigui Sc cito cöllaben-
teS: Fequuntur lappa: fiue Irudus e foliorum 11-
nubus, ac in alarum faffigiis oblongi, Oliua: aut
Korni magnitudine, yeluci Platani piluke afpe-
n, & contaclu veftitui adh<ereFcentes,quihaud-
quaquam dehiFcunt, Fed Femen conclufi intra Fe
gignunt forma oblongum. radix plurimis fibris
Armatur, Sc haud alte defcendit.
L^to Sc pingui folo, in fcrobibus Sc lacubus,
vbi exaruerunt, facilegignitur.
Iulio Sc Aügufto vigent Xanthij Lappte.
Grsecis eft Ha(Siov, Latini nomen retinent:
Officinis Lappa minor, Lappa inuerfa, nonnul-
lis Strumaria. Galenus etiam <baaycüm appellari
ait.Reperitur verö Sc <s>d<ryMov inter fpurias Sw-
9'iov appellationes; proprie tarnen <S>do-yam,$;'Kpioi/
eft.Germanis iSeuimtus/ Sc ©pt'tjfleufri; Belgis
«fflcpnctltßm ,©ESclaer0 lupfcu : Italis Lappolami-
nore: Hifpanis Lappa menor: Gallis Petit gleute-
ron: Anglis lülutruunp. Sc Ecffc Surre.
Eotöioi’ autem ab effettu dictum videtur: fru-
Stusliquidem,priuFquam totus inarelcat,colle-
£tus, tuFus, Sein fictili reconditus, ac deinde vlü
exigente acetabuü menFura in aqua tepida madefaaus,capillos g« 3e^.i.rufos efficit iiFdem
illitus,capite tarnen prius nitro praparato vt Diolcondes tradit.
Xanrini Femen, auftore Galeno,digerendi vim habet; proinde cahdum ac ficcum.
DioFcbrides frudum commode tumoribus imponi ait.
De Betonica. C ap . x x .
Be t o ni c a foliis exit oblongis, latis,virentibus, aliquantulum aFperis, per ambitum
ferre modo inciiis,qiiercus cuiuFdam limilibus, Fed tarnen minoribus: caulis tenuis,qua-
dransraläris, aliquantulum hirfutus, pedem (plus minus) altus:flores profert Fpicatos,colore
vtplurimum rubentes, alicubitarnen,Fedrarius, albidos: lernen Fuccedit oblongum,an-
culoFum: radix ex multis fibris;ab vno dependentibus capite, comhnttitur.
& Amatlocaopaca;reperitur tamenS£inpratisSohexpofitis,Fedhumentibus5 adoleFcitSc
mhorcis.
Iulio menFe przcipue floret. .
Grtecis jg » i f Sc ^uv^o<p>oi:Latinis Betonica: a nonnulhs Vetomca: Plmius lib.ay.cap.8.
in Italia eciam Serratulam dici affirmat: recentior a:tas aliam oftendit Serratulam, de qua
mox. Eft verö Sc altera Betonica a Paulo rEgineta deFcripta. Galenus lib. v. de Fanitate
tuenda Kss-ör,id eft,Betonicam,etiam Sarxiphagon vocari tradit:DioF. tarne omnino aliam
Sarxiphaeon deFcribit. Officma: 8C Itali Latinum nomen retinent: HiFpani Bretonica: Ger>
mani'Inaun ktotuef : Galli Betaine, & Betofne appellant: Angli Bcton.nBohemi «ucftBlCC,
Calida autem Sc ficca Betonica eft, Sc ordine quidern Fecundo.Incidendi,vt Galenus
ait,vim habet . rnmiriali morho obnoxiis , neenon Sc ceteris, capite ,ex frigida cauFa
male afteclis, prodeTE : pulmonem Sc pedus cum melle expurgat: iocinoris ,lienis,nee
----------------------------------- r D a non