7 4 Ö R. D O D Ö N Ä E I S T I R P I V M H I S T O R IA E
Suoerfunt verb&alia quædam eius apud veteres Græcos nomina: vt, A « . K »
acinter nothas < V ^ o r : apud Græcos vero noftritemporis Cota-
Porrô Laurus Alexandria temperà'tura euidénter calidaeft. Radix pondéré drachma,
rumfexcumdulcivino difficult«parientibus,& ffillicidio laborannbusfuccurntjöcian-
guinem quoque menftruum elicit, vt auiäor Diofcondes, Similra & Plmius habet. Celeres
partus,ait,facie, radice pota trium denariorum pondéré, invini dulcis cyach^ tribus. iecufl.
, das etiam pellit menfelque eodem modo pota. _ , ,
BaptiftaSardusad fuffocationes ex vtero hanc vehementer commendat: txlnbendo, In.
auit, cochlear paruum pulueris, Vel herbæ, vel radicis mulierem luftocauone ex vtero labo-
rantem mox libérât ; eamdem verb S c ad inteftinorum ramices extremum elle icribit reme.
dium, puluere videlicet radicis exiguicochlearismenfura cum iufculocarnis aliquot conti-
nuis diebus propinato.
D e e n t e r e , C i i . vr.
Capparis. A cviEAivsfrilcexCappariseft,cuiusraafjL
muli non minus acutis öchamorum inftar j
aduncis fpinis horrenfes quam Rubi, per tenant
orbiculariter fternuntut, li non pedamentis qui-
bufdam fulciantür: folia circa hos lata, yeluti
Mali Cbtonete,fed tarnen rotundiora s è fmuI
quorum tenues exeunt pedicuh capita rotunda I
proferentes, quibus dehifeentibus flos candidus
panditur, quern fequunturfruftus oblongi.Oli-l
uis li miles , in quibus fernina parua & albida
conduntur : radix lighola,.grandis,numerofa,.l
craffiorecorticeconueftitur, cuius in Medicina
frequens vfiis.
In Italia, Hifpania, aliifque calidioribus regio-1
nibus abfque cultura Gapparis nafeitur, tenui |
folojafperil^ue locis,& iuxtar udera,vt Diofcori-
des feribit. Theophraftus natura fua lilueftremi
efle, S c cultum non admittere refert: noftra ta-1
men jetate a nonnullis Colitur>acficcis lapido-1
fifque locis feritur.
Capparis asftate floret: viget verb in Autum-j
num vlque: rudimenta florum antequam dehi-l
leant colligenda,& muria aut lale condienda.
Nomen apud Griecos idem quod apud Latinos
obunetjxsfiraraet? fiquidem diciturianon-
nuflis vero 5c ju/vóo'€a&;,fed proprie Cynoiba-
tos flue Canirubus,eft lilueftris Rola, vt alibil
oftenfum eft. Germanis Auppctlt: Belgis
per»: Italis C a p p a r o : Hilpanis < S< flea p am ie -G ^ llm
C a p p r e s : Anglis tapper.
Capitula flue rudimenta florum, hoc eft, nondum completi flores,Capparorum nomen
in Officinis acceperunt. B B S
Cappares itaque liue (lores nondum completi temperamento cahdi (unt ac tenuium pay
tium, fi recentes edantur,exiguum admodum alimenti conferunt; faje verb macerati multo
etiam minus: non tam edulia idcircè, quam ciborum obfonium S c medicamentolum « n-
dimentum, collapfam ciborum appetentiam excitant, humido ventriculo conferunt, uu-
Uationem eiuS reprimunt, pituitam vero & in eo harentem detergunt, mcinoris lieniiq
obftrucHones expurgant, quartana laborantibus ac lienofis cum cibo profunt. Eduntur ^
tem, fale priiis eloto, decoai,addito oleo S c aceto, acetariorum aliorum inftar,aut vnacu ;
cibiscoquuntur. '■ ■ ■ I " ■ ' I .„.Mir.
Cortex autem radicis ex diuerlis facultatibus conftat: excalfacit,extergit,purgat,inc
digerit,contrahendi adftringendique quadam potentiq coniunfta. . . É 1
Lienes induratos, li quod aliud medicamentum, iuuare valet, cum foris idoneis reffl
T EM P T A D I S SEXTAE L I B . Ï. 7 4 7
admixtus,tum inttacorpusalTumptus;&quidem vel in aceto aut oxymelite deco<ftus,vel ari-
dtis concufus, aliifque permiftus: hoc ecenim modo craflos lentofque humores euacuat, S c
eos per vfinas/æpè etiam per ventrem fanguinolentos defért, vnde & lienes adiuti & coxen-
dicum dolores: menfes vero;etiam promouet,& ex capite pituitas purgat detrahitque, quod
vocant : audtor Galenus. Idem cortex, vt Diofcorides feribit, vlcera vetera
fordida, &C qu*occaluerunt expurgat: lienolis cii Omelyliimponitur : manducatadentiunl
dolorlbus^uxiliatur, cum aceto vero vitiligines ibftergit: folia verb & radices contrita, du-
ritias,8i.^p<£s<di»çhueftrumasdircuciunt:fuecus aürium vermiculos infufusenecat.
D e C a p p t r e f a b a g i n e . C i t . v 11.
Capparis Fabago., g \ n Capparem autem S c referre re.
centiormn plerique ftudent Capparem
Fabaginem nuncupatam,nonfrUti-
cis quidem,fedherbç fpeciem.Cauliculos
hxc promit teretes,ixues, ramofos; &c circa
hosf’olia lata, oblonga,crafliu(cula, minora
quàm Capparis, Portulacæ æmula,
\ab vno pediculo.bina, laturato colore vnà
cum caulieulis.virentia,-flores verb priuf.
I quam pateant rudimentoriim Capparis
florum lîmilitudiném referentes, complet
os autem inalbicantes, ftamimfeus
aliquot luteis mediis: fuccedant filiqua:
in quibus lemma : radixtenuis in diuerlh
tendit.
Quibus locis fpontè exeat aut gigna-
tur nondum acccpimus : in horns Belgij
olim hanc eonipicerc datum fuit.
Nominàtur hæc à recentioribus Capparis
Fabago, vt feripiimus , & à plerifque
Capparisdeguminofa.- | L . 1 y, notam
fuifle non çonftat; Cepxam.liquidem elfe
non fiierit facile affirmare, breui ac fuo
cinâa admodum apud Diolcoridem dë-
Icnptione ex tante. Defcribitur verb ab
Auicenila c a p .x x v n i.. herba quxdam
Ardifrigi nomine , eu in qua Capparis
Fabâgo meliùs refponderet, fi tam graui
effet odore ;quàm (apore amaricat: Ardt-
fngi fiquidem valdèacuti &Tgrauis odoris eft, vt Auicenna feribit:
Eft herba, inquit, fimilis Cappari,acuti odoris valdè &rgrauis,habens fruâum in vaginis.
Qùod fi autem errore tranffetibentium, pro faporis, odoris vox fuppofita effet,Capparis Fa-
iagotcum Ardifrigi conuenire poffe videretur .’Sedquis hoc temerè affirmauent i Sit ergo c :
Capparis Fabago, fua contenta appellatione,neç aliam expctat aut requitat.
De facultatibus verb nihil occurrit fcribendum.
D e V i t a c r ifp a . C ap. v i i i .
Bic v b 1 t a l 1 s âutaltior hic frutex eft, & admodum fpfnofus: multis tenuibus ligno-
fis acüleatis & albicantibus raraulisluxuriat: folia non magna,lata,rotunda quoque ef-
‘tnt.'niû profundiùs incifa, Vitiginea quodammodb referrent, ambitu.verb reliqua etiam
tienaca, colore aUtem pulchrè virent, mollia verb & vnà finit ac modicè pilofa: flofculi ex
tarbàceo albidi.auc pérquam exiguum purpurei : frufitus aejni rotundi, non taceinatim cor
(iïrehtes,fcd fecunddm ramulos fparfim baccarum aliarum niododependences,colore in.i-
ho vitentes, guftuque aufteri, per maturitatem verb fubflaüefcentes, vinofo.fucco pleni, fa-
Ppte aliquantulùm dulces;in quibus femen candicans: radix lignofa fibrisnon deftituituiv
Ad limites agrorum &C hortorum hæc fpina collocatU r, & non rarb ipfa fiortorum eft fe-
pimentum.
Cicbadmodum,&‘frequenter ante Vêtis æquinoâi'um folia erumpunt:,acerbi frulftus
“PtiliacMiio menfibuscplliguntur: maturi.verbfulifinem Iunij demum dccerpuntur.
R R z Nomen