Giatiola.
Hl IB
C n i c u s l iu e C a r t l i a m u s .
lib.ix.refert: qualcs non altcrius quàmnuen' I
Centàurijfunt. Scripiimus Centaumi maoism
Panaris eife fpeciem, fed nihil répugnât Cej.
tauridaeciamdici. Ab eftedtu liquidem & ptI,
llantia remedij Panaccs : ab inuentore Cairo,
ilium Centaurium Sc Centauris appellacur
Extant Helleborines prxtereà 6c .MuhiraJ;
cis appellationes, inter Ipurias Centaurij, n0j
vulgari Centaurio minori minus conueniuut,
Gratiol* vepb ha: propriilfimè apparent. Vera' I
tri enim modo propemodum purgat, Sc radici I
bus complurimis firmatur.
Ell autem Gratiola, vt amariflima,itaetiam
temperie excalfadtoria Sc reliccans, exmiiamii.
mul expurgandijCiim perluperiorem, turn pcJ
inferiorem ventrem potentiam obtinens. ■
Educit vero non modo lcntam pituicam v3
riîin & crallam flauam bilem. Prodell aduerlui
diutinos coxendicis dolores, 6caduer(us inu;. I
teratas febres, flue tertianas liue erroneas ,ieçiit
Sc lienem expurgate ab öbftruäionibus hberat
ventris lübricos pellit, putredinibus aduerlatur!
Dolis macerat* aut decoct* ell à drachma
vna,vel vna Sc femis;ad duas.vel ampliùs paulô, I
Confolidat Sc glutinateadem recentiaeciam
vulner a impofita.
De Cnicoßuc Chartern». C ap. v.
Cn ig v s caule aflurgit fefquicubitili, rr|
ctOj tereti, duro atque lignolo, fuperiulquc 1
ramofo : foliis munituroblongis, latiulculis, fa-
lligioacuminatis, Sc vtrimqueambituaculeato:
ècauliculorum fummiratibus capitula eminent
rotunda, oliuæ magnitudlne vel maiora: multis |
acuminatis Sc acutis fquamis copaginata ; è qui-1
bus (lores erumpunt ltaminei, iarcti/acuratoiu-
teo colore, ad Croci accidente, Iplendentes : le- I
mina fubfunt oblonga,l*uia, Candida, nonnihil
angulofa,Hordei grano maiora; quorum cortex
duriufculus, interior medulla pinguis, Candida,
gultu dulcis : radix Cnici gracilis Sc inutilis.
Seritur nonnullis Italia, Hilpama, Gallia, &
in hortis Sc agris. Plinius lib.xxy. cap. xv. Ialii
Velpafiani prtncipatu hanc ignoralle ait ,6s .in
fola Ægypto cekbrem ; iplis autem oleo non
cibo gratam.
Floret Iulio Sc Augulto, feme interea perhei-
tur;8c eodé quo feritur anno, exinde inarefeir.
K v'rnov xnxot GrxcijLatini limiliter Cnicum
Sc Cnecum vocant:Ofiicin*’Chartamum;non.
nulli Crocum hortenfem, Sc Crocum Sarace*
nicum. Itali Z effarait 0 Zaracirtefco, & Zaffit- I
nofaluatico: Hilpani AUfor,ScSemcHtedcf>(<• |
gates: Germani -UGlIbtr soajfian : G alii Safi#
fauuage: Anglt »aftaett Saffron : Bohemi Of#
(ran piurn;. Theophrafto 6c Plinio Cnecus eft
vrbana Sc fatiua;ad differentiam Adtraffilidis,
quam filueltrem Cnecum faciunt.
Vtimur autem, vt Galenus ait,femine duwta
»1
( xata(jpUrgationes .excalfacientisefl naturae;&quidemprimi.ordinis,vt Melues. Tundi- .
E $cex eo exprimitur lüccus, qui cu m hydromelite aut gallinaceo iure datus,aluü purgat,
Iftornacho tarnenaduerlatur : Diolcorides audtor, Sedcorrigitur,addit Mefues, Anifo.Ga-
I a 2iuzibere,aliifque Itomachicis additis :quæ non modb ventriculum roborant, fed Sc
■ eignem eius quoque accelerant. Ex huius autem interiore medulla celeberrimum Sc præ-
(}antilBinumhydragogonconfieiturmedicamentum,DiachartamouvuIgbnominatum;adD;/iràar-
^hydropiedrum pürgationes vtililfimum.Cuius genuina delcriptio apud Guidonem Chirui-rj“ »«.
Igiimexcat: D o it 1. Tnuä.yi.
De CbameUa. C ap. v i i .
Chamelæa. T_I v M i L i s ac frutieöfa ftirps Chamelæa,
X 1 pedalis aut altioris magnitudinis,cqnaplu-
ribus tenuibus virgulis rarnofa : foliis exornatur
öblongis,8c Olea: limilibus, fed tarnen minori-
bus Scnigrioribus-: flores ex alis foliorum exi-
gui,fublutei : fruftus inde tricocci,virentes initio
, polled rubentes, qui decerpti nigrelcunt .
oleoiamque pinguitudinem contrahunt oliua-
rum inllar;fapore acres Sc mordaces,faucefque
exurentes"; veluti Sc folia ac cortex : radix dura
Sc lignofa.
In Itali* & Galliæ Narbonenfls plerifque in-
cultis, alperis Sc defertis reperitur.
Perpetub viret. fernen Autumno maturita- '
tem ailequitur.
XafMÄgLioui quad humilem Oleam Graeciap-
pellant: Latini Oleaginem Sc Oleallellum. Di-
cituretiain, led fpuriis appellationibus, 311^5
ayyn, ßJiAi/ç£,Sc Latine Citocaciumrà
nonnullis Oliuellaetiam nominatur,
vt Matthaeus Syluaticus ait.
Nominatur fructus à nônullis xoxxoç KtiS'aoç:
fed hallucinantur,inquit Diofcorides,qui Cha-
melææ fruclum Coccum cnidium appellitant.
Auicenna Sc Serapio Chamelaeam Mezereo
vocanc,fub quo tarnen nomine Chamf leonem amfußa.
vtrumque complexi quoque funt. Ita Chame-
læam çum Cliamæleonibus, atque vhà etiam
Thymelæam confundentes.
acria admodum,vt diximus,& vrentis vehementerque
calid* facultatis funt. , , r ■ ■ .. ,,
Folia Diofcorides ait, pituitam Sc bilem detrahunt; præfertim m catapotus fumpta ; ita vt
. dux Abfmthii partes ad vnam Chamelæa: mifeeantur, & hydromelite excepta in catapotia
cogantur. Non liquefeunt autem ita in ventre, fed quotquot alTumpta funt, egeruntur.
Mefues ex Mezereön,id ell,ChamelææfSyluiustamenThymelæacreddit) loins,iimiliter
catapotiotumdeferiptionemhabet,fedAbfmthijloco cortices alfumit Myrobalanorum
lutearum &cepularum,& non cum hydromelite,fed cum T«emabin,id ell,melle aereo Sc
Palmulis acidis, quas Thamarindos’vocant, inftillatitij Intybi hquore diflolutis elformat:
ipfaque folia priùs in aceco acerrimo temperata reüccari præcipit. Commendantur cat^po-
tiahæc ad hydropicomm purgaciones : aquofos ecenim humores educunc, iedviolemiam .
naturæ inferunt; ideireb ab iis quantum licet abllinendum.
Addit prxtereà Diofcorides foliis Charnels* cum melle tntis fordida &cru(lola vlcerarepurgari.
DeThymelaa. C ap. v i i -
Th y m e l m a multas tenues ramofas virgas profert, cubito longiores,foliis circumue-
ftitas oblon<ris Sc angullis, Luu efligie ;angullioribus Sc minoribus quam Charnel**:
florescandidi, exigui, in fummis virgulis aceruati: fruclus rotundi, initio virentes, fed cum
maturi funt rubentes, Oxyacanthx rotundis baccis propemodum affimiles; in quibus nu-
deus foris niger, interiore verb medulla candidus: radix lignofa 6c dura.
h i In