- AfÏ sbl. derhalve is fret onderzoek en de zuiveriög
V. deezer Wateren , eer men ’er het Zout uit
atv«!™" haale, zeer noodig. Voor ’t overige bedient
men z ig , wanneer het Water weinig Zouts in
heeft j van Gradeerhuizen of Lekwerken , even
* Zie als elders met het Zee - Water gefchiedt *. Dus
Madz.ifflo* g3at men in L unebergfe te Van waar
het Bronzout zo beroemd is , dat men het in
Sweeden , gemeenlyk , noemt Lutieherget
Salt; maar in Engeland zyn Bronnen , die
zwaarder Pekel uitleveren, dan tot de Rry-
ftallizatie noodig is $ bevattende, naamelyk ,
nieer dan een derde Zouts. De Zout* of Pe-
kelbronnen van Droitwieh, by WorceÏÏer , le*
veren zo veel Zouts uit, dan menze de helft
des tyds Iaat Bil ftaan. Dit Zout is by uit-
ftek wit ('w).
Voornaa- Ongelyk vermaarder zyn de Zoutbronnen
Vrankrykvan RoziereS in Lotharingen., welke in de
voorgaande Eeuw verpagt werden tegen honderdduizend
Kroon en in ’e jaar. Hier heeft
men, nu veertig jaar geleeden, een nieuw
Gebouw gelh'gt, tot een Werkhuis * alwaar
. het opgepompte Water, tot verwerking, van
boven nedervalt in een Kom of Bak, als wanneer
het elf Ponden Zouts uit de honderd
Ponden geeft. Ten dien einde moet het zeker.
(w) Tegenw, Staal van Gr. Eritt. U, Dbei,, Wad#
iio>
ÜESZELFS KHYSTALLEN III
Rerlyk in Zoutpaunen gekookt worden, even lJ*
als uit zulks gefchiedt te Salins, in Franche V. '
Comté , daar men verwonderlyke onderaard-
fche Zoutbronnen heeft. Op eene ontzagly-
ke diepte ontfpringen aldaar zoete en zoute
Bronnen in de zelfde Grotten, waar van hec
Water, door middel van Raderwerk, wordt
opgeheven, en het zoute in Yzeren Pannen,
tot droogwordens to e , uitgewaafemd. Gemeenlyk
bevat de Pekel een vyfde en fomtyds ,
uit de allerzoutfte Bronnen , byna de helft
Zouts, dat èene verbaazende veelheid is. Ook
plagt de Kroon veel voordeel te trekken van
deeze Zoutbronnen, die op zig zelf een
Regtsgebied hebben uitgemaakt had, welk
in veel aanzien was; maar naderhand in handen
der Pagteren zyn gekomen (x).
Ik zal hier niet ipreeken van de voornaa- ais ook
me Zoutwerken aan de Rivier Saltza, niet ver
Saltzburg in Beijeren , noch van anderen *in
Ooftenryk of elders: maar alleen aanmerken,
dat de Moerloog, wanneer men het Zout
zuiver uit deeze Pekelbronnen bereidt, even
als die der afkooking van het Zee-Zout ,
gebruikt kan worden tot bereiding van Ep-
foms of Bitterzout; terwyl de Aard- en
Kalkachtige , onzuiverheden , zig aan de Lekmat
(x ) Tegenw. Staaf van Frmhryh.ïl.Bzui,, bladz.337.