III.
A ideel.
XIII.
Hoofdstuk.
Pyriet.
V. Pyrites
Ferri.
Yzer*
Kies.
Plaats-
320 D e Z w a v e l s e h
DobbelBeen zweeraen , in de Oppetvlaktê
ingedrukt. Die Celluleuze Yzer - Erts van Na*
men, waar van ik de Afbeelding heb gegeven,
komt in GeBalte met deeze Pyrieten over- ,
een (k)»
(5) Zwavel, die gemineralizeerd is, niet gefi- •
gureerd, vonkende*
Dit is de eigentlyke Kies, die men ook
Tzerhoudende Kies noemt en Zwavel- Kies, by
W a l l e r iu s Pyrites Sulphureus getyteld»
Sommigen noemen haar, ook wel, wegens
het vonken aan ’t Staalflag, Fuurfieen, en by
de Ouden is zy Pyromachas genoemd geweest.
Men zoudze te regt Zwavel-Fuurfteen kunnen
heeten: want, hoewel alle Pyrieten Zwavel in
hebben , wordt die inzonderheid uit deeze
gehaald.
Men vindt deeze Kies zeer overvloedig;
dikwils alleen ingefprengd, zeldzaamer aange-
vloogen, in Hongarie Plachmann genaamd,
by Schemnits in Aardpek, aan de Wolga in
Steen*
(Ji) lp ’t gemelde Stuk, PI. XXIÏI. Fig. 3.
(5) Pyrites Mineralifatus, ariiprphüs, fcintillafls- Sysf.
Nat. nts. Sp. 5. Pyrites Ferro mixtum informe pondero-
fum &c. Carth. Min. 51. Sulphur Ferro mineralifatum,
Minera difformi, pallide flavS, nitente. W ale. Min. 207.
Syfl. Min. II. p. 126. Sulplitir Marte fatnratum. Cronst.
§. 152. Fermm pallide luteum fplendens polymorphum.
\yoET. Min. 31.
. Z w a v e l a c h t i g e S t o p p e n . 3 ȕ
Stèenkólen, in ’t Wurtembergfe, Halberfiad-
fel» by Pletténberg, Altena en op andere plaat-
fen van ’ t Graaffchap Mark , in de Saalkreits » STUK.
in Engèland en elders in Houtkolen; by Al- j ^ er'
tenwedding, in het-Maagdeburgfe en Mans-
feldfe> in LeyBeen; in groene Talk met roode
Schirl aan dén Sneeknop in Silezie, als ook in
andere Steenen én Ertfen op verfcheide plaat»
fen in Hongarie; ook in Saxen en andere dee-
lten van Duitfchland; by Fahlun in Sweeden »
| voorts in Spanje en Zuid-Amerika.
Gemeenlyk is dezelve Kopergeel of als Klok- ^Gedaan-
! fpys; doch in *t Vuur verliest zy deeze Kleur
en wordt donker of bruin rood. Ook vindt
rtien Staalgraauwe Kies met geele Bloemen.
Doorgaans is 2y zo hard, dat zy aan ’t Staal
Vonken geeft , die naar Zwavel ruiken: zy
fpringt in ’t Vuiïr aan Bukken , brandt mee
eene blaauwe Vlam, en met een verBikkenden
Damp van Zwavel. Zy heeft geenè bepaalde
GeBalte en men maakt *er voornaamelyk tot
het bereiden van Zwavel en Vitriool gebruik
i van , dewyl zy het meefle geeft. Ik fcai
derhalve van die- bereiding alhier fpreeken.'
Men bekomt den Zwavel uit de Kies door Zwavel
enkele Deflillatie; wanneer, naamelyk, dezelve
fyh gèwrëeven; mèt driemaal zo veel :zuiverhllatie.
Rivier-Zand uit èen Aarden Kromhals wordt
overgehaald, welke zodanig in den Oven gelegd
moet worden , dat. dc Zwavel, die in de
c -■ X Hals
ïII. Dbee. IY. Stuk.