431* D e '/a n k of Sp ïAüTE k*
AfDEB*.. tot beter en wordt ’er wat hardëf
jXIX* door: Goud en Zilver verliezen dus hunne
stuk. buigzaamheid en fmeedbaarheïd. Koper wordt*
door de vermenging met Spiauter, uitermaate
hard, en neemt tevens een geele Kleur aan.
Hier uit ontftaan de veelerley door Konst fa41
mengeflelde Stoffen, als Geel Koper* Prins
Robberts Metaal, Brons en Klatergoud: met
Tin daar b y , Tombak en Pinsbek: nog meet
Tin en ook Lood daar onder fmeltende,
Klokfpyg en Gefchut Gieters Stofte.
Aantrek- $ e fchynt, door hét wryven,een E-
baarheid, lektrieke eigenfchap te bekomen. Het Vylzel
daar van, mét een Yzeren Vy l, zou, volgens
N k u r ïa n n '," door den Zeilfteen aangetrokkén
worden. ïn ’t algemeen wordt dit van
de Kalk en Ertfen van Spiauter, Zelfs van de
Metaalvermengingen , boVéü^ gemeld, waar
in dezelve komt , döör den Heer Brügmans
verzekerd (wp
Probeeren De Ertfen worden op Zink geprobeerd“*
Ertsfmk"!dat Is onderzogt o f Zy ook Spiauter bevatten,
wanneer menze^ geroost en fyn gewree-
ven, met evenveel Kölenf|pfJ wel onder een
mengt; dan het mehgzel doet ih een kleine
Steenen Retort, welke gelegd wordt in een
Wind-Oven. De Snuit in een Steenen Ontvati
(* 0 Ant. BrogmanS 'Magmïmtu/ffit de
Magneiicïs, Öbs» Académica. Lugdfai. 1778. p. 138-130.’
Kalamys?steen en Blenöe. 433
vanger geftoken en alle voegen wel toegelymd
zynde, maakt men een zofterk Vuur, dat de x ix .
Retort gloeit, die men, zo ’er ongevaar ngtSTUK> "
Loot Erts in dezelve is, vyf of zes Uureü
gloeijende houdt. Dus vindt mén eindelyk ,
na dat de Vaten verkoeld en los gemaakt zyn,
zo de Erts Zinkhoudende is , in de Hals en in
de Ontvanger iets van dac Metaal.
Uit zyne eigene Ertfen, voornaamelyk uit Kalk van
de Kalmey of Kalamynfteen, bekomt men de Spiauter‘
Spiauter op dergelyke manier, mids alleenlyk
een agtfte deel Kolenftof daar by gevoegd, en
het Vuur tót den uiterften trap gebragt worde;
de Ontvanger byna gevuld zynde met
Water, als wanneer het Metaal zig met korrels
in de Hals aanzet. Even zo kan men de
Spiauter uit andere Metaal-Ertfen bekomen,
gelyk uit de Rammelsbergfe, die byna allen
Zinkhoudende zyn, veel gefchiedt. Men kan
ze met Zwavel best van alle vreemde Me-
taaldeeltjes zuiveren.
Veelal zet zig de Spiauter, by het rodften Hetfmel*
of in de Ovens , onder de gedaante vaa Kalk Erts^ *
aan en. krygt dan verfcheiderley benaamïngen.
Dus heeft men een Ovenbreuk ( Cddmia Forni*
:um)i welke fomtyds groenachtig is en dan
Groene Kalmey geheten wordt; 't welk ver-
moedelyk uit eene bymenging van Lood ont-
Raat. Deeze is op ’ c gevoel ruuw,als Zand,
en dikwijs maar als Stof, ten minften altoos
E e wryf*