Hl.
Afdeel.
!XIX.
H oofdstu
k .
Kalampi'
fteètt.
gebruik.
groene Vlam, zeer fraay van Kieur, gelyk
de Spiauter , en levert insgelyks Bloemen uit ,
die zeer ligt, eerst blaauwachtig, vervolgens
graauw zyn. In Mineraale Zuuren wordt z y #
ten minften gedeeltelyk , ontboD d en: bruifcht
op met Salpeter- en Vitriool; Zuur; in Zout-
Geest fmelt zy volkomen , en haare oplosfin-
gen hebben een wrangen Smaak , waar uit
biyfct, dat ’er veel Yzer in vervat is. Ook
geeven zy., aan ’t afkookzel van Galnooten,
eene kleur als Inkt. Op de Mendiphills, by
Wells in ’t Engelfeh Graaffchap Sommerfet,
breekt zy met Nieren van Loodglans | van
welken zy » door ftooten eü ziften, gezuiverd
wordt. Ook vindt menze aldaar fomtyds
Glasachtig döorfchynende of in Kryftallen aaiï-
gefchooten.
De Kalmey wordt, na dat zy als boven
gezuiverd is , tot bet maakenvan Mesfing gebruikt
, o f in de Oven geroost en dan gemalen
of ook wel dus ten gebruike verzonden. Zonderling
is ’t i dat fommige door ’t rooften
broofch wordt, andere, gelyk die van Aken,
daar door verhardt als Steen. Ik heb z@ van
Thornberg by Maurenbach in het Gulikfe,
welke het geel Koper broofch maakt tot Vingerhoeden.
Van daar heb ik ze ook geroost
of gekalcineerd, en dus tot byfmeltiDge bekwaam.
Uitwendig is het een zeer goed Middel
, in Poeijer, tot het geneezen van Ontvel
«
K A r .A M V N S T E E N EN BLENDE. 443
Ontvellingen en oude Zweeren; weshalve ook Afokei..
van ouds een Zalf en Pleifter, van dien naam ,
bekend is en veel in gebruik. Inzonderheid stuk.
is zy voor open Beenen, zogenaamd , met fteen.
Olie gemengd , een zeer goed Geneesmiddel.
In ’t Vuur gebrand en drie of meermaalen m
Azyn geblufcht, is zy zeer nuttig in Ontftee-
kingen der Oogleden. Men heeft, ze ook inwendig,
tegen den Rooden Loop , met zonder
vrugt laat en gebruiken. verfchei-
Van deeze S toffe komen ook aanmerkelyke |enbeden,
Verfcheidenheden voor. Men vindtze niet alleen
met Yzer -Kalk , gelyk doorgaans, maar
ook met Yzer - Kley, by Stolberg in Sweeden,
en zo wel met Lood- als Yzer-Kalk in Engeland,
of met Yzer-Kalk en Kalk-Aarde vermengd
, in Karinthie en elders* Deeze bruifcht
fterk met Zuuren op en wordt door wasfchen
gezuiverd. Van Kleur is zy doorgaans geel of
bruinroodachtig en ook wel graauw/ Men
vindtze fomtyds Oranjekleurig en ook wel ros
of geheel rood, ja helder groen of bont; doch
zeldzaam. In Engeland valt zy dikwils Ifabel-
lekleur of bleek geel en ook wel wit; gelyk
mede by Aken en op veele andere plaatfen.
Sommig is , natuurlyk, geheel Poeijerrg, als
S to f , doch de meefte famengebakken, en halt
of geheel Steenhard. De geftalte is meest geheel
onbepaald, doch fomtyds CeHuleus en
men heeftze Dropftecnig gevonden of in Kryftal