mx} Wm
|■jp%rt«NviR'V [Kil
|\ . IM
*Pw*r
Wm
I I Ill ;■l1 l1
WW:-
!B “AiY'*yJxï w w ’*
4$ Dn S a l p e t e r EN
A™EL.aelltig heldere aanmerkt: als ook dat deze!«
Hoó’ro VeD one<dl£e Edele Steenen uitleveren ,
stuk. *k gemeld. Buiten twyfel moeten die van
de laatfte Soort ook in dat Licht befchouwd
worden. Immers L i n n je u s zegt, dat het
een Groep is van Kryftallen , van binnen
hoekig uitgehold, van buiten ruuw door wit*
achtige Kryftallyne Ziertjes. Men vindt het,
zegt h y , in de Groeven van Duitfchland en
het fchynt uit gewoon Kryftal, dat van binnen
hol is uitgefmoltën en toen weder met
eenig ander Kryftal gevuld, te zyn geboren.
Zodanigen komen ’er van veelerley Geftalte
voor, doch zyn zeldzaam.
K a l k a c h t i g e S a l p e t e r -
K r y s t a l l e n.
Hier toe behooren de Kryftal vormige Spaa-
then, waar van ik voorheen gefproken heb CO;
die, naamelyk, welke de figuur der Salpeter
Kry (tallen meer o f min uitdrukken. Anderszins
hebben zy de hoedanigheid van de
Kalkfpaath volkomen. Men vindt ’e r , ins-
gelyks, gedeegen Zilver, Zilver-Ertfen o f
Cinaber, ingeflooten, daar op zittende o f aan-
gevloogén, en elders zyn zy door delaatstge-
melde rood gekleurd, dat dikwijs voorkomt in
de
CO UI. CfiEts UI. Stuk , bladz, 1364
de Tweebrugfe en Keurpaltzifche Mynen,
o f , gelyk by Moersfeld , door Yzer - Oker 11.
geel geverwd aan de Oppervlakte» *^ sstuk.
vindt men
(5) Salpeter die Steenig en Spaathg agt*
zydig, met een zesdelig geknotte Punt, trunca.
r ® U j turn.
aan beide enden. Geknotte
Kalk-
Deeze Kryftal - Spaath komt in Sweeden ,fpaatb.
in Schotland, in Saxen , Hongarie, als ook
op den Haarts en elders voor. Meeftendeels
2it zy op andere Kalkfpaath , fohuyds ook
op Kwarts en Berg-Kryftal. Ik hebze, als
bevoorens gemeld is , van Andriesberg, op
eene Schiefer of Leyfteen gegroeid, die zeer
fraay z y n , Melkwit. Loodglans vindt men
in die van Schotland. Gemeenlyk valt zy
ongekleurd ; doch men heeft een Spaanfche
Spaath die geelachtig en eene Hongarifche die
groenachtig is , hier toe behoorende. Meest
zyn deeze Kryftallen flegts aan de kanten helder
(5) Nitrum Lapidofum Spathofnm oftaëdrum. Vi<2.
Tab. XXXV. Fig. 5. Cryftallus fubnitriformis, Spatho-
f a , utrinque truncata* Am. Acad. 1. T. XVI. f. 16. Spa-
thxra Cryftaïïifatuui Prismaticum hexaëdrum trnncatm».
W a l l . Min. 58. £ 5- /3. Cryft. Prism. lateribus alter-
jiïs anguftioribus. Fig. 6. y . Cryft. Mmitrif. Spath. plana
fuborbicularïs hexaëdra. Am. Acad. I. T. XVI. £ 18. S.
Cryft. fubnitri£ Spath. plana ttifariam inabricata, Ibid.i. 13.
l ïL Dbkl. IV. Stuk.