nr.
A fdeel«
II.
Hoofdstuk.
Oirlprong
uit de
Lugt.
De oirfprong van dien Geest leiden alle
Scheidkundigen af van een Zuur in de Lugt
huisveftende en mooglyk aldaar ook wel de
oïrzaak zynde van Koude, Vorst, Sneeuw en
Ys ( z ) . Immers, dat ’er zulk een Zuur in de
Lugt z y , misfchien wel allermeest uit Zee-
Zout geboren, bewyst de fcherpheid der Zee-
L u g t , die op fommige Kusten en Eilanden
zeer groot is. Op de Bermudes worden de
Dakpannen en Muuren, ja zelfs de Metaalen,
daar door vry fchielyk opgevreten. Van Oost-
indie Iprak ik hier voor. T e Suriname kan
men deswegen geen Slag - Uurwerken hebben
in de open Lugt. Ondertusfchen zyn
'er, die de veelheid van dit Zuur tot vorming
van de menigte van Salpeter , welke uit den
Grond gehaald wordt, te klein oordeelen ;
inzonderheid, dewyl in ’t Regenwater maar
weinig is gevonden O ) ; doch men moet be-
grypen, dat een heete drooge L u g t, waar-
fchynlyk, daar van ongelyk meer bevat: ten
minfte blykt, dat die de kragtigfte tot invree-
ting z y , inzonderheid , wanneer zy tevens
met Mist of Nevel is bezwaard, en dat ’er in
dè nabuurfchap van de Ukraine.en verder in
Alle naar den kant van Indie, verlcheide zoute
(2-) Zie BaKer Nuttig Gebruik van H Mikroshoop,
{dada- 72.
(a) Phil. Tranjaft. Vol, LUI. p. 364.
§ ALPETËktOË K k Y S ÏA L tË N . 4^
te Gronden en Moerasfen z yn , die dergely- llti.
ken Zuuren Damp in groote veelheid ver- * 35® *
fchaffen kunnen, in de Lugt zelve een Sal-
peter te onderftelleö , dat uit de famenloöping
Van dergelyke Beginzelen, die 'er zekerlyk in
de Dampkring zyn , geboren Worde, is misfchien
, Wanneer men op de zo geweldige Donderdagen,
met die der bulderingen van ’tGe-
fchut overeenkomftig, acht geeft, niet ongé-
rymd. Ook is het zeker, dat ’er zig Wee-
zentlyke Zoutdeeltjes in de Lugt bevinden.
De Sweedfche Hoogleeraar T orbern Berg- Het
m a n heeft onlangs een zeer geleerde V e t^ u S l ^
handeling aan ’c licht gegeven over. dit Lugt naamd
zuur; waar in hy deszelfs beftaanlykheid niet Lugt.
alleen, maar ook de overvloedigheid bewyst;
hetzelve aanmerkende als de hedendaags zo
vermaarde Vaste Lugt, welke door natuurlyke
werkingen, gelyk door opbruifching van Kalk-
ïloffen of Metaalen met Zuur, en wel inzonderheid
door allerley Gistingen ('Ver mentatim\
uit de Lighaamen gedreeven Wordt (b). Zy
behoort mede tot het Gasfyheftrevan Helmon-
t iü s , dat B o e r h a a v e noemt, een Veer-
kragtige Lugt, welke dagelyks, in ongeloofty
(b) De Acido Aëreo. Nov. Act. UpfuL Vol. II* Upr.
1775. p. iog. In Athmosphaera femper adi'it, oportetj
Aëris fixi haud exigua copia. p. 149,
C y
U I , Dbel. V . Stuk.