-I , . ,
5 .
•il
•i
N A T U U R K U N D E.
A'» eaat cy di een heir der BYb.N of de viugt,
Wen het beßormd word door den rook en vmle dampen ;
Vat weirder keilje ktefl ds vrye en open hgt
Zo z-oekt ge, ) mimen! nit de dreigeude oorhgsrmpn.
En een aanltaande dcod ie ontwikm, -ml uw moed,
En al te fiere drip ge/moord wrd hi bhed.
Tlit lere a cm voortaan nAar GODS bevel te hören,
Eér ge ti ten ßryd begeeft, of rnet den nyand (laut ;
Zo gy z.yn laß •volbrengt is u nooit leed be/dmen,
Maar ¡frail bhft fl'eds in een gewenflen final .
En vader "facohs zaad zal als de Ced'ren groerjeri.
En in 't behofde land m vrede en voorjpoed bloeijen.
5 1 9
HEt Gemenebeft der Byèn is het alderbeilc,
en alle de dadendealderregclma
h i g i t e , bewyfdommen en uytwerkingen van
de opperile Reden. Zy vergaderen zich teli
gen de verrtoorders , en de op ben aanvallletide
vyanden vervolgen zy gewapend , niet
f f e e t de band, maar mec den aars- Hier op
Uchynen zekerlyk te zinfpeelen de woorden
U'an onz'èn Tcxt : even, gelyicdeByen, hebben
AQ Amorii en de kinderen Jfraels vervolgd
van Séir tot aan Horma. Anders de Syrifche
overzetting : ay hebhcn u vervolgd als de berookte
Byéft, naamentlyk, tegen die g ene , die
derzelver dood onderneemen. Wac de Sy-
I rier leeft voor lagnafmah, zotiden doen Jheg-
\najenah, worde» berookt. Want het ìs bekend,
fdatdeByendoor den Rook wordengedood,
als vyand zynde van hec Leven en Ademhaling
deezer Diercjes. P'ergilius Landgedkht:
vers 130.
. en vat metdehandvolgenderookdamfen.
Ovid. Raad tegen de Liefde vers- 185.
IVat, als de byz''Ji;ermen de ondergezette
I rookdampen ontvliicbten,
0/ dat de kromme teenen opbenrcn de afgenome
honingraten ?
Tlinius het XI. Boek. i (>. kap. IVameer de
honingraten ivorden uylgevomeu , is het zeer
voodtg, dat de Hyen door den 100k 'JLOI den verr,
dreeven , op dat &y nict toornrg women , uf
< zy zelve grretiglyk vfeet en. Uok •word door
vteiTTnaalherhailden rook derzelver tiaagbeid
; tot werken aangefP'/ort. Dai noemen dcGrieken
blifiii en euauein Van deze bcrooking
der Byen heefc niet alleen hier Mofes, byaldien
de Syriiche, Kaldeeuwfchc, en Arabi-
' fche Vertalingen te geloven ¿yn, de Sv^reckmanier
ontleend , maar 00k de ongcvvyde
Schryvers. Lycophron van 'Paris vers 180.
Helena gefchaakt zynde, wederom te Troje
gekoraen, zullende de Grickcn opllouken,
gflyk de Byen door d e n / 0 0 k gewoonlyk getergd
worden :
En ook zal deze achter uytgaan,
Trekkende de wreede -^-elpen v^t de holen ^
Gelyk wameer een Jongen een b)kurf met
rook berookt.
Ik ga andere vergelykingen van dit znort voorby,
de welke te zien zyii by /ippollnmus II.
Boek. der Argon. Virgil. Eneas XII. Boek.
^lint. Smjrnaus III. Boek 117. vers. By aidien
men geloof moet geven aan de wylgerige
redeneering van /Ipollonius, 70 vlieden
de Byen voor den rook omde naauwe engte
van het middel, waar door zy rieken , of,
wegens de benaauwingvanhetgezegde werktuyg.
Fn niet kwalyk. Het is bekend , dar
de Rook aan alle dieren, voürnamentlyk de
Bloedeloozen , fchadelyk is , alwaarom de
Horzels gewoonlyk door rook worden verdreeven,
en uyt hunne neilen verjaagt. in
plaatsv.ineenzuyvere Luchtlcbeppenzy eene
rookerige , onbekwaam voor het leven cn
ademhaling, zo om dac die al te dun is, als
om dat zy met fchcipe zouie decitjcs bezwangert,
die fchcrpigheden door het gehele
Licbaam verfpreid, loi krampige zamentrekkinge
brengt, dcweikc aaniloncs die zcertcdere
lichaamtjes van het leven bcroven , tcn
zy zy zieh door dr vlucbt redden.
De Hye, omdatheteeiillaatkundig Dierrje
is, hcbbendceenenKoning, Volkeren, Steeden,
Kechihuyzcn, krygsmacht, order van
Regeertng. vvord van wegens deze cen vcrwondcrly'kc
orderby de Hebrecuwen Ucbo^a
genaami, het welk niet alicen fpreckcn beickend
, ma-ir ook geleiden, lehikken , regceren.
Daar mcde komenvooretnZ tf/i'^aT-d!
der Kaldceuwen, Oabron der Arabieren gebriiykt
voor cen Zwerm Hycn : debr by de
Hcdendaagfche Türken. Meninzk. Lex. bl.
2022. zie Bochart Hierozoic. II. Deel, IV.
Boek, 10. kap. bl. 507.
PRINT