f f f ‘T GEBRVT CK DER GLOBEN
van cl’een tor d’ander noord noordooft en zuydzuydweft: wy
moetten vinden hater verfchil der léngde en verheyt.
Soeck op d’Aerdkloot de gegeven kromftreeck noordnoord-
ooft, brengh die aen den Meridiaen op de breedte van I. de Sal
i6| graden, ten merck wat graed des middellijns aen de Meridiaen
ftaet, keer daerna de kloot na den weften, (om dat Lezart
van daer leyt nae den ooften) tot dat de félve kromftreeck den
Meridiaen fnijdt, aen de yo graden, op de breedte van Lezart;
befie dan aen de middellijn, hoe veel (daer van door den Meridiaen,
van de ecrftc ftandt tot dié tweede, is verloopen, fult vinden
16 graden y 8 minuten; voor’t yerfeJ^il der lengde. $
Om de verheyt te hebben, open de pafler, foo dat dt rechte
linie tuflchen de voeten langh is 20 mijlen, meer ofte min, hebbende
weynig verfchil van de kromte des gegeven kromftteecx;
metende daer mede langhs de felvte, beginnende op de breedte
van i graden, en eyndendè op de breedte van 50 gradten, fult
vinden die maet effen 27 mael: die 27 mael 20 mijlen t’famen
vergaert, maecken 540 mijlen voor de begeerde verheyt.
L X X V. V o o r s f e l :--'-
Bekent fijnde trveer plaetfen breedten en lengden y te vinden haer
kromftreeck, ofteftreckinge, en verheyt.
TÖt voörbéélt fy gegeven Lezait,dê zuydelijckfte punt van
Engelandt, op de breedte van yo graden,en ’t oofteynt van
het Eylandt S. Maria, op de breedte van 37 graden J ’t verfchil
haerder lenghde 18 graden 1 minuten; wy moéten vinden de
kromftreeck en verheyt van malkander.
Zoo door die twee plaetfen, op den Aerdkloot, by geval een
kromftreeck ftteckté, ’t is kennelijck dat dié de begeerde foude
fijn ; maer want fulcx feldten gebeurt y wy Tullen ’t nemen, dat
door die plaetfen geen ftrecck en valt. Dóe dan aldus: Keer
den kloot, tot dat eenige kromftreeck (dieghy vermoet ten nate-
MET EEN V A S T E N AERDKL oor. 1 »
ften de begeerde te fijn ) d|en Meridiaen fny op de breedte van
de wcftelijckfte plaets, dat is hier van ’t Eylandt S. Maria op de
37 graden. Keer daerna de kloot na den weften, om dat d ander
plaets gelegen is nae den ooften, tot dat 18 graden 2 minuten
van de middellijn,’t verfchil der lengde,door den Meridiaen ver-
loopen.Indien dan de genome kromftreeck den Meridianen fnijt
op de breedte van Lezart, de tweede plaets j die krojhftrteeck
is dan de begeerde,- indien niet, neem een ander, noordelijcker
ofte ooftelijcker ftreckende, na de faeck vereyfcht,ep doe daerna
als voren, en defgelijcx foo dickwils, tot dat ghyjde begeerde
kromftreeck, ofte op 5t naefte de begeerde, krijght, welcke
ghy in die voorbeelt fult vinden te wefen de vierde Van de Meridiaen
af, dat is de noordooftftreeck.
Om de verheyt te vinden,meet met de pafler langhs die vierde
kromftreeck, tuflchen twee fulcke voorfchreve breedten ,
fult vinden 27y mijlen.
L X X V I . V O O R S T E L.
Bekent fijnde trveer plaetfen breedten en verheyt-, te vinden de
kromftreeck, en 't verfchil der lengde.
SY de wcftelijckfte het Eylandt S. Maria, op de breedte van
37 graden, de ooftelijekfte de hoeck Lezart op de breedte
van yo graden, 27 y Duytfe mijlen verfcheyden; wy moeten vinden
op wat ftreckingh ofte kromftreeck die van malkander leggen,
en ’t verfchil, van haer lengde. ;
Om eerft de kromftreeck te yinden,kies.(als in ’t voorgaende
Voorftel) eene dieghy gift daer mede op ’t naeft over een te komen,
breng die aen de Meridiaen op de breedte van S.Maria,en
maeck daer op eenteeckenjmeet van daer met de paflerflanghs
de kromftreeck, na de w.ijfe gefeyt in 'trjz* V.porftel, 275 mijlen,
de verheyt dier twee plaetfen, „en teecken ejaer oock een punt,
breng dat aen de Meridiaenjindien dat gevalt op de breedte van
L e z a r t ,