I e deels xxviiie
voorfiel.
44 T G E B R V Y C K D E R S P H 1 R 1
de breedte van Amfterdam, en den wijfer aen de roerlijcke bodem
op den y'n Odtober, de Son fal dan ftaen nevens den
12"1 graed Libne, de plaets daer hy op dien dagh aen den hemel
wort bevonden: Keer dan den Aerdkloot, tot dat de Meridiaen
ftaet tegen de Son, en ftel den wijfer aen d’uufcirckel op de
12' uur. Draey daerna den Aerdkloot na den weften, tot dat de
1 8' graed van de verticael komt, aen de weftfijde boven den horizon,
aen de graed in de Ecliptica tegen over de Son, te weten
den i zen Arietis, foo fal de Son ftaen aen de ooftfijde ( gelijck
aen den hemel) in ’t beginfel des dageraets,i 8 graden onder den
horizon: fie dan nae de wijfer,die fal toonen 4 uuren 26 minuten
des morgens, na middernacht,de tijde dat de dageraet aldaer op
die dagh begint.
Om het eynde der fchemeringh te vinden,op die voorfz dagh
en plaets: de horizon, Son, en wijfer ftaende als voorfeyt, keer
den Aerdkloot, tot dat de 12° graed Arietis, tegen over de Son ,
komt aen de ooftfijde boven den horizon,aen den 18“'n graed des
verticaels-; de Son fal dan ftaen,. gelijck aen den hemel, aen
de weftfijde, 18 graden onder den horizon, in ft eynde der fchemeringh
; fie dan na de wijfer, die fal u toonen 7 uren 34 minuten
na middagh, de tijdt dat de fchemeringh aldaer op die dagh
eyndight.
X X V . , V o o r s t e l .
De driederley op en ondergangen Cofmicus, Chronicus, en Helia-
eus, te 'vinden.
OMjte vinden op wat tijdt des jaers eenigh teecken, in de
Zodiaeck, Cöfmiceoncn chronice onéccgazt: neem voor
exempel, het beginfel van Leo ; Soeck, in d’Almanach, het beginfel
van Leo, daer nevens ftaet de 23' Julii, de tijdt, op welck
de Son nevens fulck teecken wort gefien, en met dat felve Cofmice
rijft en Chronice ondergaet.
MET EEN L O O P E N D E N A E R D K L O O T . 4*
Te vinden, wanneer ft voorfz teecken Chronice op en Cofmice
ondergaet; fbeck in d’Almanach,tegen over het begin van Leo,
het beginfel Aquarii, fult daer neven vinden den 20 Januarii, dc
tijdt op welck de Son neven dat teecken wordt gefien, en waer
mede ’t begin Leonis chronice op en Cofmice ondergaet.
Om dat te vinden van eenige fter,ftaende ter fijden d’Eclipti-
ca, by exempel t’Amfterdam van ArÏÏurus-, ftel die eerft, door ft
8e Voorftel,aen fijn plaets in de Sph^era, en keer den Aerdkloot,
tot dat de ooftkant van den horizon komt onder die fter; fie dan
watgraed van d’Ecliptica te gelijck aen den horizon ftaet; fult
vinden den 30™ graed Virginis, met welck die fter t’Amfterdam
Cofmice opgact.De tijdt wanneer de Son daer nevens wort gefien,
is, door ft voorgaende.den 22 September. De Son vertoont fich
daer tegen over in de Ecliptica aen den 3ocagraed Pifces op den
15) Martii, de tijdt dat die fter daer Chronice opgaet.
Te vinden,wanneer die fter t’Amfterdam Chronice ondergaet,
keer den Aerdkloot, tot dat de weftkant van den horizon komt-
onder die Ster, befie dan wat graed der Ecliptica aen den horizon
ftaet,fult vinden den y Capricorni,nevens welck de Son den
26 December wort gefien,de tijdt op welck die fter Chronice ondergaet.
De Son vertoont fich daer tegen over in de Ecliptica
aen den yen graed Cancri,op den 26 Junii, de tijdt, op welck die
fter aldaer Cofmice ondergaet.
Om , op de noorder breedte van 52 graden 23 minuten , te
vinden den Heliacum opgangh van eenige fterre,by exempel van
A r i ïu r u s ; De fter eerft aen fijn plaets, en den horizon nae die
breedte geftelt; keer den Aerdkloot, tot dat de ooftkant van
den Horizon komt onder de fter, hou de kloot foo vaft; dray
daernade verticael, herwaert en derwaertaen de weftfijde, en
foeck daer wat graed van d’Ecliptica 12 graden (omdat A r c iu -
rus is een fter yan de eerfte grootte) boven den horizon ftaet,
u t vin en den 1 tcn A r ie t i s ; de ix' L ib r a , daer tegen over, is
an 12 graden in t ooften onder den horizon, en de plaets daer