H O G V I L I E I M I P I s o N I S
urinas icmenftrua movere, foetumque mortuum cxpellere dicitur,u tquibuidaruvix tutum
medicamentum videàtur.
C a p . L X X X .
De cBaßurinha,ßvecTu-
beicaVa, ejujque viribus.
Nihil vulgarius in triviis undi^
quaque crefcit quam Baß ara,
qua /Ethiopcs dominorum fuo-
rum redes verrete folent. Alia huic
affinis, fed minor,Bafourwha ditta,
in longenobilioresufusà Medicina
peiitis applicata, Brafilienfibus
. Tupeicava n ominatur.
■ Herba non in' filvis, fed apricis
campis,inviis Stdeviis paffimlu-
xuriat. Vix cubitumalta, tenaci-
bus , tenuiffimis multis caulibus
ornate exfurgit ; qui undiquaque
plurimis anguftis & exiguis acu-
’ minatis foliis, hinc inde libi invi-
cem oppofitispveftiuntur. His infinti
apparent infiniti oculi virides,
acicula capitis magnitudine, è
quibus flofculi dilute albicantes&
carulei erumpunt.
Totiusherba, prafertimjuve-
nis, decotta8 balnea, fuifimigia,
admodum funt anodyna, emol-
liehtia&attemperantia, uttotin-
iignibus t JHalvis in Brafilia luxu-
riantibus praferri debeant. Nec
memini meinTenefmo, Aniinflammationibus
vel doloribus, —
prafentius adhibuifle remedium tam familiare, five externe, ut fupra dittum, admotum,
five per Clyfteres injettum. .
Huic emolliendi qualitateamulaiunt
herba Parafar a & Amongeaba, caterum di-
gnitate multum inferiores.
C a r. L X X X I .
De (jMittaja}ejufque qualìtatìbus.
IN pratis uliginofis & apricis campis eie-
gans pianta Caaataja reperitur : unico
tenuiiTimo caule vix palmae altitudine af-
furgit, femper late virefcens : cujus medie-
tati folia haud multa, & exigua annafcun-
tur, rotunda, glabra, tenuifiima, &fub-
inde prò natura lufu in extremitate ftriata.
Ex caulis autem fummitate , fubtiliffima
filamenta inutilià emergunt.
Radice eft fibrofa , tenui, patva, fub-
amari faporis.
Inter nobiliifimas & vere medicinales
aperientes hac herba merito cenfetur à pe-
ritioribus Incolis : à vulgo profano vix
cognita, &nonduminufusapplicata: ut-
1 Pote
e I a c v l t a t i b v s S i m u l i c i v m L ib . IV . m
potè cujus manibus vix tuto permittitur tam efficax medicamentum. Quippe illius decottum
vel fuccus, turn quoque pulvis, fi exficcetur, pauca quantitate e x h ib it , tam valide menfes
movet, ut non impune ab omnibus capiatur. Ego fuccum recenter expreiTum ad a i circiter
ex convenienti liquore propinatimi, menftrua & urinas, tum quoque excremcnta per alvum
latisvehementeraUquandoexturbaiTe,obfervavi.
Cogitet fedula pofteritas de ulteriori hujus, aliarumque plantarum vero ufu atque abufu.
fufcepi,qua fruttu
efculento & Medica
facultate có-
mendatur.
E terris potiffi-
mum gleboiis pro-
venit, olim filve-
ftris tantum, nunc
ob ufum &elegan-
tiam exculta.
Nalcitur foliis
in ipeciem gladii
mucronatis, pralongis, utrimqué fèrratis, denticu-
lifque adeo acutis, ut nulla arte trattari, fruttufque,
quem intimo gremio occultai, vix impune erui poi-
fit. Eum Barbari proclamant divenduntque. Figura
eft digitali, cujus longitudinem & craffitiem ada-
quat ; colore tam intus quam extus albo, & ad flavum
inclinante; Temine totundo & nigricante: Carne
fpongiofa, multoquefucco turgida, qua palato acidulo
iàpore apporne applaudir. Cavendum tamen ne
affluentius utaris, quod dentium ftuporem non fo-
lum inducat, fed & linguam atque fauces fauciet, pa-
làtumque excoriet,. ut non immerito ^dijptotige
a nautica pube nominetur. Succus Cochlearismenfura, addito pauxilloSacchariinfantibus
exhid
C a p . L X X X I I .
De Darìis C^raguMa Jpeciebus, earumque qualitatibus.
TMmenfi effet laboris omnes & fingulas elegantum harum ftirpium differentias notare. Pri-
mam itaque & praecipuam Caraguato-acanga, ex univerfa illarum familia, dcfcribendam