68 C « U H I M I Ì I S O N I S
Ex pomo nondum maturo vi ignis liquorem extrahunt barbari, quoadverfus eademmala
utuntur. •
Ex pomi cortice immaturo pigmenti
quoddam genus eliciunt ,
quod recehs aqueum eft, mox nigre-
fcit, quo corpus pingunt, ut veftitum
nigrum eminus, fardo equidem fpe-
étaculo, mentiantur. Nullum alium
ufumhic fuccushabet, ad nequitias
dumtaxatexogitatus. Tindutaenim
illius corpori vel chattx illita, circa
nonum diem evanefcit ; nulla aliara-
tionc abluipoteiì.
p. X V I .
D e zAcaja qua &■
Ibametara.
P Roceriorem,vetu(tiorem & fron-
dofiorem arborem, in Bralilia me
vidiife vix memini. Curtice elt.craf
lo, rugpfo & è cinereo albicante, in-
flar Sanrbuci. *
Foli*illius funt Isevia, diredefibi
invicem oppoiita, ad quatuor inter-
dum digitos longa, circinata, fplen-
dentia, &nucis juglandis foliis haud
abfimilia, verumacutiora; qua:mc-^
dia 'adiate deponit, novifque ante
hyemem decoratur, ut redintegrato
quali robore fruaum melius profe-
tat. Flofculos habet copiofos, in magno
racemo congeftos' ex albo fiib-
flavefcentes: poli flores proveniunt pruna flava, nollratium magnitùdine & figura; paucx
quidem, fed fucculentae carnis : lapidem continentia magnum ex filamentis hgnolìs, nec
durum, fed dentibus cedentem; qui nucleum continet in fe , ex albo flavefcentenf Fru-
au s hic grati eli acoris , ac proinde inter tragemàta locum fibi vindicat. Hybernis men-
fibus maturatur, sitate media floret, & tunica tenaci vellitur. Primo loco refrigerai &
àdftringit.
Eolia, fucci, oculi & cortex, externis juxta & internis affedibus medetur. His fuccedunt
^ iy e tra , Myrtus, Arten, qus omnia in gargarifmum, contra gutturis inflammationem &
fimilia mala prsparantur ; vel in lavacro, contra multos externos pèdum & corporis affcdus
adhibentur. Gemmae prsfterea huj us arboris in acetariis, febricitantibus prolùnt.
Peculiare habet hsc ^ ic tjn arbor , quod voluctes pica; magnimdinis, nigris & aureis
plumis eleganter veil ita ;, in extremitatibus ramorum affabre & concinne pendulos fuos
nidos conftruunt.
C a p . X V I I .
D e 'Tapia arbore, èjufque facultatibus.
A . .
I N UrbeOlinda, totaquefereprafccturaParnambucenlihaecarbornafcitur, infagi altitu-
dinem allùrgit, corticc la v i, cinereo ; multos habet ramos; & folia in fingulis pediculis
tria Ubi invicem appolìta, Isevia, fplendentia, fuperne faturatiore, inferne dilutiore virore
confpicua, quinquc aut fex digitos longa.
In exttemitatibus ramulorum plures pediculi, cerafini quali, collect:, in quorum quo-
libct flosnafcitur, quatuorfoliis conflans albis & digitum longis, habetque cum his alter-
natim pofita quatuor foliola virefcentia, inter quse exftant llaminula fubruffa multa, circiter
fefquipedem longa.
Licet
d e F a c v l t a t i b v s S i m p l i c i v m L ib. IV, • 69
. Licet autemhsec arborfoliisfrudibufque malo Affyris quam fimillima fit, tarnen qttäli-
tate ab illa omnino difcrepat, quod exceptis foliis ionge inferior fit. Quare Btafilianis pa*
riter&noftratibus, obfingularem efficaciam quseillisineil, vehementer extolluntur. Prx-
terquamenim, quod variis corporis affedibus fuccurrant, immodicos fervores leniunt St
atroci illi ani vitio, Bicho del culo, dido, mirum in modum fölatium adferunt; fiiccus liquidem
foliorum contuforum tsedarumque, tumfimplex, tumcompolitus, anoinditus, jciuno
refrigerio incendium reflinguit, fqualorem ac immunditiem abllergit, & immanes dolores
mitigat. * t
Prafter hxc folia illius contulä &auribus indita rellituunt dolores capitis ex calore na,
tos, nullo accedente alio remedio.
C a p. XVI I Í .
D e Araticü ejufqueJpeciebus & qualitatibus. "
\ R a t i c u , arborum Brafilix indigenanim diverfse dantur lpecies: quarum dúxquá
X *-Araticúcfonhc, & Araticmfé a Braíilieníibus dicuntur, parum differunt.
c.Aroticu-fonhe enim eft arbor caudice, ramorum figura, corticis coloré A urantis malo
fimilis, fed folia, flores & frudus differunt. Folia Ulius lemipedem circiter funt longa, alternation
fibi invicem oppoíita, íuperius faturatévirentia, fplendentia, ínferius dilute víridid,
cralfa, & ad tadum folidä, duos circiter digitos lata & in éxtremitatc acuminata. Hinc indc
flos provenit magnus-, totus flavus ,compolitus exteriOs & tribus foliis cordiformibus, fefijui-
digitum tongis, inflar corticis mali aurantii, craffis, eredé llantibus. Hete in le Continent
alia tria folia minora, quorum quodlibet lémiglobum excavatum refert; ita tamen inter fe
compolita funt, ut integrum globum, interius cavum, magnitudine nucis juglandisreprs-
ícntent ¡ & in eo llamen rotundum luteum cum ápice fuo orbiculari. Flos totiis flavus, fuavis
primum odoris, fed naufeabundi. Floret menlibus Septembri, Oítobri, & Novembri. Flores
1 } multi