66 G t I U B I M I P i s o l i l i
crudis vefci, quod caput infcilcnt. Hufquam triginta ordine ipfi calici, mediante vifcofa materia)
agglutinati hsrcnt, figuraque feretriangulari exiftunt, Myrobalano Chebulo non adeo
diffimiles. Tantse duritiei hx píxides funt, ut Tapuyeris non folum vafa potoria, fed & diicos,
& ollas fufficiant. Cseterum arbor infaltibus & locis mediterraneis adeo lux uriat, ut jufto
exercitui, fufficienti fuftentaculo fruftus ejus aliquando fuerint.
Pnlchraeft, truncocraflo &re£to, inquc infignem proceritatem aflurgit. Lignum exi-
mium ufum prscftat, putredini mire refiftit, unde ob fummam iimul duritiem. molendi-
norum iàcchareorum axes ex ilio fabricantur, caeterafqqe arbores mulmm antecellit.
Cortices praeterea contufi & rite preparati naupegis loco ftupat inferviunt.
Alia adhuc datur iifdem locis Zabucayo arbor, priori fimiliima, nifi quod cálices magis deformes
producat, earum nuces dignitate inferiores habeantur : quippe ex immoderato illarum
ufu, quibufdam capillos defluxifie Incolx teftantur.
* • •
C a p . XIV.
De (juetìcoroja, &• illius facultatibus.
\ 7 Aria arbores excelfse Guetijs didae, ejufdem generis fruEtus flavefccntes producunt.pauca
V carne, magnoque lapide ovalis figura intus refertos.; quorum ftnàuum ad minimum
mihitresvidilfefpeciescontigit, Guetitorob*,Gueti-miri, StGueticoroya, efculentos quidem
omnes, fedà paucioribus expetitos, excepto uno hoc eoque pragtandi, de quo in prafenti
agimus, & à magnatibus in deliciis habetur.
Eft autem ha:c arbor qua; Guety-coroya dicitur, cortice gryfeo. Rami habent folia in
fronde?
D E F a c v l t a t i b v s S i m p l i c i v m L i b . I V . . 6 7
frondes congefta. Nimirum pediculifuntinextremitate ramorum, unumautfcfquidigitum
• longi, alternatim oppofiti, & quilibct
duo aut tria folia fuílincntcs, decena
& plures dígitos longa, quatuor aut
etiam fcxlata, ad tadum inftar corii
Hifpanici, oblonga, lingu x figura, fu-
perius dilute viridia, inferius ochrse inftar
flava, nervo íccundum longitudi-
nem eminente, & coftis obliquis in.
tervallis, partim aequalibus, partim
inaequalibus diftinda. Ad'frondes flores
proveniunt,in longam fpicam con-
gefti, parvi, flavi, pene inodori. Floret
Januario meijfe, Majo & Junio fru-
dus máturefcit, iemelquc biennio in-
tegro provenit. Malum Europaeum
magnitudine* excedit : eft tubcrofus,
deformis & maculis nigricantibus di-
ftindusj in fuperficie ubi maturuerit,
mollis, ablatoque corticc, flava polpa
pinguis & carnofa apparet. Odore,
fapore, ipfaque fubftantia ■ nutritiva
confervam aliquam recenteiiv& aro-
maticam reftpit. Mox Í limiti se duri-
tiei ac ponderislapis, oviqu# magnitudine,
multis filamentis veftitus con-
fpicitur-, qui vi effradus, nucleum
fubftantix carnofx rubicantis & com-
padae continct, ingrati faporis & a-
uringentis. Is tritus & ex conveniente
liquore a:gro porredus, vi aftrido-
rìa inmiodicum alvi profluvium fi-
- , , 1 • ' ^fum, quantum quidem conftat,
aliumm Medicina non habet hic frudus; utnecipfa arbor, qua: folidita# & altitudine, &
duratione ipfàm Quercum fuperat.
D e lampaba ejufque facultatìbus.
T 7 Na ex procerioribus Brafilite arboribuseft/*«//.^,,; foliislivibus, cubitumlongis, &
V làturate viridibus, qua fingulis annis, menfe imprimis Decembrisdeponit, non omnia
quidem fimul fed partem illorum, diverfo tempore. Mox nova prioribus multo lstiora
acquirit.
Ligno eft duriflimo & optimo. Florem gigriitexiguum, menfe Martio & Aprili, cjeterum
Narciflo haud multimi diflìmilem, odorem Caryophilli Càrthufianorum xmulatur ; coloris
albi, cumunguibus interius flavis: in medio tìoris ftamen crafliufculum flavumhabens, ac
infuper inter duo folia floris cotniculum pallidum è medio floris ptodiens, deorfum incurvatura.
Frudus illius magnitudipeni habet mali Auraici, vel majorem, rotundus, cortice tenui,
lento, cinereo, fub quo pritfium continet carnem folidam, lentam, fucculen&m, flavefcpn-
tem, iàporis acidi, & refrigerantis, odoris grati.- -In medio autem frudus ©ft cavitas repleta le-
minibus molliori pulpa circumdatis, ejufdem cum reliqua,carne faporis. Scminis grana funt
comprefla, & fubòrbicularia, fere ut Mangaba, quae una comeduntur. Immatura poma viridia
funt, mox matura, meipilorum inftar, putreibunt atque efui apta fiunt, unde IftOtt-apptl#
à plebe iioftrate appellantur. Cruda non coda appetuntur: Saccharata& condita lautiora
funt; Contra fluxu 111 ventris feliciter exhibentur. * Ardores palati &ftomachi compefcunt,
faniique & asgris folatio funt.
Vinum, quod ex illis exprimitur, in eo/dem uius reièrvaf ur, fed vetus redditum calidius ex-
liftit, minuique adftringens.
I 2 EX
/