¿ 3 4 G e o r g I M ä r c g r a v I
Foeminx quoque quse circa Chiluen degunt & fcre Peruanarum mores semulantur, fimi-
lem pene ami&um ferunt à poftica parte ad talos demiflum, in lateribus confutum, ad pe&us
apertum, fuper humeros magnis aeiculis, quxcapiteHa habent lata, ambitu fere dupli ftuferi,
utramque fimbriam conne&unt : funt aut acicuke iftae five fibulie ex sere aut ftanno pro illarutn
opulentia. Hanc togam redimiculo fubligant, caeterum & ipfie nudis pedibus ambulant. C<e-
terse Chilenfesfoeminse amidum haud ita compofìtum ferunt , folummodo geftant quadratura
pannum iiib uberibus circumjedum & dependentem ad furas ufque. Superior veftis eft
alius pannus paulo laxior iùb humeris, fuper eoidem angulis ibis in nodos coadus : hic carum
communis amidus, fin vero maritis fuis placeant, & paulo exquifitius ornentur, orbiculos
circum collum geljant vitreos, & izeneos annulos in auriculis, neque aliud quid. Amidum Se
habitum utriufque fexus videre eft in Iconibus quas hic fubjicimus.
Omnes autem Chilenies munditiarum amantiífimi íünt; quare fíngulis diebusmáne feíc
abluunt, etiam gelu ßeviente, tarn Aares quam foeminac.
C a p . II.
T)e Cbilenßam aSbus, /üppelleBile, Agricultura, viffu, &• connubiis.
I Pforum domicilia funttuguria feu cafehumiles; quarum tam latera five pañetes, quatn
teda é ftramine, junéis aut arundinibuS funt contexta:'atque ha: hic illicfunt dilñpeeqrfuee,
D E I Ì S A R . E G IO K B E T I n D I G S N I S L i b . V i l i . i f c t
lieque enim aut oppida aut pagos inhabitant, fed per vicinità tes, atque adeofamilias&con.
fànguinitates in unum locum aggregantur: & Hifpanico nomine appeIlantur/)^r//«//Jaa'oj-,
qnuitaatse nreugsi taudr .unum primorem, feu, ut ipfi vocant, Caracam refetuntur, àquo&iftacommu-
Suppellex quoque illorum tenuis & pauca : nimitum dax aut tres amphora:, quibus potum
fuum indunt, quem vocant Chic am : item cyathus corneus quo illum hauriunt : diio aut tres
lignei linttes : Lapis fuper quem farfuum frangunt; unum atque alterum ligneum fedile. Opu*
vleifnutinoturers. tamen habent velleraaliquot ovium, qua: humi fpargant quando à potentioribus in*
Vivunt fine ulla iòllicitudine, neque ièrunt nequeplantant, quam quantum in annum pro-
gxnimamum h aobpeunst h caobpeinamt : .liquidem opes illorum confiftunt in pecudibus, quarum tamen haud ma*
_ Sementemfaciunt hoc modo : O&obri ingrediente, familix unius vicinitatis, decem, vi-
ginti aut plures pauciorelquc conveniunt» &conjun£tis laboribus, mates uno atque altero
diefodiuntterram, aut etiam arant, feminaqueinjiciunt: atque hac opera defunfti, foeminis
relinquunt reliquam culturam, neque ipfi amplius manus admovent. Commuriiterà mane
ad velperam comedunt & potant, cum funt domi; fiveroforas proficifcantur, nimirum ad
conventum àliquem aut expeditionem bellicam, bis tantum fingulis diebus cibum capiunt,
quod & àpaucis qui frugaliorcs funt, etiam domifervatur. Raroaquam folam bibunt, fed mi-
fcentillam communiter cum farina hordacqa, trinici aut certx Ipeciei farris, unam vocant
Tteam (defcripfìmus illam lib. xi i . Defer. Ind. Occident, cap. 2.) atqueita fimulforbent : verum
feftivis diebus,& y oluptatis caufa.bibunt certum potum quem noininant Chicani, qui co-
lorem & faporem habetla&is acidiufculi: fit autem è maizio molito&inmaifam coatto in-
ftarpanis, hxc maiTaàvetulisma(licatur(utiapudBrafilienfes) ita ut mollis & diluta evadat
inftarpultis aut feri la&is, admifeent deinde aliquantum aqux & fermentati finunt, donec per
fe confidat : hoc potu inebriant fefe, faciunt quoque ficeram è variis pomis ■ cui tantum aqua:
admifeent, ut fere tenuem cerevifiam referat. Verum optimum potum conficiunt è certo fruita
, quem Hilpani appellant Fruttilo; credo effe fruftam arbotis cMolle, aut MyrtilUm, quam
vocant Vani (vide lib. noftrum fupra citatum:) qui inftar vini eft rubicuudus & fortis,accedenS
nonnihil ad vinum Inlulx Madera: : è quo & optimum fit acetum.
Tot uxores accipiunt, quot poffunt alere, opulcntiores enim plures habent: liquidem illas
emuntàparentibus, unde proverbio inter illosfertur, eosditiores evadere qui plurimas habent
filias: inuxoribus autem eligendis nontamrationem habent formte aut generis, quam
roboris&induftrix infamiliaalenda: licet neque formam aut nobilitatem pucllarum afper-
nantutt
Dufturus autem uxorem, puellam haud alloquitur, fed tantum luos confanguineos, opem
illorum implorans; namfiliusfamiliasnonhabet proprias opes quibus illam redimat, fed ab
àmicisadjuvatur, quorum alius ovem, alius porcum,tertiusvaccam& ita porro largiuntur:
ubi jam parata habet, quae fufficere autumat, aditpatrem puellx & aperit fuum defiderium : fi
autem fit Vlmen aut alicujus dignitatis, neceffe etiam èli: utparatum habeat monile aliquod è
Turcoidibus aut argentels lamellis (ma joris enim fàciunt argentum quam aurum) quod patris
puellx capiti aut collo circumdet, & tum de reliquo pretio conveniat, quod pro diverfa con-
trahentium conditione variat, & interdum decem, interdum viginti, vigintiquinque, quin-
quaginta, imo&ecntum penfionibus xftimatur, penfiones auteta lìngula: funtovis aut équus
aut vacca aut porcus, aut etiam quatuor amphorae Cichx, toga denique & gallina, atqueita
porro. Ubi ita de pretio interpatrem puellx&procutaconvenit, emtorprxftat pretium {t
pater venditam puellam adducit domum fponfi : fympolìum nuptiale inftruitur quoad cibrfm
à Iponfo, quoad potum à focero, qui pretii dimidiam partem inter fuos confanguineos diftri-
buit, utillifiiccurrantin ehica conquirenda. Aliquot diebus poli: hanc conjuntìionem con-
fanguinei venundatam invilunt, & convivio excipiuntur à marito, & canunt in honorem
CMarutfeante : prxfertim fi animadvertantillam à conjhge diligi.
Ì it & interdum, utfianimadvertantillamduriushaberi quam pareli, conjugemper vim
àmarito abducunt, nulla pretii foluticompenlàtionefadta, atque alteri elocent. Licet mariti
more ipfis communi jus vita: & necis in uxores ufurpent, uti in mancipia, è quo facile animad-
vertere quam firma lint vincula conjugii è parte mariti, neque enim ipfi illam dimittere licet
quandiu ipfivivit; non alteri vendere j tantum ejicere, fi perperamfe gerat: quanquamnon-
numquam fiat ut fine jufta caufa egerat, fed tunc ipfi metuenda eft conlànguineorum fimultas
& vindifta, fi conjux paulo potentiorcs habeat. Nihilo lècius hic multa: conjugcs per vim à
maritis fuis abducuntur, &quidem impune.
Viri paulo opulentiores fingulis uxoribus conftruunt cafàm peculiarem : ubi autem cum.
N n 3 aliqua