
vallei bij Katwijk-binnen, en op Walcheren.
GD. p. 3. Mb. en Kerb. , p. 197. v.d.B1
p. 31. Met witte bloemen heb ik haar aan
eene sloot bij Moersbergen, omtrent Doorn,
gevonden.
Veronica scutellata (3, pubescens. — In de
Wijchensche Veenen, en nabij Tubbergen in
Overijssel. VH2. p. 3. Zacht-behaard , maar
tevens geheel nederliggende, sterk getakt en
met vele lijn-lancetvormige bladen, heb ik
haar op vochtigen heigrond bij Rijen waargenomen
, en ook onder Dongen ; doch op laatstgenoemde
plaats met dat onderscheid, dat zij
zonder eenige behaardheid was.
Met zulke breede bladen als op PI. 286 van
de Flora Batava voorgesteld zijn, zal men deze
plant zeer zelden aantreffen.
5. Volkomen met den Hoogl. van Hall van
gevoelen zijnde, dat het de moeite niet loont
wanneer men strengelijk navorscht of deze Afbeelding
in alle opzigten aan Veronica Teucrium
van Linnaeus beantwoordt, wil ik mede hier bij
niet stilstaan. — Zij is die welke in de Flora
Belg. Sept. onder N°. 18 voorkomt, en groeit
ook bij Bommel, aan de Lek tusschen Vianen
en Everdingen: bij het Oud-Slijker Veer.
6. Van welke der twee door den Heer Mi-
qcel opgegeven groeiplaatsen het exemplaar
afkomstig is, waarnaar ZijnEd. de teekening
gemaakt heeft, of laten maken, is mij niet
bekend. Hoe dat z ij, Gratiola ofllcinalis is al-
lezins eene bij ons zeldzame plant, waarvan,
sedert de eerste opgave van den Hoogl. van Hall,
nog slechts twee nieuwe groeiplaatsen bekend gemaakt
zijn: namelijk, eene bij Zwolle, wéér de
Heer Dassen haar gevonden heeft, en de andere
vallée des dunes près de Katwijk-binnen et dans
Plie de Walcheren. GD. pag. 3. Mb. et Kerb..
pag. 197. V.d.B4. p. 31. A fleurs blanches, je
l’ai trouvée au bord d’un fossé près de Moers-
bergen vers Doom.
Veronica scutellata (3, pubescens. — Dans les
tourbières de Wijchen et près de Tubbergen
en Overijssel. — VH2, p. 5. Légèrement velue,
mais en même temps couchée, très rameuse,
à feuilles nombreuses linéaires lancéolées, je
l’ai rencontrée dans un lieu humide de la bruyère
près de Ryen, et aussi vers Dongen ; mais
avec cette différence qu’en ce dernier lieu elle
n’avait aucune pilosité.
A feuilles aussi larges que celles que présente
la pl. 286 de la Flora Batava, cette plante se
rencontrera très rarement.
5. Partageant complètement l’opinion du
Prof, van Hall , qu’il n’y aurait point de compensation
pour la peine d’un examen rigoureux,
savoir sP cette représentation convient à tous
égards au Veronica Teucrium L ., je ne veux pas
m’y arrêter. — C’est celle qui figure dans la
FloraBelg. Sept, sous le N°. 18, et croît aussi
près de Bommel, et aux rives du Lek entre
Vianen et Everdingen: auprès du Oud-Slij-
kerveer.
6. J’ignore duquel des deux lieux assignés
par Monsieur Miqüel pour la croissance de cette
plante, l’exemplaire qui a servi de modèle au
dessin tire son origine. Quoi qu’il en soit, la
Gratiola offwinalis est chez nous une plante rare, à
la croissance de la quelle, depuis la première indication
du Prof, van Hall, on n’a encore indiqué que
deux lieux; savoir, un après de Zwolle où Monsieur
Dassen l’a trouvée, et l’autre entre Lithooyen et
Osch aux limites du Brabant Septentrional et de la
XLIII
tusschen Lithooijen en Osch, op de grenzen van
Noord-Braband en Gelderland, van wéér ik haar
in 1837 mede nam.
7. Dit fiaaije plantje wérd mij het eerst
door den Heer Breitenstein, Hortulanus to Utrecht,
aangewezen: op lagen heigrond tusschen Amersfoort
en Nijkerk. Naderhand vond ik het ook
korter bij eerstgenoemde plaats, en in Junij
1836 troffen de Heercn Kraamwinkel en Dorn-
seiffen h e t , met mij, vooral omstreeks Nijkerk
vrij menigvuldig aan.
8. In het sticht van Utrecht, in Gelderland
en in Noord-Braband, wordt deze soort in , of
bij alle hei-moerassen aangetroffen, en ook in
menigte in de Veenen onder Achttienhoven en
Westbroek. Zoodat, naar hoeveelheid gerekend,
van deze soort welligt meer voorkomt dan van
Dl. IV. PI. 306 afgebeelde ütricularia vulga-
ris. Betreffende welke laatstgenoemde ik in
het voorbijgaan aanmerk, dat die ook tusschen
Rijswijk en Zoelen, en tusschen Eist en Varik
in Gelderland te vinden i s , alsmede tusschen
Westbroek en Loosdrecht, zeer veel aan de Zu-
we tusschen Baambrugge en Vinkeveen , en
ook in de slooten in bosschen van Meerenberg,
te Heemstede bij Haarlem.
9. Is ook in Vriesland gevonden geworden:
bij Martena-State en bij Wijdeveld te Kornjum.
Br. pag. 27. VH2. p. 3.
10. Door Dr. van den Bosch ook op Walcheren,
en in Mei 1843 door den Heer E. Wenck
achter de Bild gevonden.
11. Behalve op die plaatsen welke de Hoogl.
K ops opgegeven heeft, groeit dit gras —- zeker
eene der onaanzienlijkste soorten, maar geenszins
, na Poa annua, het kleinste — veel aan
Gueldre, d’où je l’ai emportée en 1837.
7. Cette jolie plante me fut pour la première
fois indiquée par Monsieur Breitenstein Hortu-
lanus à Utrecht, dans une partie basse de la
bruyère entre Amersfoort et Nylcerk. — Plus
tard je la trouvai aussi plus près de cette première
ville, et en Juin 1856 Messieurs Kraamwinkel
et Dornseiffen la trouvèrent avec m o i,
en abondance surtout aux environs de Nykerk.
8. Cette espèce se trouve dans toutes les
bruyères marécageuses et leurs environs , dans
les provinces d' Utrecht, de Gueldre et de Brabant
Sept. ; elle abonde également dans les
tourbières vers Achttienhoven et Westbroek, de
sorte qu’à en juger par la quantité, cette espèce
est plus commune que V Ütricularia vulgaris, qui
figure dans le Vol. IV. pl. 506. Quant à cette
dernière, je remarque, en passant, qu’elle se
trouve aussi entre Rijswijk et Zoelen, et entre
Elst et Varik en Gueldre, ainsi qu’entre Westbroek
et Loosdrecht ; qu’elle abonde au Zuwe
entre Baambrugge et Vinkeveen, et aussi dans
les fossés dans les bois de Meerenberg, à Heemstede
près de Harlem.
9. Elle a aussi été trouvée en Frise, près
de Martena-State et près de Wijdeveld à Korn-
jum*f?kfH,Br. pag. 27. VH2. , p. 5.
10. A aussi été trouvée dans l’IIe de Walcheren
par le Dr. van den Bosch, et en Mai 1845
par Monsieur E. Wenck derrière le Bild.
11. Outre aux lieux indiqués par le Prof.
Kops cette graminée, certainement une des
moins ostensibles, mais nullement la plus petite
après Poa annua, abonde vers VY entre Am*
6*