rechting aan Koning Henrik den I
( i) verichuld zyn, van tyd tot tyd
zien (2) geeven; op dat dip aldus
tot den wapenhandel in den vree-
destyd meer zouden worden opge-
wekt, en daar door weer des Graa-
ven leger uyt manfchap, ervaare
in den wapenhandel , ftaande die
ileeds voorvallende heirvaarten, be-
ftaan zou.
Met het vermoogen der Heeren
groeide 00k der zelver hoogmoed:
zulks hunne eerite land- o f buyten-
huyzen met den tyd door de prägt
overfterke flöten wierden; .tot zoo
verre, dat de bemuurde fteden zelve
deswege geene kleyne argwaan op-
vatteden. En waarom men aan die
van Dordrecht, ter gerustflellinge,
naamaals door Graaf Willem van
Beijere ( 3 ) eene Handveste zal
zien verleenen; by welke by zieh
verplicht, van dat de muuren van
de op het platte land zynde floten
der Edellieden, derd’halve myl ron-
dom die ftad, niet dikker dan van an-
derhalven fteen mogten weezen.
Uyt dit alles kan nu de leezer oor-
deelen,hoeongegrond het totnogtoe
alom in zwang geweest zynde gevoelen
van die genen is; welken be*
weerd en in hunne ichriften ftaande
gehouden hebben, dat de H o o g e
o p p e r m a g t oudtydsin den boe-
zem van ’s lands Ridderen en Ede-
len zou berust hebben. Wonderly-
ke O p p e r v o r s t e n voorwaar!
welke niet eer die hooge waardig-
heyd bezaten, voor en aleer zy va-
zalen (dat is Dienstmannen) des
Graafs geworden waaren,
Zoo iemand echter het ftrydige
gevoelen desonaangezien beter oor-
deelde, dat hetjrem 00k vryftaa ,dat,
even als ik het myne , aan te klee-
ven; mids ik my voldaan houdende
met de oude geichiedenisien onzes
lands, niet volgens eyge uytgedach-
te herienichimmen, en waarom de
g.evoelens van vericheyden op dit
Ituk fleeds zoo vericheyde en van-
den anderen verichillende zyn, mäar
uyt de tydgenootige ichryvers te hebben
aangeweezen, voor ’t overige
geenszins van zin ben tegen alle die
genen het harnas aan te ichieten; welken,
ter beicherminge van het totnogtoe
in de m o d e geweest zynde
gevoelen, de wapenen zouden willen
opvatten.
( 1 ) Annoi. Saxo ad ann. 927. Concilia, convert- *
tus & convivía in urbibus (Henrícus 1 1 vóluit celebran,
quibus extruendis die & nofte operam da-
b a t, Ut IN FACE D l S C ’ER E NT , QUID IN NEC
E S S I T A T E AGENDUM ESSET.
(2 ) Van Goude, zie JValvis in àe befeb. dier Stad pag.
149. en Han de andere Steden, de andete befebryvingeri*
(3 ) ; Baien befchryV. vän Dördrecht pag.' 508-
<©at mement/ die binnen öcröalf mpl im onfet/
bootf. Jjteöe gljefeten 10/ beste nocD bo^ßOe maßen
en maclj/ ttocfj öoen maßen / bojbev dam
ANDERHALVE N S T EE N DIKKE £11$,
E T N E
D E S
Tweeden en laatßen dee/s.
E
BLADD
E R
V O O R N A A M S T E Z A A K EN.
a. betekent de eerße colom. b. de tweede ; daar deezen niet gevonden worden,
wordt de doorgaande regel verßaan.
A.
\ Artsbertog, o f eerfte H e r to g , een tytel het eerite
gevoerd door Bruno, zoon van Koning Henrik,
Aartsbisfchöp van Ko len, en Hertog van Lotteringe.
183. b. •
Abroditen worden door Godefrid, Deenfchen Koning van
Jutland beoorloogd. 25. fc.'Krygen van Keyzer Karel den
Grooten het Land der Saxers over-de Elve te b'ewoo-
nen en tegen de Deenen.te befchermen. 22. b.
Abtdye van Sint Peter op den Blandynfchen berg b y Gent,
ryklyk door Graaf Arnoud befchonken. 235. b.
Abtdyen van Mälmedi, Stavelo, en Prume , door Godfrid
en de Noordmännen verwoest en verbrand. 113. a.
Abtdyen aan Werreldlyke Heeren weg te fchenken is eerst
door Karel Martel ingevoerd. 67. b. t ; : : •
Abten en Graaven door Ke yzer Lodewyk naar Holland
gezonden. 67. a. Waarom geene Geestlyke maar W e r reldlyke
Heeren, aan welken de Abtdyen gefchonken
wierden. 67. b.
Adela, Dochter van Graaf Wigman den V . wraakzugtig,
. hoogmoedig, g e y l , en zeer van haare zuster Liutgard
verichillende. 203. a. Haar twist met haare zuster Liutgard
218. a. Beweert dat de overmaatige begiftiging van
• ’ t Klooster te Elte door haaren Vader en Zuster gedaan,
volgens de Saxifche grondwetten niet beilaan kan 218.
: b. Was eerst getrouwd met Im ed , Graaf van Redichem,
• nu Renkom. 218. b. Haare zuster belet haar het trou-
- wen met Baldrik , G ra a f! van K l e e f , waarom z y
. dezelve ontrust. 219. a. Haar Slot wordt door haaren
ne e f Godizo uytgeplonderd en verbrand, en z y zelve
, ontkomt ter naauwernood met devlugt. 219. a. b. Z y
i brengt haare zuster Liutgard door v ergif om ’t leeven
219. b. Maakt zieh meester van de goederen door haa-
: *en Vader aan het Klooster te Elte gefchonken, doch
wordt daar uyt weder met fchände verjaagd. 220. a.
I Neemt Baldrik ten Huuwlyk. 220. a. Laat op eene fnoode
w y z e haaren eigen zoon Dirk , Graaf van Renkom ver-
moorden. 255. b. Wordt door haaren zoon Meynwerk
r over dien'moord aangeklaagd, overtiiygd, en doör den
K e yzer ter dood veroordeeld. 256. b. Krygtdoorvoörbid-
dinge haarer Maagen genaade b y den Ke yzer en haaren
z o o n , mids eenige haarer tydlyke goederen aan deszelfs
Bisfchoplyke Kerlk afftaande. 257. a. b. Arbeydt, by ’t
- afzyn naars Broeders Wigmans,-om haaren Gemaal
. Baldrik aan hooger gezag te helpen. 2(56. b. Bewerkt
b y den K e y z e r , dat h y tot Voogd van Gelderland
.w ord t aangefteld. 261. a. b. Ontfangt haaren Broeder
Wigman prächtig, maar doet den zelven over de maal-
tyd vergeeven. 266. a. Laat Wigman, by zyne te rug-
r e iz e ,.door haare uytgezoridene dienaars vermoorden.
2(5(5. b. Wordt binnen Uplad belegerd, befchermt de
Stad manmoedig, en haare krygslist. 2Ö7. b. G eeft zieh
en de Stad, onder zekere voorwaarden over 268. a. Be-
ge e ft zieh haar Kolen, fterft aldaar, wordt begraaven,
maar haar ly k w o rd t , als der aarde önwaardig, weder
ontgraaven, en in den Ryn geworpen. 271. a.
Adela o f A z e la , zuster van Bisfchops Meinwe rk, deelt
nevens hem de naagelaatene goederen van hunne ont-
:aarde moeder Adela. 288. b. Wordt in de Eltifche Abtdye
, door haare Moeije Liutgard geftigt, geestlyk en
fchenkt haare aangeerfde goederen aan dezelve. 288. b.
I I . Deel
Adelbert, Bekeerder der V r ie zen , zyn gebeente wordt gevonden
, en door Graaf Dirk den I I I . naar het Non-
neklooster van Egmond overgebragt. 149. b. 150. a.
St. Adelberts Put. Plaatfe daar deszelfs gebeente is gevonden.
144. a.
Adelbert, oudile zoon van Graaf Arnou d , erft naa zyns
Vaders dood.alle deszelfs Vlaamfche Staaten. 235. b.
Van den zelven flammen alle de laatere Slotvoogden
van G e n t , en Graaven van Aalst af. 236. a. De szelfs
Geilagt tafel. 236. a. Slotvoogd van' G en t, voert in
het Slot van Trie r ’t bevel voor zynen Öom Adelbe-
r o , en ontrust de Stad Trier. 258. b. Wo rdt op eene
ilinkfehe w y z e , döor zynen broeder S ikko, met eene
zonderlinge Krygslist binnen *t Slot v e r ras t, ’ t gene
door Sikko wordt ingenomen. 258. b. 259. a. b. Blyft
in ’ t verweeren van het Slot dood. 259. b.
Adelbero, Prooft van Sint Pauwelskerk te T r ie r , poogc
, z ieh , in weerwil van den K e y z e r , zynen Zwager, meester
van ’t Bisdom van Trie r te maaken. 257. b.
Adelbold, Hofraad van Keyzer Henrik den I I . wordt naa
U de ,dood van Ansfrid, Bisfchop van Üytrecht 251. a.
^ .Z y n e togtpaarden worden door de onderdaanen van den
Graaf van Bodegraave geroofd'. 254. a. H y belegerc
Aspola ( Abtfpoel) maar moet het zel ve weder verdaten.
254. a. b. Omhelst de zyde yan W igman , en be-
vreedigd denzelven met Baldrik. 262. av b. Krygt last
van den Ke y ze r om tegen den; Graaf van^Loven op te
trekken. 264. a. Keert van zynen togt te r ü g , en bewerkt
de ontilaaging van Baldrik. 265. a. Krygt bevel
van den Ke yzer om den moord van Wjgman te wree-
k en , en ilaat het beleg over Uplad. 267. a. b. Verovert
de Stad b y verding en verleent aan Adela eenen vryen
uyttogt. 268. a. Verliest door eenen zwaaren brand z y ne
prächtige Hoofdkerk , naa dezelve noch geene hon-
derd jaaren hadt geftaan. 2(58. b. L e g t de gronden van
een veel treifelyker gebouw. 268. b. Verfcnynt op den
grooten Landdag t e . Nieumeege. 269. b. Krygt bevel
van den K e yzer om de Vrybuyters tegen over Doer-
tricht en de nieuwe Volkplanting van Graaf Dirk uyt
te rooijen. 274. a. Woord door Graaf Dirk geheellyk
geilaagen. 275. a. Rust eene Vloot toe om Graaf Dirk
te beflryden. 275. b. Wordt geilaagen, en ontkomt
z e lf ter naauwer nood. 280. a. Verzoent zieh
met den Graave van Holland. 283. b. Graaf Dirk de
V I . verheft van hem, als wettigen Leenheer, het leen
der Graaffchappen van Holland en Kenmerland. 284. b.
Völkome verzoening tusfehen hem en den Graaf van
Holland. 285. b. Belchenkt de Thielfche Kerk met nieuwe
gewyde vaten, en recht aldaar een Kapittel van Kanoniken
op 28(5. a. Herbouwt de afgebrande Hoofdkerk
te Üytrecht en voltrekt dezelve. 286. a. Sterft.
289. a. Heeft het leeven van Keyzer Henrik befchree-
v en , van ’ t welke maar een geaeelte tot nog toe be-
kend is. 289.. a.
Adelheyd, Weduwe van Koning Lotharis, wordt door Otto
den I. uit haare gevangenis verlost, en tot zyne Ge-
maalin genomen. 187. b. 188. a.
Adolf, zoon van Bernard, Hertog van Saxen. 325. b.
Advokaat, o f Graaf der Uytrechtfche K e rk e , noedaanig
een bewind voorheen gewee il z y . 285. a.
Y y y y - Agnes»