Wichard, tegenwoordigen Voogd
van Gerderland, en die om zyne uyt-
muntende bequaamheden zeer hoog
in degunst des Keyzers ftondt, door
den zelven wierdt opgedraagen.
Vervoigens eene reys naar Italiege-
daan en Godefrids aldus getrouwde
Gemaalin ( i ) naar Duytschland ge-
voerd.hebbende,. fcheen de nog duu-
rende Vlaamiche I kryg zyne >tegen-
woordigheyd in Nederland te vereylchen:
maar hebbende Paus Viftor
(2) den I met zeer ongemeene pleg-
tigheden te Goslar ontfangen, over-
viel hem in ’t zesenvyftigfte jaar dee- Iof/-
Zer eeuwe te Botvelde eene ziekte; —. _
door welke hy den vyfden van Wyn-
maand uyt het, (3) leeven gerukt
wierdt. Degedachtenis van (4) deezen
Vorst wordt op de twee volgende
geldilukken bewaard, welken in de
evengemelde ftad Goslar gemunt zyn.
De gekroönde borstbeeldenisfen van Keyzer Henrik den III zyn op beyde de voor-
zyden zoo -en indiervoege- verbeeld ; als inen die op deezes Keyzers zegelen 00k gelleid
vindt. De randfchriften zyn dusdaanig : -
I r R E X H E I N R I C U S I M_r e r a t o r.
K O N' I N G H E N R I K , K E Y Z E R.
Op dé tegenzyden heeft men de borstbéeldèri van Simon en Judas, Befchermheyligen
van Goslar-, ieder met eeneti. kring rondòm het hoofd, als het gewoonlÿk teken van
Heyligheyd, binnen deeze randfchriften verbeeld :
, S À n c T ü S S I M O N , S Â n c t u S J U D A S .
S I N T S I M O N , S I N T J U D A S :
Mids dit affterven van Keyzer
Henrik deh I I I ., zag men des zelfs
minderjaarigen Zoon Henrik den IV.
niet min onder de voogdye van zyne
moeder in ’t ryk , dan in het onveref-
fend geichil met den Graaf van
Viaandre opvolgen. Doch ,welke
echter in ’t eerfte jaar zyner regeerin-
g e , door de tusichenkomfte Zoo van 10^
den bovengemelden Paus als den
Fränichen Koning Henrik, in eenen
vreede wierdt verwisield. B y welken
j
( 1 y Herrn. Contratt. Cbron. ad ann. 1055. Imperator
prasdiftam Beatricem inde abduxit captivam, quip-
pe mult'um molestò fere'ns Duci Gotefrido esfe co-
pülatam. "
(2)^ Annal. Saxo ad ann. 1056. Henricus- Imperator
cordetenus conpunftiis infirmari ccepit & per-
du.ftus ufque ad mortem fapienti tarnen ufus con:
i ì l io , ab omnibus quibus potuit veriiam petens,
quibusdam prasdia, quse abstulit, restituens ,^ ciraftis
qui contra eum culpas damnabiles fecerunt , re-
la xans , filium fuum Heinricum Romani Pontifici^
caeterorumque Principunv eleftione Regem consti*
t m Erat enim praelens Viftor Romanus Pontifex
Aquilejenfis Patriarchus & Patruus Imperatoris .Ge*
behardus Ratisponenfìs Episcopus & alii inumerabiles
tam Laici quam Ecclefiastici Ordinis dignitatès. De-
cesfit autem in Saxonia in Sily a, quae diciturHarz',
in loco Botvelde“ nominato, ubi autumnali tempore
exercitandi gratia venationem agens morabatur.
( g ) Ibidem. Igitur omnibus rebus fuis, prout pos-
fibihtas vitse'admifit, bene difpofitis 111. non. Oc-
tob.: praefentem vitam in Domino finivit. Corpus
ejus juxta patrem fuum Conradum Imperatorem Spirae
lepultum est.
(4 ) Job. Heineccii Sylloge numor. Goslariehf. fot, 6:
Unde refte colligere mihi videor; numos hos Hein*
ricianos ante isthaec tempora fignatos, atque adeo
antiquisfimos, & Heinrici s tate aignos esfe. :
k en , onaangezien de langduurige
wéeripannigheyd van den GraaF
van Viaandre , behalven degoed-
keuring van des zelfs Zoons aan-
gegaane huuwelyk met de Graavinrie
Richild, voOrts nog aan den Vitder
alle de' door hem ingenomene ( b) en
tuslchen de Schelde en Dender leggende
landen, het îlot over Gent,
en de v y f Zeeuwiche eylanden te
leen van’t ryk gelaaten wierden:
Onbelchryvelyk is ’t , wat onge-'
noege Graaf ¡Florents wegens den
inhoud van deezen vreede opvàttede,'
mids hy den weerlpannigen Vlaaming.
zoo ryklyk beloond, en zieh ,, die
met zoo veel trouw dewapenen voor'
den-Vider gevoerd hadt , niet alleèn
van de hoop op de Zeeuwfche eylanden
, maar 00k. die van zynen huyze:
van het hen toebehoorende Slot oveti
Gent door den Zoon beroofd zag :
onaangezien hy ,. naa ’t ineuvelen
zyns Broeders , by' ’t -aanvaarden van>
des zelFs achtergelaate Graaflyk be-r
wind, de door zyneh Vader en Broe-
der -gemaakte rechteyichen op . de
Mcrwe, tot herkryginge van ’s Key zers
gunst niet hadt ilaande gehou--
den. Dierhalve zieh op deeze wyze
( 1 ) Meyeri annal ad ann. 1057. In SynodoAgrip-
pineniì Viftor Pont. Romanus & Henricus Francorum
rex pacis authores fuiiTe dicuntur, qu$ Bai-
duino Principi Godefridoque ; Arduennenfi a Csfare
Henrico data est. Ea pace terram omnem inter
flumina Scaldem & Teneram, quinque jn&las. Ze-
landicas, Castrum Gandenfe, cum quatuor ofBciis
Balduinus retinuit:
Sigtb. Gmbl. Cbron. a i ann. 1057. Balduinus
Junior Marchifus, Nerviorum ( Hannonuz ) Cotnita-
tum Imperiali munificentia, & audlorìcate Apostolica
fufeepìt.
Melis Stoke fol.- 29. vs 30.
®efc ffiouipn (al» men on» fcctljt)
®ie tottt iltcpfet; i^cptirft» Jean/
<®m tiat fji an iiem getnan
IBaltljcen / en tte liitc Siimiiotljte /
«entie nlicf é te ltla tt t/ Hat Iji focljte.
®it glicfcibe in oti» l^eren jacc
«Bufent fetidi en bpftig ùaec tiaer.
J . Iperii Cbron. St. Berlini-cap. 37. part i i . -Fost-
modum in Tornaco per .Henricum Francorum re-
gem pax fatta est inter éòs , ficque Corniti ;Flan-
driae remanerent perpetuo oc* haereditiarie pars illa
Brabanticey quam ipfe Balduinus conquifierat ultra
ten hoogfte , beleedigd achtendej,
dacht hem, mids.het zwakke'vrouw-
lyk ryksbewind der .Keyzerinne. \Ve-
duwe , t'hans den -rechten tyd geboo-
ren te zyn om met vrugt, door het
wederopvatten 'der wapenen , zyn
tötmogtoe.nietgevorderd erfrecht op
de Merwe te doen gelden. T o t dat
eynde dan alles hebbende vervaar-
digd, maakte.hy zieh eerlang van ioyS
die in (z jgefchil zynde landen mees- -----
ter; dan ’t gene, gelyk öok de door
hem ingevoerde tolvordering, ftraks'
gelegehheyd tot ebnen nieuwen oorlog
gaf ' ¡H K / (i* i
' Want op de hiervan te- hoof ge--
koome tyding zondt de Keyzer aan
alle zyne naastgelege Lotteringfche
Hoofdvazalen naadrukkelyke ( 3J be-
velen om; geweld met geweld fe kee-
ren, en , waar ’t-mögelyk-', -door- de
wapenen derv afgevallen .Graaf van
Holla'nd van zyne wederleevend ge-
njaakte' rechteyichen op de Merwe;
teidoen afflaabb-i Des iz'ag- (4')' men;
niet alleen WicHard , voogd van Gel-
derland , ten onderfland jan zynen;
Broeder den tegenwoordigen Bis- ^
fchop van Uytrecht, maar ook Lam-'
bert i Graaf' van Loven , Ilerman
Graaf
Teneram fluvium & Comitatus Alosteniis cum terra
quatuor officiorum infuper in Zelandia quinque in-
fulas Imperator ei fuperaddidit cum conditione quod
éos ab Impératore tènerét.
(2 ) K. Kolyti vs 904.
- . . . ^ c b e f lutetiai ont bat
31 in 3«! gcfcoout btyat l \ . y
<#nte/ a l i 3in / ïjie te \
i^ct tn c ljt op t i jfâcuiua/ griben
3]n boet gtoete lapten 3tbaet.
(3 ) Ibidem vs 899- ;i . ..
’ t 30 jent obet^ameit/
<Dat tt ü e tto g e ban 25?aban
(Ci 25i0cop ban fâeuleue / an
(Ci J^eare b an C uult mebc/
. U.t e s K e i s e r s Îî AME s t r e d .e
Op G rf. v e ; F l o r e n s .
• • (4 ) J . a Leidis Cbrân. Lib. X L cap. 6. Convene*1
runt iri unum- Archiepiscôpus Colonieniis, Episcopus
Leodienfis, Mârcgravius a Brandenburch,
Lambertüs Cornés Lovanïènfis , Wichardus tutôr5
Gelriæ , de Heimarinus Gdmés de Cuÿck,* cdngié-"
gantes' inæstimâbilém exércieum , ut défc'eiiderént
& debellarènt Florentium Cômitem Hollandiæ. -