XXIII.
2 5-
ftefïnerent. contra dicente diabolo, non pertinere ad veniam cri-
minofos, & femel läpßs nullam a Domino clementiam præftari •
tunc in hanc vocem fertur exclamaffe Martinus ; Si tu ipfe o mi-
ferabilis, ab hominum infeéhtione defifteres, & te faélorum tuorum
vel hoc tempore cum dies judicii in proximo eft , poeniteret ; ego 5
tibi vere confifus in Domino Jefu Chrifto mifericordiam pollicerer.
O quam fanéla de Domini piefate præfumtio, in qua etfi auâori-
tatem præftare non potuit, oftendit affedtum ! Et quia de diabolo
ejufdemque artibus fermo exortus eft, non ab re videtur, licet
extrinfecus, referre quod geftum eft : quia & quædam in eo Marti- 10
ni virtutum portio e ft, & res digna miraculo redle memorise man-
dabitur , m exemplum cavendi, ft quid deinceps ufpiam tale conti,
gerit. Clarus quidam nomine, adolefcens nobililïimus, mox presbyte
r, nunc felici beatus exceflii, cum relidlis omnibus fe ad Marti-
num contuliflet, brevi tempore ad fummum fidei virtutumque o- 15
mnium culmen enituit. Itaque cum haud longe ftbi ab epifcopi mo-
nafteno tabernaculum conftituiffet, multique apud eum fratres com-
morarentur ; juvenis quidam ad eum Anatolius nomine , fub profef-
lione monachi omnem humilitatem atque innocentiam mentitus ac-
cenit, habitavitque aliquamdiu in commune cum ceteris . dein pro- 20
cedente tempore angelos apud fe Ioqui folere dicebat : cum fidem
nullus adhiberet, ftgnis quibufttam plerofque ad credendum coarta-
bat . poftremo eo ufque proceflit ,-ut inter fe ac Deum angelos
dilcurrere prædicaret : jatnque fe unum ex prophetis haberi volebat.
Clarus tarnen nequaquam ad credendum cogi poterat. ille ei iram 25
Domini & præfentes plagas, cur fandlo non crederet, comminari .
poftremo in hanc vocem erupifle fertur: Ecce hac node veftem mi-
? de finer ent ) de fierint Cap. Brix. &
Womb.'
i contra dicente ) Prius erat contradi-
*ente jundim editum.
1 non pertinere ad veniam ) Eleganter
id didum pro non pertingere, non per-
venire ad veniam , veniam non aflequi *
2 clementiam praftari ) preeftari pofje
clementiam Cap. Brix. vero, Momb. Aid.
L.az. Bivil. cum Patav. nullam mifericordiam
Domini praß are clementiam .
6 in Domino Jefu Chrifto mifericordiam.
pollicerer ) Ita Cap. vulgo in Domino,
Chrifii mifericordiam Scc.
_i5 Clarus nomine ) nomine abeft a
Cap. Brix. Momb.
16 enituit ) Laz. innituit.
zi angelos apud fe loqui folere ) Gife-
lmus; Z,ib. Trud• ad fe , fei folere absfi
ab utroque libro Pulmanni.
i j cum fidem nullus adhiberet ) Ven.
cum fidem diftis nullus adhiberet
22 coartabat ) coarta bat Cap*. Brix.
Momb. paullo infra habes cogi poterat
quas conformant hanc ledionem • ceteri li-
bri cum Vuig. cohortabatur.
2 3 inter fe ac Deum ) inter fe ac Do-
minum Ven.
23 angelos difcurrere)Cap. Brix. Momb.
pro angelos habent nuntios. Paullinus;
----- tamquam creber ad ilium
Nuntius ajfidue catlefti a fede re ferret
.
At, inquies, «yys\os Iatine nuntium fo-
nat. Verum. fed cum fupra dixiflet ange-
los apud fe loqui folere , videtur hoe loco
majus ajiquod mentiri | voluiffe Anato-
lium, feil. angelos nuntios fuos fuiffe.
2J ille ei iram ) ille autem ei % Aid.
qui mox, comminatus, poftremo in hanc v.
hi candidam Dominus de cado dabit, qua indutus in medio veftrum
diverfabor: idque vobis ftgnum erit, me Dei efle virtutem,. qui Dei
vefte donatus firn. Tum vero grandis omnium ad hanc profeffionem
exfpe&atio. itaque ad mediam fere nodlem fremitu terram inful-
5 tantium commoveri omne monafterium loco vifum eft; cellulam autem
, in qua idem adolefcens continebatur, crebris cerncres micare
luminibus: fremitufque in ea difeurrentium , & murmur quoddam
multarum vocum audiebatur. Deinde fadto filentio egrefsus, unum
de fratribus, Sabatium nominey ad fe vocat, tunicamque e i, qua e-
10 rat indutus , oftendit. Obftupefa&us ille convocat ceteros; ipfe et-
!am. 9^arus accurric > adhibitoque lumine veftem omnes diligenter
infpiciunt. erat autem fumma mollitie , candore eximio , micanti
purpura , nec tarnen, cujus efset generis aut velleris, poterat agno-
fci. curiofius tarnen oculis aut digitis attre6lata , non aliud quam
15 veftis videbatur. Interea Clarus fratres admonet orationi inftare ,
ut manifeftius eis Dominus, quidnam id efset, oftenderet. itaque re-
liquum nodlis hymnis pfalmifque confumitur . At ubi illuxit dies ,
apprehenfum dextera trahere ad Martinum volebat, bene confcius
llludi ilium diaboli arte non pofse . Tum vero reniti ac reclamare
20 miler ccepit, interdidlumque ftbi efse dicebat, ne fe Martino oftenderet
. cumque invitum ire compellerent , inter trahentium manus
veftis evanuit. Unde quis dubitet hanc etiam Martini fuifse virtutem,
ut phantaftam fuam diabolus, cum erat Martini oculis inge-
renda, diffimulare diutius aut tegere non pofset ? Animadverfum
eft
2 me Dei effe virtutem ) Sic Samari-
tani de Simone Mago, Ad. v m . io. Hie
eft virtus Dei. fed non confentiunt vete-
res libri . me in Dei effe virtute Patav.
Ven. & Aid. in me Dei effe virtutem
Vorft. cum Momb. quae poftrema iedio
prae ceteris arridet mihi.
4 fremitu terram infultantium ) Ita
Cap. in vulgatis deeft terram.
5 omne mon. loco v. e. ) omnem mona-
fterii locum Pat. & Bivil. fed alterum e-
legantius.
9 Sabatium nomine ) Scribendum ef-
fet Sabbatium duplici b. Italico porroCha-
radere hasc duo verba edenda curavimüs,
ut pote dubia, propterea quod ea non a-
gnofcatCap. Brix. Ven. Bivil. Momb. non
agnofeat Paullinus nec Fortunatus. Gifeli-
nus ipfe monet deeffe haec verba in Laurent.
& tribus Lovanienf. Hoc nomen
in Codice Cap. habetur initio Dialog. | n .
10 convocat ceteros ) convocat cunttos
Ven.
11 adhibitoque lumine v. o, d. i. e. a.)
adhibitoque lumine cernit veftem fumma
mollitie Brix. Cetera défunt, nec tarnen
funt neceffaria.
14 curiofius tarnen ) curio fis tarnen o-
culls Cap. Brix. Momb. & Laurent, lieber
apud Gifelinum; non male.
15 orationi inflare ) orationi infifterc
Cap. Brix. Momb. Aid.
16 quidnam id effet ) id nunc primum
fuppletur ex Cap. & Brix.
17 At ubi ) At noil agnofeunt Cap.
Brix. Momb/bbtime.
18 volebat, bene confcius ) valebant ,
bene confcii Pat. Bivil. Aid. Confirmât
hanc Iedionem quod fequitur: cumque invitum
ire compellerent, inter trahentium
manus veftis evanuit. Contra ea verba
apprehenfum dexter a uni tantum , nempe
Claro, non monachorum ccetui convenire
videntur.
24 diffimulare diutius aut tegere ) Pat.
& Biv. habent tantum diutius tegere •
Momb. autem non agnofeit aut tegere.
XXIV.