cptime noverat quid in eo genere a Severo exfpeftare deberet, quem alibi
fcripferat * turn cum in fori cdebritate verfzretur, facundi nominis pal mam te-
nuijfe; argumentum vero ipfum libri pietatem & fanftitatem ipfius prodebat.
Illud potius, fi poneremus Paullinum jam turn legiffe eum libel-
lum , haud levem nobis pareret difficultatem ; nimirum quomodo fieri
poffet , ut eum tantopere extolleret , in quo vir ab humanis laudibus
abhorrens eximio elogio decoraretur , & non potius congeftas in fe lau-
des amoliri a fe fummopere contenderet: quod reapfe prsftitiffe cum pri-
mum ad eum pervenit is liber , infra obfervabimus . Hsc fufficiunt , ut
oftendamus ex Paullini epiftola nihil certi circa tempus editionis Vitse
Martini hauriri poffe , neque eum fenfum illius verba habere , qui a
Tillemontio & aliis ipfi tributus eft; adeo ut minime ex ea aperte argua-
tur jam turn editam fuiffe Martini Vitam : quin potius contrarium o-
mnino inde nobis colligere poffe fuadeamus.
5. Ad fecundum argumentum tranfeamus, quod eruiturex ipfis Severi
verbis in epiftola ad Aurelium . Narrat in eo loco Severus Marti-
num ftatim poll mortem fibi in fomnis vifum, libellum de vita fuaoften-
tantem . Libellum , inquit, quem de vita ipfius fcripferam ? dextera prafere-
bat - quid evidentius? eum librum jam turn abfolutum & vulgatum fa-
teri neceffe eft. minime gentium. Severus dicit, libellum quem fcripferam,
non dicit quern ediderarii . fcripferat fane eum libellum magna ex parte
ante Martini mortem; id ultro fatemur : non tarnen eum abfolverat, ut
eum nunc habemus: multo minus ediderat . nonne etiam in ea epiftola
quam ad Defiderium una cum libello hoc jam jam vulgando mifit, Severus
dicit; libellum quem de S . Martini vita fcripferam? & tarnen ftatim fub-
d it, fcheda fna premere , & iutra domeflicos parietes cobibere decreveram . e
contra autem in epiftola ad Eufebium dicitur •• mentio incidit libelli met ,
quem de vita B. Martini edidi ; quia turn utique prodieratin lucem.
6. Aliud argumentum defumi pofse mihi videttrr ex epiftola ad Baffu-
lam, quae paullo poll prscedentem ad Aurelium fcripta fuit . Monuerat
Baffula per litteras Severum , in eadem epiflola ( loquitur de epiftola ad
Aurelium) qua de obitu Domni Martini fecerat mentionem , ipfum beati vire
tranfitum exponere debuijfe . refpondit itaqite Severus, hsc inter cetera :
quafi verb ego t an! 0 Jim operi defiinatus , ut omnia qua de Martino cognofci oportet
, me potijfimum fcribente notefcant . E x his verbis itaque arguendi locus
eft , jam turn editam Martini vitam, eamque fuboblcure Itgnificari -
fed refponfio in promtu eft, in iis verbis nihil omnino peculiariter dici
de ea ; de qua etiam fi inteUigenda fint , flare adhttc poffe , ut nondum
pnbliei juris facia fuerit. nam quomodocumque fe res habuerit, perinde
Baffuls ignota effe non poterat, ut ex iis qua infra dicemus patebit .
Illud etiam ex eadem epiftola obiici poffet , fieri omnino non potuiffe,
ut tamdiu vita ilia fuppreffa apud Severum maneret ; fiquidem, ut ipfe
queritur, Baffula nullam illi domi chartulam, nullum libellum , nullam epifio-
1am reliquerat ; ita furabatur omnia , ita univerfa divulgabat . Verum, neque
hoc loco ulla peculiaris mentio fit Vitse Martini ant aliorum fcripto-
rum, ita u t| nifi divinare velimus , qus Baffula vulgaverit fcire minime
poffimus . at aliunde ignorare minime poffumus Vitam Martini a Severo
ipfo publicatam turn cum ad Defiderium ab eo milsa fuit.
E x
x* Paulliii. Ep. V. n. j.
7. E x epiftola quoque ad Eufebium argumentum alind conflari poteft,
quod Tillemontii verbis expreffum tale lit- * Liber de vita S . Martini ja m
brodierat, cum Severus epiflolamad Eufebium dedit , in qua agitur de quo-
dam difcrimine, in quo paullo ante Martinus verfatus fuerat . itaque vtdetur
bec'dum mortuum turn fuijfe. obiit autem, ut nos putamus , die undecimaN.o-
vembris an. cccxcvii. Hæc ille . Sané,ut vidimus, epiftola 'ad Eutebmm
fcripta' fuit poll editam Martini Vitim; quae fi Martino adhuc fuperftite
prodiffetanno cccxcvi. aut fequentiN concedihaud ægre poffet Tillemontio , H epiftola-quoque ante ejus mortem fcripta fuerit. fed quoniam in ea m-,
fiil eft quod Tillemontii pofitioni faveat, fi alias oftenderimus Vitam lo-
lum poll fanftiffuni Sacerdotis mortem editam, minime difficile fuerit ad
illud tempus Eufébianam quoque. epiftolam protrahere . fed de ea plura
infra. . , , • ■ r a
' 8. Poftremoloco GregoriiTuronenfis auftoritas vulgari fententiæ iuttrabatur
: is ehim ubi dicit très Sevefum de Martino libr'os condidiue, Vitam
défiràat his' verbis : ut eo adhuc degentè in facula mum librum de rnrabt-
libiis ejüs fcribeHt. Contra nos ùltro concedimus, quotl fæpius cl ici uni ell
fæpiufque infra dicetur , eum librum Martino adhticjn «vis .agente
maximam.partem fuiffe fcriptum. ; negamus tamen ad umbilicum perdu-.
ffum & .publication : atque,. in hunc lenfum commode interpretan poffu-
mus Gregorii verba,, quæ fi quis nimis.urgeat , reponemus , non tanti
effe ppnderis apud virasdoftos hujus fanéli fcriptorif auaoritatem , in iis
prælertim quæ ad hiftoriam remotiorum a -fua state temporum fpeâant,
ut Criminis loco nobis verti poffit, fi; ah ejiis fententia cum débita taniett
præfatione honoris difcedamùs. quod & alibi facere non fémel uftis ve-
niet. '■ - I H p ' ' * . . ' .
Qc Hæcfunt quæouinque pro vulgari fententia afferri poffe ahimadverti ;
quæ fi non omnia refellêre & falfa demonftrare potuimiis faltem minus
re’ ipfa probare quam: in fpeciem videntur j fufficiatcinterim oftendiffe."
tranfeamus nunc ad eas rationes, propter quis'contraria nobis fententia
mavis probatur, ut ex utrarumque comparatione quid demum tenendum
fit clarius elucefcat . Ut autem viam mihi fternam ad ea quæ dicenda
flint, fic ftatuo . cum primum Severus Turonos profeélus fuit , ut Mar-
tinum fama jamlonge lateque viiigatum inviferet,' jam. fibi in. animo pro-
pofuérat ejufdem res geftas.litteris tradere. hoc ipfe fatetur - in Vita cap.
X X V . verifimillimum autem eft, ftatim acdomum fefe recepit, aut non,
multo poll, eum defiderio fuo morem g e f f if fe f i quisenimeuntlibel-
lum diligenter excutiat, inveniet totum (fi modo excipias initium & fi-
pern) effe prims illius ad Martinüm peregrinàtionis fruftiim. Sane ex ipfius
Dialogis & ex Paullini epiftolis apertil^ne cblligitur Severum non fe-
mel , -fed,fæpius, & in fingulos faltem annos, ad Martinum fe conferre
çonfueviffe , cum eo familiariflime vixifife, cum ipfo iter aliq-uando habuif-
fe, multa miracula ab eo patrata fuifmet bculis confpèxiffe ; & tamen de
his omnibus in eo libello nè verbum quidemi . una, & ilia prima ad'Martinum
peregrinatio refertur, quæque ea tantum occafioné partim ab ipfo,
in quantum file, interrogari potuit, fcifcitatusfuit, partim ab bisquiinterfuerant.
ft vel
. I Le livre de la vie de Saiift Martiii elloit i il femblé que'ce Sâiilt h’ efloit pas «"core
déjà tout public , Iorfque Suipice écrivit fa mort. Sulpice l ’ avoit vu depuis ce temps
lettre a Eufebe fur un 'accident particulier I I mourut j comme nous croyons , I ottii«-
arrivé b Saint Martin peu auparavant . A lit—' me novembre 397. lu Vita Scveriÿ.o,
Sulpicii Severi Tom. I . V