indé Martinum uterque compellunt , ut ei remotis omnibus mi-
ciftris' prseberet fola convivium : nec potuit vir beatus obftina-
titis reluélari . componifur callus reginae manibus apparatus ;
fellulam ipfa confternit , menfam admovet, aquam manibus fub-
miniftrat : cibum quem ipfa coxerat, apponit; ipfa, illo fedente1, 5
eminus fecundum famulantium difciplinam folo fixa confifl.it im-
mobilis, pér omnia miniftrantis model! iam & humilitatem exhi-
bëns fervientis ; mifcuit ipfa bibituro, & ipfa portexit. finita coe-
nula fragmenta panis abfumti mieafque collegit, fatis fideliter
illas reliquias imperialibus epulis anteponens ; beata mulier ! tantae 10
pietatis fiffc&fi ilK merito comparanda, quse venit a finibus terra:
audire Saldmonem ,■ liquidem fimplicem fequamur hiftoriam ;
fed fi fides reginarum eft conferenda ( quod mihi liceat feparata
myllerii majeftate dixiffe ) ilia expetiit audire fapientem ; ifta non
tantum audiflé cöntenta , fed & meruit fenfire fapienti. Ad haec is
V I I . Poftumianus , Jamdudum , inquit j Galle, audiens te loquentem
vehementer admiror reginae fidem: fed i'llud ubi e ft, quod nulla
umquam femina ferebatur propius adftitifle Martino ? ecce ifta
regina non fohim adftitit, fed efiam miniftravit. & vereor, ne
ïftö aliquantulum fe tueantur exemplo qui libenter feminis irilè- 10
ru n tu r. Turn Gallus, Quid tu , inquit , non1 vides quod folent do-
cere grammatici, löcum, tempus, perfonam ? Propone enim tibi
ante oculos captum in palatio imperatoris precibus ambiri, regi-
nas fide cogi , temporis necefiitate conftringi, ut claufos carcere libe
Gap. compellant » Mox Gap. cum Bivil*
reluit are.
3 componitur caftus reginae manibus
aP*') Vorft. 1. & Aid. caftis regina:manibus
.
5 illo fedente ) Cap. & duo optimi li-
brï apud Gîftl. illo edente • ffc infra hcec
edenti adftitit. Fortunatus vulgatam le-
ttionem tuetur:
Quo réfidente fairo ftetit ilia immobile
planta
Vercula fubducens , pocula porri
git ipfa.
€ confiftit immobilis ) Brix.confiait*
9 fragmenta panis abfumti ) Ita &
Cap.cum ceteris omnibus præter Bivil.&
Momb. & editis aliquot praeeunte Lazio
Gifelino ; qui tamen in cap. xiv.
Dial. 1. notavit heic in duobus Vulman-
ni libris abfumpti ejje . ita in omnibus
fere auüoribus ha voces ma in alterius
locum migrant, fie il le . Ego nefcio alios
auttores, hoc unum fcio in noftro perpe-
tuo abfumti non ajjumti Iegendum turn
hoc & jam citato capite Dial. i. ubi
cadem occurrunt verba panis abfumti fragmenta
, tum in epiftola ad Eüfebium
adeo ut veßem . . . . ignis abfilmferit. yi-
de quae utrobique adnotavimus. Poftremo
non prastereunda filentio lettio .Yen. I*
fragmenta panis aflumßt . mox in Cap«
colligit.
10 tanta pietatis dffeftu ) Pat. cum
Aid. tanto p. a.
12 audire S alomonem j Biv. cum Momb«
audire fapienttam Salomonis, prout habetur
in facro textu tum Matth, xi 1.42.
tum Luc. xi. 31.
/fd fi fides reg.) Cap. 8c Aid. non
habent iliud f i , & fenfus nihilominus rette
iibimet conßat. möx in eodem Cap;
abeft fed & s Dum autem dicit Severus
expetiit audire fapientem, fuccinit nVquaj
prascedunt, qua venit a finibus terra
audire Salomonem . Vide quas fupra no-
tavimus ad cap. v. Vit. Mart« de ver-
bo expetere.
17 fed iliud ubi eft ) Cap. 8c Aid«
Sed ubi iliud eft .
21 folent docers )folent dicere Cap. Pat«
Bivil. 8c Vorft. Über.
beraret, exfiliis datos reftitueret, bona ademta redhiberet: bate
auanti .putas conftare epifeopo debuiffe, ut pro his omnibus non
aliquantulum de rigore propofiti re.laxaret? Verumtamen quia oc-
cafione huius exempli male ufuros effe aliquos arbitraris, 1II1 vero
felices erunt , fi a difeiplina exempli iftius non recedant . vj-
deantenim, quia Martino femel tantum in vita , jam fept.ua-
genario, non vidua libera , non Virgo lafeivtens I fed fub yiro yi-
vens ipfo viro pariter fupplicante, regina fervivit & miniftravit.
hxc edenti adftitit, non cum epulante difcubuitnec aufa eft par-
ticipare convivium, fed deferebat obfequium . Difce igitur difcipli-
nam: ferviat tibi matrona , non imperet; & ferviat, non recum-
bat • ficut Martha ilia miniftravit Domino, nec tamen eft adlci-
ta convivio I immo pralata eft miniftranti qu* verbum potius
audiebat. fed in Martino ifta regina utrumque complevit : & miniftravit
ut Martha,. & audivit ut Maria . Quodfi quis hoc uti
voluerit exemplo , per omnia teneat exemplum : tabs caufla lit
talifque perfona, tale obfequium, tale convivium, & in omm vita
femel tantum. Praeclare, inquit P.oftumianus, noftros iftos, ut
Martini non egrediantur exemplum, tua conftringit oratio: led
profiteor tib i, quia hsec furdis auribus audientur. nam fi Martini
fequeremur vias , [numquam caulfas de ofculo diceremus, & J u-
1 bona ademta redhiberet ) Défunt hæc
in Aid. edit. & aliis. .
2 quanti putas ) putes erat in Vulg.
fed putas correximus fecuti Cap. Ven.
Pa5t. Afi ida. difeiplina exemp—li tfttus non recedant
) Ita Cpp. Brix. Momb- fic infra
ft quis hoc uti voluerit exemplo , per 0-
mnia teneat exemplum. Alii aliter. V„en.
cum edit. Gifel. 8c aliis a difeiplina exern-^
pli iftius viri ; Aid. a difeiplina ifiius
•uiri: peffime vero Lipf. tttfifciplin#excm*
flo iftius viri. .
6 in vita, jam feptuagenario ) Frius
erat in vita fua : nos fua expunxiinus
juxta Cap. Brix. Ven. Momb. Aid. Sequitur
in omnibus libris jam feptuagena~
rio ( pro quo Lax. jam ipfi J'anPlo feptua-
genario ) quse verba Gilclinus primum
ab interpolatoribus corrupta dubitayit',
poll eum lofeph Anthelmius in epiftola
de ætate S. Martini ad Paginm, ex duo-
bus MSS. Bibt. Colb. id evidenter con-
flare voluit, fed fruftra. Pagius emm m
iifdem duobus MSS. ea verba reperit, li-
cet parumper librariorum vitio corrupta:
reperit practerea in multis aliis, ut Diflert.
in.ipfius verbis ex epiftola adAb.Nica-
fium produttis videbimus.
9 hac edenti adftitit 8cc.) Cap. & miniftravit
edenti, non cum epulante difeu-
buit, nec aufa p. c. Ita fere habuit Laz.
edit, turn Bafileenfis, turn Parifienfis, in *
quam de more debacchatur Gifelinus -
Aldus quoque ita legit.
9 particip.are convivium ) Ita Cap.
Brix. Pat. Bivil. Momb. Aid. Vorft. &
Pulm. una cum duobus Gifel. Lipfienfis
editio ferebat p. convivio : non male j
male autem Gifelin. & reliqu* Ed* PaT~
ticipari convivio.
n ferviat, non recumbat) Aid. {9*
miniftret, »0» rec. In Pat. opportune abeft
& ferviat. fic mox Brix. nóii habet
§ S16| per omnia teneat exemp.l um). Cap«
non habet hanc poftremam vocem , &
rette abelfe poteft. o
20 auribus audientur) Pat. & Bivil.
audient.
21 numquam caujjas de ofculo dicere-
mus ) Abfunt hacc omnino a Cap. 8c in.
Trud. lib. nec non erala fuerunt e Laur.
apud Gifel. fortafle, ut ipfe fubdit, a prudente
ac pudico aliquo libra rio * Sane Hieronymus
in libro De Cuftodia Virginita-
tis ad Euftochium n. 16. queritur, quod
clerici ipfi , quos w magifterio ejfe opor