I. Mine. S. Martini, cumdicit; H is (exemplis) ms ffle fti, gtfi impend ,
tentabimus tarnen aliqua de virtutibus fan fit ac beatijjimi v ir i, qua pofl ejus
obit um a ft a fu u t, quantum invenire poffumus , memoria replicare', quia hoc exit
feribendi fludium , quod in illo Severt aut P aullini opere non invenitur infertum.
Itaque nullum alium .Gregorius Martini vitas feriptorem noverat pr®ter
modo nominates, ac de libris a Severo feriptis intelligenda funt quscumque
dicit praeclara .& honorificentiflima de libro vitas S. Martini; puta , quod
publice in ecclefia fidelibus legeretur * , quod aliquando ab ione non fue-
rit confiimtus * , quod per eum nonnulla miracula patrata fint , & alia *t
hujufmodi .
16. Non negamus tarnen ex ecclefia: Turonenfis feriniis nonnulla qu®
fruftra in Sulpicio Severo requiras, innotefeere potuiffe Gregorio de Martino
, ut etiam de ceteris Turonenfibus epifeopis; de quibus & fparfim in
fua Hiftoria Francorum , & per ordinem in fine ejufdem Hiftori® agit.
Qiiaenam porro ea fuerint ? Secernantur , fi placet, fpuria a legitimis ,
manifefte falfa a certis aut laltem probabilibus , ea qua: ex jam cfictis per
fe ruunt & ftare ultra non poffurtt-, ab illis qu® utcumque certis funda-
mentis innixa inconcuflaque manent . primi generis funt annus x l. Con-
ftantini , de Valentiniani oflavus , quorum uno natus , altero epifcopali
infula decoratus Martinus a Gregorio afseritur an.nus item Arcadii &
Honorii fecundus , nec non C®larii & Attici .confulatus , cui mors Martini
perperam affigitur: denique unius & oftoginta annorum curriculus ,
quo Martini vita omnis ab eo concluditur . reft at itaque , ut qu® ex an-
tiquis certifque monnmentis entere potuerit aut ex ronftanti traditione
mutuari, hujufmodi fere fint : primo, quod die Dominica, & anno vicre-
fimo fexto epifeppatus ftti obierit: fecundo, quod iv. nonas julii epifeopa-
lem dignitatem confecutus fit; tertio, epocha dufta a morte S. Martini .
In hoc autem falfus ell Gregorius, quod univerla promilcue habuerit pro
certis, & null© diferimine ufurpaverit, Obfcuris vera involvens; non ani-
madvertens quemadmodum uno eodemque tempore & Severp apertiffime
contrairet, & fibimet multimodis contradiceret .. Ceterum quemadmodum
in longa quamlibet catena annulus alius alium trahit , fic unus aut alter
qui Gregorio obrepferit error •, ceteros facile pertrahere debuit & fecum
vehere. Ponamus ipfi male perfuafum fuifse, aut vivo adhuc Ambrpfio,
aut Csfario & Atticp cpnfulibus , aut unum & ofioginta annos natum
cbiifse Martinum , aut aliud hujufmpdi ; hprum unum fatis fuerit, ut
omnem Martini vit® feriem luxaret & fufque deque ageret,
17 . Et h®c quidem Gregorius , nobis autem (ne ahenis tantum de-
ftruendis intend noftra ftabilire negligamus ) cum Sevetum fecuti anno
cccc, mortuum Martinum fuifse, natum autem non poll annum cccxin .
adeoque anno fairem lxxxyil, ®tatis decelfifse pro certo habeamus,& fatis
multis demonftraverimus, nec fit cur diutius in iis immoremur; reliquum
modo eft,ut quo anno Turonenfis ecclefia curamfufceperit, juxta eum-
dem Severum atque ipfum Gregorium declaremus . Jam vidimus contra Pa-
gii fententiam, diem quo Martini ordinatio perafta fuit, 1 v. nonas julias fuif-
fe: vidimus etiam, ut nonnifi Dominica die aut vefpere fabbati juxta difei-
plinam qu® jam turn toto Occidente vigebat , ordinationes epifeoporum
peragi potuerint; vidimus ex Gregorio annos xxvi, non utique expletos
epi-
I» JMirac. S. Mart. lib. II. cap. 29. 49» Ibidem Jib. III. c. 42.
epifeopi munia exercuifse Martinum : Severus denique apertiifime tra-
dit, hune Sanftum régnante Valentiniano majore epifeopum datum fuif-
fe. : qu® omnia fimul collata aptilfime inter fe coh®rent , hoeque unum
efficiunt, ut Martinus anno Chrifti C C C L X X V . fuerit ordinatus epifeo-
pus. Etenim primo, hoc anno dies: Dbrninlca incidit in diem v. Julii :
itaque pridie , feiiicet labbato vefpertinis horis , confecrari potuit juxra ilia
qu® ex S. Leone magno protulimus. Et licet juxta ecclefiafticum il-
lorum temporum ritum,. quern ex Hebræorum originibus aut ex Evange-
liis * fluxiffé minime dubito , vefper® fabbati Dominic® cohærerent & cum
1 ea unum diem efEcerent ; juxta tamen antiquiflimum apud Romanos &
civilem computandi: morem ( qui in natali die notando fuit obfervandus,
de quo vide Gellium lib. i n . cap. 2. J-unius diei fpatium a media noâe
ad mediam noclem protendebatur ; proinde- fi Martinus vefpere diei iv.
nonas Julias' ante noftem mediam ordinatus fuifle ponatur, hæc ipfà dies
quarta julii tratalis ejus epifeopatus tunc& deincepshaberi debuit. Secundo ,
fi a julio anni C C CLX X V .. ad. novembrem anni CCCC. numeres , inve-
nies verum elfe quod habet Gregorius , vigefimo fexto epilcopams fui anno
obiilfe Martinum. Sed quoniam in hoc tempore circumfcribendo variafle
Greporium fupra oftendimns ( quod utrum memoriæ iapfuab-eo fit fa£lum
aut librarïorum errore ,,non fatis confiât ) & præterea in neutra fententia
dierum numerum congrirere ex Tillèmontio notavimus ; quid de utroque
veritati magis confonum vidèatur, expendamus. E x tribus Gregorii fen-
tentiis fupra indicatis ,, quarum una: Martini epifcopatum facit annorum
xxvi. menfiumrv: dierum xxvi I . , altera annorum xxv: menfium iv. dierum
x. , tertia annorum xxvi.. indefinite ( ut habet etiam Sigebertus in
Chronico, nee non: Albericus monachus Trium-Fontium ) fuperiori difler-
tatione laudatt,, aliique- quos producere non: eft necelfej duas pofteriores
facile inter fé componi obfervavimus . has itaque , prima explofa nunc
ampleflimur : nam & verba quibus fecundain fententiam effert Gregorius
lib. I. Mirac. S. Martini cap. 3. qu® funt, P er quinquennia quinque ,b is infu-
if per geminis menfibus.- cum decern diebus* , ut obfervatum etiam a Tillèmontio
fuit, non facile a librariis: corrumpi potuiffe videntur , ut potuerunt
ilia quibus: per notas numérales priorem fententiam expreffit. & quod
dies decern atrihet , in-quibus nonnulla etiamdum diificultas fubeft ( nam
feptem tantunr dicendi. fuiffe videntur ; totidem enim cum menfibus quatuor.
1 . D ix i ex Kebrseorum orïgititbur , aut E'c-
angeliis quia duobns id modis faflum in -
te llig i poteft j uno quideni , u» ex antiquiHi-
ma M o fis d o ô r in a ,• qui Genefeos i . v. 5.
feqq. no&em diei p r sm i t t i t 5
•7HX' D1v TD3 y <& fatlum eß vefpüre & matte
dies uttusyiv vt/^ö«/t£foy ob le rvatio iii G a l-*
lia adHuc v ig e re t, ut apud aittiqùiflîiBos G a l lo s
& G e rm an o s , nec non’ A th enienfes , atque N u -
midas . de G a l l i s t e ü i s 1 eft Casfar Bello*
G a i l. VI. 18.G a l l i fe omnit ab Dite progna-
tor pradicant y idque Druidibus proditum di-~
cun t. ob eam c auff am fpatia omnis t empor is
non numéro dierum } fe d noElium finiunt y Gf
dies natales & menfium Cf annorum in itia
fic obfervant 3ut noftem dies fubfequatur . altero
autem modo > nimirum ut ex Ë v a n g e li is j
in quibus fab b a ti obferv atio a ve fp ere nç'
nrxçcttrxtunç. in c ip it , p r io rib us fæculis c h r i-
ftiani eumdem in feftorum obfervatione- ritum
haufe rint .• & 'h s c ' po tio r mih i fententia eft
* prascipne cum videam non: in G a l l ia tantum*
hunc ritum ' obtinui/Ie tunc tempo ris .■
2 ; Hâud prætereundunr hæc G r e g o r ii ver--
ba non h ifto ricum , fed poeticum ftilùm ' fape--
r e . N um qu id ig itu r e x epigrammate aliquo
quod G r e g o r ii- s ta te adhuc in bafilica M a r t i -
niana legeretur mutuatus ea fit ? Qüin & c a r -
m in is h’eroici numerum adhuc fpiran t 3 d um - '
modo paullifpe r iu ve r tas in hunc fere modum:^
. . per quinquennia quinque y-
Infuper Cf geminis bit menfibus , atque die--
bus
D e n is .