veritatem. Hæc me extrinfecus inferere nonnnllorum incredulitas,
non fine meo dolore, compulerit. Sed redeat ad noftrum fermo con-
fefTum : in quo cum me tam ftudiofe audiri videam, fatear ne-
celle eft Aprum fecifle conftanter qui repulit infidèles, eos tan-
VI. turn judicans audire debere, qui crederent. efferor fiquidem (ere- j
6. dite) fpiritu, & præ dolore totus infanio: non credunt Martini vir-
tutibus Chriftiani, quas dæmones fatebantur! Monafterium beati
viri duobus a civitate erat millibus difparatum : fed ft quoties ven-
turus. ad ecclefiam pedem extra cellulæ fuæ limen extulerat, vi-
deres per totam ecclefiam energumenos rugientes, & quafi adve- to
niente judice agmina damnanda trepidare , ut adventum epifcopi
c le r ic is qui venturum effe nefcirent, dæmoniorum gemitus indicaret
. Vidi quemdam, appropiante Martino, in aera raptum manibus
extenfis in fublime fufpendi, ut nequaquam folum pedibus attinge-
re t. Si quandô, autem exorcizandorum dæmonum Martinus opera m 15
recel.
Sc hefc Sc fupradi&o loco edidit G ifélin
us juxta MIL libros. Porro locus hie
refpondet iis quae fupra ra fibello de
Vita Martini cap. x. feripferat : duobus
fere extra civitatem millibus monafierium
ftbi ftatuit.
8 fi quoties venturus See, ) Barthfus?
it a omîtes MSS. fe) editi noftri. quoties
vero foitat quando 5 f t q-uidem locus fa-
nus eft . Deyo'cis hujus f t quoties ecùàevrlx
non eft cur dub item us, fiquidem omnes
libri in earn confentiant, & nos eam-
dem dicendi formulam alibi- ex.MSS. in-
dicaverimus^ fcilicet fupra ,ad cap. xxi->
Vit. Martini, num vero ft quoties heie
pro ft quando pofitum fit, ut vult. Barth,
in dubium revocat Paullinus, dum canit;
Ut quoties propria progreffus limine
c ella,
Eminus amotam grejjus movijjet ad
urbem See.
interpretatur enim ft quoties per fimpicx
quoties, quafi idem fignificet.
9 pedem. . • extulerat ) Brix. poneret„
9 videres per totam ecclefiam) Non
prætereundum eft , hoc loco videres Sc
pag. fequenti cerner es dicl ab> eo qui cum
pluribus fermocinatur.
Tr.z- dam. gemitus indicaret ) Brix. indî-
car ent^ quomodo legendum nullus dubitov
r? appropiante ) Pat.. Momb. Aid. ap-
propi nquante *■
r j in aera raptum ) in aera Cap. BTv.
Pat. Vorft. Aid. Lazi Prius editum -fiie.-
rat in aere r.
15 exorcizandorum cTarrr. ) Cap. exorci'-.
2 compulerit) compulerit edidît Gifelr-
nus, & pleræque habent editiones, fiif-
fragantibus veteribus libris Cap. Bivil.
Momb. Aid. compulsera Ven. (ex Ammia-
ni Lib. xxx. pulft pro pepuli produeiturÿ
Lrpf. Sc Parif. Merceri compufit.
2 confeffum ) Cap-. Brix. Pat. Ven.
Momb. Aldi Laz. confenfum. fic infra.
num ita olim féribebatur ?
? fatear neceffe eft ) Ita ex con]e£hr-
ra legendum- ftatuo . Vulg. & nonnulli
MSS. fateor, neceffe eft . At in Brix. BÏ-
vilr Aid'. & in p-lerifque Gifel. fatebor .
5 efferor fiquidem ( crédité ) fpiritu)
Ita Ven. Aid. Sc apud Gifel. tres Irbri,
fed recentiores. Sane Cap. Brix. & Momb.
ft quid' ere dit i s alri cum Vulg. efferor,
ftquidem creditis. fed neutra ex his le-
&fo placet. Barthius legendum putavit fi
quidem cernitij :■ non enim (■ fubdit ) opus
eft quod cernitur, aliunde probari . H sec
ille. Ego poftremo non inutile puto fe-
ûorem monere mo efferor non a fero verbum,
fed a ferus nomen, derivatum videri.
6 non credunt Martini virtutrbus )
Ita Cap* Brix. Aid. At Ven. & Momb.
quia nort credunt : & tunc non opus ef.
fet fi g nuni admira tion is apponere. In vulgat
is editionibus non credent, incefrogan-
di modo »
8 millibus difparatum ) Cap* dijfepa--
ratum. fic fupra Dial. i. cap* v r n . pro
difparatur, notavimus hunc eumdem Sc a-
lios codices prasferre fepdratur. Difparatas
tarnen occurret infra cap. x v in . con-
fentientibus noftfis libris. milibus unico
recepiflet, neminem manibus attreftabat, neminem fermombus m-
crepabat, ficut plerumque per clericos rotatur turbo verborum jfed
admotis energumenis ceteros jubebat abfeedere, ac fonbus obi
ratis in medio ecclefiæ cilicio circumteaus, cinere refperfus, folo
ftratus o rab a t. turn vero cerneres miferos diverfo exitu perurge-
ri • hos fublatis in fublime pedibus quafi de nube pendere, nec ta-
men veftes defluere in faciem , ne faceret verecundiam nudata
pars corporum: at in parte alia videres fine interrogauone vexa-
tos & fua crimina confitentes. nomina etiam nullo interrogante
prodebant: ille fe Jovem, ifteMercurium fatebatur. poftremo cun-
aos diaboli miniftros cum ipfo cerneres auftore crucian; ,n
diandorum. Heic dia pro za, ficut za pro did
non raro ufurpatum, ut in zabulus ccc.
2 rotatur turbo verborum ) Sic infra
cap. xv. rotabat verba peccati. Turbo genus
eft inffrumenti luforii, de quo Virg.
v ii. A£n. ejus mentionem fecit Severus
fupra Vit. Mart. cap. x i i i . turbinis modo
retroaffam put ares. „
6 nec tarnen veftes defluere in faciem)
Cap. Sc Brix. in faciem, quomodo nos
pofuimus, non fuper faciem, ut in vulg. &
aliis MSS. habetur . Ita feripfifle Severum
evincit S. Hilarius Lib. contra Conftan-
tiumlmp. n. 8 . nec non Hieronymus in epi-
taphio Paullae, quod eft ep. c v n i. novifs.
editionis ad Euftochium, n. 13*
verba non fecus ac Severi ad imitationem
Hilarii exprefta funt. Juvat utrumque locum
prae oculis leftori exhibere . Hilarius
: SanUus ubique beatorum Marty-
rum fanguis exceptus eft t fa* veneranda
off a quotidie teftimonio funt : dum in bis
damones mugiunt, dum a grit udine s de-
pell untur ^ dum admirationum opera cer-
riuntur, elevari fine laqueis corpora , &
fufpenfis pede feminis veftes non defluere
in faciem, uri fine ignibus fpiritus , con-
fiteri fine interrogations vexatos; &c. Hieronymus
: Cernebat ( Paulla ) variis d<e-
mones rugire cruciatibus, fa* ante fepul-
cra Santforum ululare homines more lu-
porum, vocibus latrare canum, fremere
leonum, fibilare ferpentum, mugire tau-
rorum : alios rotate caput, fet poft ter-
gum terram vevtice tangerefufpenfifque fede feminis veftes non defluere in faciem.
lis addendum S* Paullinus Natali vii*
S. Felicis, quern etiam fortafte fpetfta-
.vit Severus nofter.*
His etiampotior a , tarnen fpeSatapra-
fabor:
Ante altos ilium etti membra vetu-
ftior boftis
Obftdet , ad facri pia limina Marty-
. ris tegra
Excuffum de plebe rapi, admotumque
facratis
Ante fores Janlli caitcellis, corpore
verf0 « / •
Sufpendi pedibus fpeftantem tecta Ju-
pinis :
Ouodque magis mirum at que factum
eft , nec in ora relap fits
Veftibus , ut rigidis aut ad veftigia
futis ,
Corporis omne facram cafto velatur
operto :
Scilicet ut divini operis reverentia
teSHs
Corporibus mane at, nec poena daemon
in ipfa
Qua cruciatur, ovet, nudis prodendo
pudorem
Artubus : illeefo gretvius tarquetur ho-
nefto,
pie Ha, licet verfts, fedeant cum tegmi-
na membris • ^
Non eft autem prætermittendum Hila-
rium & Hieronymum de feminis loqui,
Severum & Paullinum deviris: idquepr*-
cipue in Severo animadverfione dignum,
quippe indicio eft, Gallos antea braccatos
eo t&pore more Romanorum, nullo fub-
ligaculo , toga ufos fuifle. Huic locum
a Rum adde ex cap. xiv. hujus ejufdem
Dial. . . _ - ,
Î at in parte alia videres ) Momo.
at in parte alia videres viros fine See.
10 prodebant) Brix. prodentes.
io fatebatur) Cap. fatebantur » h
xo- cun Hos diaboli miniftros- cum ipfo
cerneres auHore c.) Nimirum dæmonas
diaboli miniftros «licit ; diabolum autem m-
telligit ipfam dæmonum principem .. fie
Lucæ xxv. 42. m ignem qui paratus eft
diabolo fen angelis ejus.