cunicuJis vera miracula fubvertere moliris , lande dignum té jiidicas , quod id
e re religionis efle tibi falfo perfuaferis. Quid hoc porro eft aliud quam fari-
&ifsimum religionis negotium in artemquam dicunt politicam vertere detor-
quere ? Num hoc docet tua ilia chriftiana do&rina ràtioni per omnia confen-
tanea, quam tantopere præ te fers, cujufque fpeciofo nomine incautôs
fallis ? Nefcis, Clerice, nefcis quid chriftiana do&rina, quid refta ratio
libi velint : nomina hæc fan&iflima ufurpas , quid ipfa valeant ignoras,
alioquin fcires re&am rationem improbare mendacium , femperqué chri-
ftianæ pietati mendaces, præftigiatores, impoftores , perjuros omnefque
hujus farinas homines abominationi maxime fuifle femperque futurôs:
quo in numéro, tu in primis, o Clerice, habendus es : fie meritum eft tuum .
Ceterum non eft quod miremini , le&ores humaniflimi, hune ceteroqui
doftum & perfpicacem virum adeo cæcutîfle in re adeo aperta & per fe
manifefta : nam præter quam quod præjudicata eo trahebatur, ex inveteràto
odio quod in chatholicam Ecclefiam imbiberat, opinione ; ipfe peculiarit
y ita affe&us fuit erga impii Spinofæ placita , üt miracula ipfa quæ fa-
cris litteris Veteris Teftamenti narrantur, omni animi nifu infirmare &
evertere fuis in feriptis contenderit. Eamdem itaque & heic rem agit : ita ta-
men u t , quoniam illic gefta ipfa , falva Scripturarum au&oritate , in dubium
vocare. non poterat, ipfis faltem omnem demere miraculi fpeciem, & ad
confuetas naturæ leges revocare fatagat : contra hîc,ubi impune ipfas res
geftas negare fe pofle credidit, omnem moveat lapidem, quo fi&as eas
fuifle ftbi aliifque perfuadeat. Spero autemomnes qui hæc attente legerint,
& vaniflimas Clerftû oppofitiones cum noftris refporifis contulerint, de veritâte
eorum quæSev.erus fcripfit miraculorum certiores multo quamantea ef-
fent evafuros. nam licet quædam occurrére poflînt, quæ primo' adfpe&u
fcrupulum fortafle aliquem moveant ; pleraque tamen funt iis temporis, pèr-
fonarum teftiumque adjun&is munita , ut qui ea in dubium vocare tfe-
l i t , eum prius omnem univerfæ turn facræ turn profanas hiftoriæ fidem e
medio toHere necefle flt. Hæc porro quæ pro uno Severo dixiffe vide-
mur , de ceteris, qui ut ille ex certa fcientia de hujufmodi rebus feripfe-
runt,di&a intelligantur : nam quemadmodum Clericus in hoc potiflimum
feriptore omnes fibi fumfit oppugnandos ; fie nos eum ita defendimus,
ut aliorum defenfionem femper præ oculis habuerimus. Quj plura de hoc
argumento deflderat, légat præ ceteris Ruinartii Præfationem generalem
in Opera S. Gregorii Turonenfis, a numéro L X IV .: hic enim, aliam ta-
men inflftens viam, præclare de his difputat.
§. X V I .
Alite du ce Clerici exploduntur ƒal[ce accufationes.
Nunc, quoniam inftitutus contra Clericum fermo id monere videtur,
funt alia duo quæ perperam ab eo carpantur in Vita Martini, de quibus
pauca hoc loco fint dicenda. Primum fpe&at ea quæ cap. IX. habentur,
nimirum ut ex pfalmi cujufdam fortuita le&ione ratam a Deo haberi
Martini x (iPctl0Vl'M' Turonenfis populus intellexerit. Sed ipfum'audiamus,
ut novam & abfurdam rei faciem affingat.
On avoit en ce tems-là la même fû- Eadem turn capti erant [chriftia-
perflition pour V Ecriture Sainte où ni ] fuperftitione erga Sacram Scri-
• V on pturam
pturam,ex qua,prout volumen ejus e-
volverentjfuturorum fe habere fciën-
tiam putabant, qua gentiles erga Ho-
rnerurn & Virgilium, quos eodem pà-
à o confulebant.Videndus de hisVan-
Dalæus De Origine Oraculorum cap.
X IV . Verum ft hujufmodi argument
s inniti par effet, hinc evincerem ,
eos qui primi hujus fuperftitionis au-
ftores fuerunt, dignos fuifle qui graviter
ad aliorum exemplum puniren-
tur.. nam ftatim poftea quam hune
Sulpicii locum legeram , Digeftorum
codicem aperiens, ut nefeio quid quæ-
rerem, cafu incidi in legem X X X .
De Pcenis, in qua , &c.
Von croyoit trouver de préfages de Va-
venir à V ouverture du livre , que les
Payens avoient eue pour Homere &
Virgile , qu’ ils confultoient de la même
maniéré . On peut voir là-dejfus
feu Mr. Van D ale de V origine des
Oracles cb. X IV . S i Von pouvoit s ’appuyer
fur de femblables remontres, j ’én
conclurroit que ceux, qui ont les premiers
introduit cette forte de fuperjii-
tion, meritoient d * être punis exemplairement
y car immédiatement après avoir
lit cet endroit de Sulpice Severe, en
ouvrant les Digejles , pour y chercher
quelque chofe , je tombai fur la loi
X X X . du Titre De poenis, ou on lityôcc.
Hasc verba, ut quifque videt, & infignem prasfeferunt contemtum antiquorum
chriftianorum , qui fere cum gentilibus comparantur & fuperftitionis
nomine promifeue accufantur , & errorem continent non fe-
rendum , quum audaciter fortium ufus omnis tamquam fuperftitiofus
traducitur contra apertam turn veteris turn novi Teftamenti auftorita-
tem, nec non San&orum praxim. Hasc tamen cum dicimus, non nega-
mus fortium abufus varios & fuperftitio nes fuifle aliquando proferiptas
in Conciliis, ut in Agathenfi, can, 4 2 ., Aurelianenfl , can. 30., Autiflio-
dorenfi, can. 4 ., & in tertio Capitulari anni iocclxxxix. cap. 4. Sic S. Augu-
ftinus interrogatus de illis , qui de paginis evangelicis fortes legunt, refpondit
epiftola LV.num. 37. E tfi optandum efl ut hoc potius faciant, quam ad dee-
monia confulenda con currant \ tamen etiam ifla mihi difplicet confueiudo, a d
negotia fcecularia & ad vitce hujus vanitatem, propter aliam vitam loquentia
oracula divina velle convert ere. itaque non in univerfum hunc ufum da-
mnat, fed quod ad negotia facularia 4$ ad vitce hujus vanitatem adhiberetur .
hinc tamen non eft concludendum laofiMnovietv fapere, facras litteras
in rebus dubiis gravibufque fortuita leftione confulere, precibus potiflimum
jejuniifque antea divino numine invocato: nam , ut S. Auguftinus
in Pfalm. X X X . Enar. 111. num. 13. feribit, Sors non aliquid maliefl, fed res
efl in dubitatione humanadivinamindicans voluntatem : & epift. ccxxvi 1 1 . num.
12. fortitionem in ftmili fere cafu fuadens , Melius enim, inquit, Deus in hujuf-
cemodi ambagibus, quam homines, judicat: & paullo infra, Res quidem fiet
minus ufitata , f i flat ifla fort it io ; fed fi fa i l a fuerit y-quis earn reprehendere
audebit ? quis non earn, nifi imperitus aut invidus, congrua prcedicatione lau-
dabit ? Quas cum ita ftnt, quis jure reprehenderit Turonenfes, ft quidem
inter fe minime concordantes in Martino fibi epifeopo eligendo, ad
divinum oraculum confugiflent ? Aliter tamen fe res habet : nam , ut
animadvertimus in Obfervationibus noftris in eum locum, non aufpicii
captandi gratia pfalmorum liber leftus fuit , fed ut ex more ecclefta-
fti.c® pfalmodias vacarent . Alter locus quern incufat Clericus , majoris mo-
mend eft; quoniam Martinum ipfum fpeftat, eique graviflimus error im-
pingitur, praeeunte Hornio, quern in Obfervationibus noftris confutamus.
Cap. X X I I . Sulpice Severe loue Capite XXII.Sulpicius Severus ad-
beaucoup la haute opinion, queS.Mar- modum commendat fummam opinio-
tin uem,