tire videntnr inter fe fcriptores turn antiqui , turn recentiores . Mud p*i-
mum ex Severi Hiftoria Sacra liquet, Hilarium Conftantinopolim Una cura le-
gatis Seleucienfis fynodi venilfe. In ea urbe alia epifcoporum Arianorum
eongregata fynodo, cum Hilarius imminere extremum fid e! perieulum anim-
a elver: fre t, Occidentalibus deceptis Orientales per ficelus vin ci, & cum iterum
& tertio ab Imperatofe popofcifiet, ut de fid e coram adverfariis difceptaret,
idque A riani magnopere abnuerent j pofiremo quafi difcordia fieminarium fö pertur-
hator Orientis redire ad G allias jubetur abfique exfilii indulgentia. Hasc fere Severus
in Hiftoria Sacra : ex quibus vulgo colligunt, anno C C CLX . contigifle
Hilarii inGallias reditum, idque prima ejus anni parte: quem tarnen nimis
prsevertunt. nam cum in libro Contra Conflantium , antequam Conftanti-
nopoli excederet fcripto, ipfe dicat, quinto ab bine anno fe a communione Satur-
nini, Urfacii & Valentis cum Gallicanis epifeopis feparafse ( quod anno ccclv.
jam dimidio & ultra fa&um eft ) plane oportet ut per plures menfes anni
C C C LX . in ea urbe manfisrit J in qua etiam librum D e Ariminenfi fynodo
feribere eft orfus, ut ex ejus primo Fragmento eruitur . itaque non nifi
hoc anno definente aut fequenti ineunte in Gallias pervenit. nam Hilarii:
iter non maritimum fed terreftre fuilfe videtur per Thraciam , Mcefiam ,
Illyricum & Italiam; idque non ita cito gradu ab eo peraflum, neque re*
train it c , quippe quiinitinerecollapfae fidei reparandte prascipue in Italia
fedulo operam dederit: idque argui poteft ex iis qux Ruffinus lib. X. Hiftt
Eccl. cap. 30. & 3 1 ., Socrates lib. III. cap. 8 ., Sozomenus lib. V. cap. iz .
in hoc argumentum feripferunt : quorum trium feriptorum teftimonio res
quafi certa definitur apudBolland. 13. Februarii inNotis ad Hilarii Vitam.
quibus tarnen ego , fi quid minus roboris habere videntur, addo Severum no-
ftrum , qui de Hilario redeunte in Gallias hasc habet in Hift. Sacra cap. xlv.::
XJbi permenfus efl ofbem pane terrarum malo perfidix iV.felltim: qua verba non
nifi de terreftri itinere accipi poffunt. Romas etiam aliquatrrdiu fubftitilfe
probabile eft , ut cum Liberio Romano Pontifice de eommuni Ecclcfuc uti-
litate, deque revocandis adrefipifeentiam epifeopis, qui partim ignorantes
partim volentes Arianas perfidise confenferant, conlultaret: idque- mihi fib
verifimilius, quod videam Martinum in Gallinarias infiilas remot-iffimo fe-
eeflii de Hilarii adventu refeifle, & Romam , utillioccurreret, profeclum .
nam hoc luadet non ita exiguum tempus in Italia fubftitilfe Hilarium,
adeo ut ejus reditus fama per earn longe lateque manaverit , & iruadja-
centes qiroque licet defertas infulas pervenerit . hoc etiam. plane evincit-
Romas prascipue toto eo tempore manfiffe Hilarium ; adeo ut Martinas
minime dubitavefit eo ufque proficilci, ut illi le fecomitem adjunaeret * ,
2.8. Duplex itaque, ni fällor, feu potius triplex Agenda eft epocha red-'
ittis Hilarii ab exfilio; prima, cum Conftantinopoli'abire permilfuseft; altera,
cum in GalKam pervenit; tertia denique, cumPiftavo pa trios- & fedi
fuas reftitutns eft . prima , ut dicebamus , contigit anno CGCLX. cir-
eiter medio; fecumdaannoCCCLXIi.ineunte prasterpropter adfigi poteft;
tertia
t D u m base feribo , non ignore aliam o-
tflnino conje£hiram hinc elicuiffe Tillenion-
ti»m,qux ipfius verbis*exprefsa hæc eft,ex Nota
XIII- in Hilarium: Ce qu'on voit dans la
vie de Saint Martin , qur il ne put joindre
Saint Hilaire que dans les Gaules , prouve
fort” que Saint Hilaire ne fît que palier en
Italie fans s’y arrefter . Tillemontio confen*
tit Goûtant! us in-Hilarii Vita », 84. & a perdus
in Notis ad Fragm. XI. Utra vero fen-
tentia magis veritati fit, confentauea, dqudi-
cet prudens Le£lor ..
tertia denique ad eumdem definentem annum ,• aut firb initiuni ceclxii-
revocanda eft. Cum itaque Gregorius Turonenfis in Hift. Franc kk'
de Hilario feribit, quarto exfilii anno ad propria redire permiJJ um > 1ID;
De Gloria confefl*. cap. 2 ., quarto exfilii anno ad urbem propriam efi regreJJus ;
utrumque d« primo ab urbe Conftantinopolitana difeeflu Hilarii patnam.
▼ erfus interpretor : neque enim ftare poteft ut ftatim. Piftavum reverlus.
fit: id enim quo minus verum fit, obftat & Severus., qui Hilarium red ire
a d G allias juffum abfque exfilii indulgentia-, & Hieronymus, qui inChroni-
co quidem habet, Hilarius cum apud (Zonfl anti nop ol i m librum pro fe ConJ art-
tio porrexijfet, ad G allias redit \ in libro vero Contra Luciferianos non ante
rediifle aflerit quam Conftantius decefli-flet , &. Romanum imperium a -
riiiniftraret Julianus, fic enim habet Tunc omnes epifeopi> qui de propriis
fedibus fueran t exterminati, per indulgentiam novi Principis ad. ecchfias redeunt
........ tunc Hilarium fuum de preelio revertentem Galliarum. ecclefia complex a e j^
29. Et fane non nifi fub finem-anni C C C LX I . aut initium C C C L X IL
Hilarium rediifle Pi&avum coliigi etiam poteft ex anno & die quo obiit; elt
autem annus C C C LX V II I . , dies vero- X IX . kalendas februarias.. dicit
autem Severus eum fexto anno- p oft quam redieratin p atria obiijfe. itaque fi ab.
anno C C C LX V II I . ineunte fex. annos. demas , incidet reditus^ r r r
triani. commodum circa initium. anni C C C LX I I . , aut. finem C C CLX I.
quod non animadvertentes.Coutantius & Tillemontius Severi teJIimonium
in erroris fufpicionem vocant ^ quafi ejus verba id-fibi v.ellent , ut ad. annum
fuperiorem , fcilicet. C C C L X V IL , mors Hilarii revocanda fit j pro»
quo anno qui etiam Gregorii verba interpretantur, qui quarto Valentinianu
Valentis anno * earn cofignat, vehementer falluntur .. nant quartus Va-
lentiniani annus> a die X X V . februarii anni C G C LX V n . initivim ni—
mit : itaque non nifi- anno fequenti C C C LX V II I . niori debuit Hilarius,,
fiquidem X IX . kalend. februarii obiit. Obfervandum- porro eft-?, Gregorium.
Turonenfem HieronymiChronicum. prx. oculis habuifle poftremi^ iilis- ca—
pitibus lib. I. Hift. Franc., ut diligent! collatione quifque. comperiet, no£-
que fuprai difsert. III. num. i€>. indicavimus adeo ut. v.erbaripfa nonnum-
quam ab eo mutuetur . itaque Gregorius nobis teftimonio eft.,. ad. eum:
annum etiam Bieronvmum in Chronico retulifle Hilarii* mortem., qu® tarnen.
jux-ta varias ejus operis editiones, aut citius. aut. tardiuS' nunc GolPocattir..
E t fane cum in eodeni Chronico paullo poll Gratiani ad. imperium. inau—
gurationem, quae contigit menfe augufti anni ccclxvu.r, referatur Hila—
.rii morst, & ftatim ante Nicasam funditus a terrae, motiv everfam0. quod,
anno ccb|xvri 1. menfeoftobri fa ft urn. volunt; facile quifque videt. ut. ea ad.
anni ccclkvrii,. initium referri debeat . Et quoniam Coutantius. de men—
fe emortuali'ftli.lariL dubitare non parum videtur num. 1 1 3 . ^ 114 . > nos;
pro certo^habemus. januarium menfem fuifse., perfiiafi. turn iis teftlmoniis.
quJE ipfe pro hac fententia producit , turn pxajcipue argumento. petito ex,
laterculo jejuniofumi quas. S.. Perpetuus Turonis. inftituit.,. cujus» exemplar:
Gregorius Turonehfis fnae. hiftorias. inferuit .. in eo enim , poftquam. a-
depojttione domni Martini ufqjte Nuttale Domini tema ih.feptimana.jejunia in-
difta funt, , addftur : D e natali S . H ilarii ufque medium fcbr.uarium bina-
iyi jeptimana j'ejmia . ex his-: enim colligitur, ut natale S. Hilarii medio,
fasculo quini^ celebraretur Turonii non alio menfe. quam. januarii.. quan»-
/ da
^ Lib. L. liift. Franc, cap.
Ip i} »
! j :
■Jipitilitllil
| !S jj» | | 1-
"tj |f III
tin
ri Ü
w m l