a l6 I N S U L P I C I U M S E V E R U M
ante Dinifiura recenfentur. Sanâus Gregorius itaque ipfe ambiguus fuit
in diftribuenda ferie & tempore aliquot epifcoporum defignando . neque id
mirum : fiquidem alium fortaffe in Hiftoria Francorum fcribenda , alium
in epifcoporum indiculo præ oculis habuerit ipfe catalogum. nam & ex tot
Romanorum Pontificum, qui hâftenus prodierunt, catalogis vrx unus inventus
eft qui non a ceteris aliquantulum aut in ordine aut in annis potil-
fimitm Pontificum. difcrepet.
28. Sed ut in inftituto examine progrediamur ; ex aliis capitibus labo-
rat catalogus Gregorii , puta in annis Licinii cum Chlodovæi hiftoria
comparandis . Si audiamus Gregorium in fine lib. II. Hill. Franc. Chlo-
dovæus obiit anno undecimo Licinii. mors Chlodovæi | ut fuperiori dif-
fertatione diftum eft , incidit in annum DXI. : itaque Licinius dicendus effet
ad pontificatus apicem perveniffe anno D. aut fequenti . quod eft o-
mnino falfum : nam anno DVI. quo anno perafta fuit Agathenfis fyno-
dus, non Licinius fed Verus epifcopus Turonenfis ei per Leonem dia-.
comim interfuit & fubfcripfit. Harduinus proinde notavit ad eum locum
hæc verba: Tarnen Licinius epifcopus Veri fuccejfor videtur hoc annosoh.annum
egijfefui epifcopatus oBavum ex Gregorio Turonenfi lib. 1 1. H iß. Franc, cap.
43. quibus verbis videtur quafi ex audoritate Gregorii fynodi fidem in du-
bium vocare; quod contra oportuit. Pejus adhuc ratiocinatus eft Menander
quidam, qui in Gregorium Turonenfem chronologicam tabulant edidit * , *1
& qui eum fecutus eft Maanus . is Vero epifcopo ne annum quidem
integrum epifcopatus tribuit, qui incident in centefimum primum annum.
a tranfitu B. Martini; contenditque apud Gregorium non undecim aniioS;
& dies o&o i fed undecim menfes cum diebus octo legi debere . ipfius
verba hæc funt : Sane confiât legendum elfe undecim menfes , dies odo .
nam I . numéros annorum B riccii, Eufiochii, Perpetui, Volufiani cum annisVe-
ri é) undecim annis Licin ii concurrere debent cum 112 . a tranfitu B . M artin i.
at fit undecim annos tribueris Vero, excedet totis decern annis r concurret vero ,fi
decern annos fu fluleris. 2. f i Verus fed it annos undecim, dies 0B0 , nonnifi circa
obitum Chlodovæi exfulavit : at hoc confitftere non potefl.nam exfu lavit,qu ia
Gothis fufpeBus erat: Gothi autem jam à piuribus annis ditionem Turonicam
amiferant ; cum Gregorius tradat Vocladenfe bellum quinto ante obitum Chlodovæi
anno effe confeBum. 3. f i Verus fed it annos undecim , dies 0B0 ; Licinii
primus incidit aut in annum obitus Chlodovæi aut Cequentem . at Gregorius
lib. r i. cap. 39. tradit bellum Vocladenfe tempore L icin ii geflum ejfe, & cum
federet, Cblodovæum Turonos venijfe. baud dubie turn venit Turonos Chlodovæus,
cum adverfus Alaricum bellum moveret , aut cum rediret---- Denique
anni epifcoporum Turonenfium ab 11. Licin ii non numerato, ad 2. ( leg. 21. )
Gregorii Turonenfis comprehenfum, cum annis 113 . iS fequentibus ab obitu M artini
ufque ad 189. debet concurrere : id fie t, f i Vero decern annos fu flu leris, ne-
quaquam vero alias . Hæc funt præclara Menandri argumenta. vidit profe-
do vir bonus claudicare Gregorii calculum,fed peffime ipfi confuluit : itaque
incidit in Sjyllam cupieiis vitare Charybdim. nam cum Verus hie' fub-
feripferit anno DVI. fynodo Agathenfi tamquam epifcopus Turonenfis >:
ut fupra vidimus , & ipfo volente Menandro anno a Martini obitu, quem
juxta Gregorium confulatui Cæfarii & Attici adglutinat, centefimo primo
epifcopus fuerit ordinatus ; novem faltem annos epifeopum agere debuifs.
Apud Joannem Maanuin SanCia & Me- tropeI. Ecclef. Turon. pag. i ■
*1
*2
*3
fet. Hac una obfervatione omnes Menandri & Maani opinationes exfuf-
ftantur. fed quid contendas cum iis qui concilium Agathenfe anno Chrt.
ftiDI * celebratum pronuntiant, totque aliis erroribus fcatent,ut facilius
Auoix. ftabulum repurgare poflis ? Nec multo melius opmatus eft Cointius
ad°an. soy. n. xo., legendum Verum fediffe annos 0B0,menfes undecim :
nam MSS. & editi conftanter habent annos « » d e c im ,d ie s o B o : nec ejus
emendatio alio fpedat, quam ut Martinum anno CCCLA.AA.AVU. mor.
tuum fuiffe'nobis obtrudat. . _ .
29. Praterea, ut ad nos redeamus, Gregorius nec in Catalog0 nec in
Hilloriae ferie Agreftium epifeopum Turonenfem agnofeit, cujus tamen
nomen duobus conciliis fubferiptum invenio, nimirum Aurelianenli V.
anno D X L IX . v. kalendas novembris habito, cui per Vitalem presbyte.
rum interfuit: Ego V italis presbyter direBus a domno meo Agreftto eptjcopo
ecclefiee Turonica fubfcripfit t nec non Parifienfi xr . , quod in conciliorum
colleftione ad annum D L V ., nullo tamen certo indicio, refertur ^ Ages-*
fliu s epifcopus ecclefiee Turonica fubfcripfit . Equidem profpicio hoc aliquibus
vix credibile vifum ir i, Gregorium ne fuorum quidem prscefforum name-
rum & nomen perfpedum habuiffe, hujus praecipue, qui non adeo mul-
tis ante ipfum Gregorium annis fediffe pomtur : fed plane ignoro quid
contra repofituri fint: adeo allatas duorum conciliorum fubfcriptioaes a-
pertae funt fibimet per omnia refpondentes; nulla, quod Iciam, occur-
rente in MSS. codicibus variante leftione. Alterum etiam ex Turonenlibus
epifeopis a Gregorio praetermiffum haberemus, & quidem martyrio mil-
gnem, fiquidem S. Arnulphus earn cathedram aliquando occupaffet: quod
contendit Maanus in opere jam citato * , nec folum Maanus, fed & iple
CarolusCointius in Hill. Franc.,qui tamen interfe non ufquequaque concordant.
Maanus Ommatium inter & Leonem eum collocat: lulpicatur
autem ideo a Gregorio praetermiffum , quia forte feptemdecim dterum dum,
taxat epifcopus fu it : nec paucos pro fe producit feriptores; ex antiquis Si-
gebertumin Chronico ad annum D X III. & S. Audoenum Rotomagenfem
epifeopum; ex recentioribusMolanum & Menardum, quorum fortalle ne-
mo, certe non duo priores, eum Turonenfem epifeopum dixit. eitlj
ceps res ab eo geftas narrare, quas ex ejus V ita fe haufilfe fatetur: fed ^u0
doftilfimorum virorum,qui ChronicumTuronenfe ediderunt, Martene6c
Durandide eajudicium fit, prasftat exponere. Ad ea itaque laudati Chronici
verba, S . Arnulphus claret in G a llia , qui pofiea tn filv a PanStorum Aqut\t,
na m artyrizatur; hxc adnotant: In margine codicis , quem vid it Ons Car-
reau , legebatur: Ifte Arnulphus Turonenfis archiepifcopus luit per annum
unum menfes decern , 6t dies feptem, ut in e ju s le g en d a * legttur,
fed h ac legenda fabu lis fc a te t: fed nec ullam de eo alu antiqut auBores men-
tionem fa ciu n t. Denique addit Maanus hujus S. Arnulphi corpus Turo-
nas translatum , 6c in ecclefia cathedrali affervatum innumeris nuraculis ce-
lebre fuiffe, donee a Calvinianisanno 1562. crematumfuit cum ceteris lan.
ftorum reliquiis , quiE ea in civitate colebantur . fed fortaffe toti huic com.
mento ( quod recens admodum effe l^iihi fuftdet Ghromciun,
( 1 ) V id e Ma anum in V e r o , pag. jo .
(z ) pag. 3J*' . _
( 3 ) E t tamen ejus V i t a quam Jo an a e s a
B o fc io ed id it , & ad quam re fp e x it Ma anus
Sulpicii Severi Tom. I .
& C o intiu s , habet e x p r e s s ve rb is : In eph
fcopat u non perftitit ni ft tant «mm Jo deemV
feptem diebus.
Ee