niftas omnia Nitriæ monafteria vidilfe , & referre poffe continentiam &
manfuetudinem iliorum monachorum . Itaque aliquanto poll Origehiftas
fugatos Theophilus hæc fcribere debuxt : ipfum tarnen tempus ex Hierony-
mi refponfo clarins eruitur-, fi quidem his Theophili litteris ftatuamus
refpondifle Hieronymum epiftola quæ nunc eft L X X X X V I . ; quod non
obfcure , meo judicio, ex ejufdem verbis elicitur : N tip er tuæ beatitudinb
percept fc rip ta , emend anti a veins filentium & me ad folitum officium provocan-
t ia . Vetus filentium nimirum Theophili dicit , quia ab anni fuperioris
initio, quo Hieronymus per Agathonem epifcopum & Athanafium diaco-
num fcripferat epiftolam LX X X X V I I . , ad hoc ufque tempus, ut vide-
tur, nullam aliam ipfi dederat epiftolam. itaque nifi dicamus hac epiftola
fuperiori refponderi , fateri oportebit hanc ilia priorem effe : neque
ita tarnen magno inter fe diftabunt intervallo temporis, ut ex fequeri-
tibus liquebit. Pergit namque Hieronymus : Unde licet per fanttos fratres
Prifcum iS Eubulum tuus ad nos ferma ceffiaverit , &c. De Prifco & Eu-
bulo diximus fupra: his nimirum Theophilus vel generalem epiftolam ,
vel aliam fupra ex Palladio laudatam ad Palæftinos epifcopos , vel deni-
que fingulis lingulas litteras perferendas commiferat . Modelle autem &
amice queritur hoc loco Hieronymus , quod pef eofdem fibi non fcripfe-
r it . Addit paullo infra : Breviter fcribimus quod totus mundus exfultet & in
tuis vicioriis glorietur : erettumque Alexandria vexillum [ crucis J & adver-
fu s barefim trophxa fulgentia gaudens populorum turba profpectat . Ex quibus
verbis arguo hanc a Hieronvmo epiftolam fcriptam poftquam ab Epipha-
nio acceperat epiftolam L X X X X I . : nam formata apparent ad imitatio-
nem illius , quæ ita habet : Sic Dominus confortavit famulum fuum Theo-
pbilum , ut fuper altare ecclefia Alexandrina contra Origenem vexillum po-
neret . Sequitur Hieronymus : Matte virtute , matte zelo fid ei : oflendifti
quod hue ufque taciturnitas difpenfatio fu it , non confenfus . Taciturnitatem
fortaffe dicit, quam a damnato Origene in fynodo initio anni cccc. ad
hujus fere exitum quo pepulit Origeniftas monachos , protraxerat Ale-
xandrinus antiftes . nam licet numquam Theophilus deftiterit hunc movere
lapidem, Hieronymus tarnen id nefeire potuit , qui numquam toto
eo fpatio litteras ab eo acceperat. Potior tarnen hæc apud me fententia
eft, ut eis verbis ad illud tempus refpexerit , quo Origeni addiilis non
modo non adverfabatur Theophilus, fed eos fovebat, cuique jam turn in eam-
dem fere fententiam hæc fcripferat Hieronymus in epift. quæ eft in ordi-
ne LX IV . Super nefaria barefi quod multam patientiam geris , i5 putas E c clefia
vifeeribus incubantes tua pojfe corrigi Unit ate , mult is fanttis difplicet ;
ne , dum paueprum poenitentiam prafiolaris , nutrias audaciam pcrd.itort'.m, <{y
fattio robuftior fia t . coniecluram hanc noftram confirmant ea quæ in hac
epiftola L X X X V I . fequuntur : Libéré enim reverentia tua loquor . Doleba-
mus te nimium ejfe patientem, & ignorantes magifiri gubernacula , gefiiebamus
in jnteritum perditorum . fed , ut video , exalt a fii man um diu & fufpendifti
plagam, ut ferires fortius . Quæ fequuntur fpeäant ad Joannem epifcopum
Hierofolymitanum, hujus urbis pontificem : quem Theophilus rece-
pilfe aliquem, ex Origeniftis puta monachis, queftus fuerat aut ore tenus
per Theodorum, aut aliis litteris, fortalfe illis quarum fupra ex Palladio
fragmentum attulimus . excufat eum Hieronymus , quod ilium ,
quis effet, nefeiverit . Hoc eodem fere tempore, fcilicet exeunte anno
cccci., Theophili , Epiphanii & Palæftinorum epifcoporum litteras in
Ro-
Romanum transfudit eloquium : quod iple teftatus eft Apolog. I. Üb- i.
contra Ruf, n, 12 , E pifloU pap dt Theophili & Epiphanii & aliorum epifco-
porum , quas nuper ipfis jubentibus trän fl mH . paullo vero polt leripfit hanc A polo-
giam , ut Rufini libris refponderet contra fe feriptis , & Apologias
ad Anaftafium Papam ab eo milTas : de quibus quoniam , ne narratio-
nis ordo perturbaretur , nil adhuc dixiraus , nunc ex. ordine eil agen-
dum I .
35. Rufinus, ut fupra attigimus, ab accepta per Apronianum Hieronymi
epiftola ad Pammachium & Oceanum , nimirum ab anni cccc. initio
, exorfus fuerat contra Hieronymum libros quos Invectivas dicunt
fcribere, eofque teile Hieronymo per triennium fere elimavit . Sed quoniam
circa annum cccc, oblatis , ut alibi diximus , per Eufebium Ana-
ftafio Papas quibufdam capitulis blafphemiarum ex ejus interpretatione excer-
ptis , propter quas in fufpicionem ejus fides vocabatur , & Anaftafius
eum Romain acciri juflerat, ut fe coram purgaret j fatis ille famæ &
Pontificis voluntati fefa&urum putavit,fi eidem epiftolam daretfeu Apo-
logiam, qua fe primum exculat quod Romam non pergeret , dein fidem
fuam exponit , poftremo fe Origenis non adfertorem fed interpretem
profitetur. Non acquievit Anaftafius , led eo magis inftitit , ut Rufinus
Roms fe filieret, hue enim referenda funt ilia Hiçronymi verba ex epiftola
ad Principiam n. 10. Duni acciti frequent ïbus litteris b ter et ici ut je de-
fenderent , venire non funt aufi ; tantaque vis confcientiæ fu it , ut abfentes da -
mnari quam prafentes argui maluerint : & quæ libro III. in Rufinum, num.
2 1. Accufatus refpondere non audes , ô* tantum Romance urbis judicium fu -
g is y ut magis obfidionem barbarie am , quam pacata urbis velis fententiam fuf~
tinere. .
36. His porro epiftolis a Hieronymo laudatis adnumeranda fortaue efl
ilia quam Anaftafius Venerio Mediolanenfi epifeopo dédit, cujufque ipfc
meminit in epiftola ad Joannem Hierofolymitanum his verbis : Qua re
moti y qualem epiflolam ad fratrem i£? coepifeopum noftrum Venerium diligen-
tiori cura perferiptam parvitas noflra transmiferit 5 ex fubditis poteris com-
probare. Ita ediderunt Garnerius , Coutantius & V a^ar^us iuxta MSS.
codices, a quibus non lolum hoc loco^ fed in plerifque multum difere-
pant vulgatæ editiones . * Garnerius quædam excidilïe ratus poÆ ilia
verba, Oua re moti, proprio- marte multa fupplevit, ôc alla tantum cha-
rafterum forma diftinfta in textum intrufit : fed fi quid elfet in iis e-
mendandum , moti in mota cumCoutantio videretur tantum corrigendum,
ut cohæreret cum parvitas noflra . Ceterum Coutantius ibidem pag. 73
n. 4 ., & Tillemontius in Vita Hiéronymi pag. 2.44. aperte dicunt , epiftolam!
Venerio datam huic ad Joannem Hierofolymitanum milfæ fubne-
xam fuilfe : verum ego integra epiftolas ferie expenfa ,; longe aliter ftar
No n pigebit heic apponere vulgatam an-
tea le&ionem , quam i'tidem e x M S S . p r im u s
e d id it Anton ius C a rd in a lis C a ra fa , qui epiftolas
R om a n o rum Pontificum colleg it , cuique
hoc ip fe C on tan tius teftimonium. pe rhi-
bet in P ra ifa t. ad E p . R om . Ponc if. num. 17 6 , Debemuf autem plurimutn ( C a rd in a li C a ra fa:
) quod hac ita uti reperit, fumma exferi- pftrit fide ) probe cautus nihil addere de fuo» nihil refecare . C a ra fa ra fecuci funt B a ro n iu s ,
qui integranr epiftolam A n n a lib u s E c c le fia -
ftic is in fe ru it , T om . V . a<f annum 4 0 1 . , &
C on c ilio rum colle£lores , hi itaque omnes
ifh n * fenteutiam de qua dicebamus , ita ex*
hi ben t. §luare no fee qualem epiflolath ad fratrem
& coepifeopum noftrum Venerium dili-
gentiori cura perferiptam- parvitat noftratranj-
miferit. E g o fane uti non aufim altferam 1c-
flionem omnino re jice re ,• ica c rediderim illam;
ex hac polfe hoc pr * c ip u e loco em en d a r i.