fecit denique fredam defiiper auro optimo i f lapidibus pretiofis or n at am tanto
facerdote condignam.Vid.es in his verbis femel, iterum , St tertio abfida scrip
i pro tumulo , feu loculo, in quo facras Martini reliquiae continebah-
tur. In eadem fignificatione ufus videtur ea voce Gregorius Tur. lib. II.
Mir. S. Mart: cap. 47. fcribens de quodam contra&o, qui profiratus coram
fep u lc ro o ra tio n i incumbent, beati Antiflitis auxilimnflagitavit, deportatuf-:
que iterurn a fuis ante fanliam abfidam tumuli ponitur . cmnque expletis mijfis
populus capiffet facrofanftum corpus Redemptoris accipere , illico d'ijfolutis no~
d is , qui genua nexa tenebant, in pedes erigitur. admirantibus cunliis ,gratias
agent proprio grejfu ufque ad beatum altarium , nomine fuflentante , procejfit.
Sed fortafle aliud indicare voluit Gregorius , nimirum fepulcrum Martini
, quod alioqui in bafilicae abfide collocatum erat , propriam fibi Sc ilia
multo minorem abfidam habuiffe; quod alii ejufdem loci perfuadent.
nam libro III. cap. 57. meminit atrii quod abfidam corporis ambit: & lib.
IV. cap. 25. narrat de quodam presbytero, qui nolie afcenfo equo, ad bafi-
licam fanlti ConfeJJoris accejfit , puljanfque oftium celluhe in qua adituus quie-
fcebat, virum fufcitare nequivjt. curnque bafilicam Sanlii ingredi non valeret,
coram abfida fepulcri fudit orationem, See. Haec etiamparva abfis in cauffa
effe potuit, ut tam in altario quam in capfo columnarum numerus, ut
fupra vidimus , impar effet. Nota CCCXX. in Paullin. Opp. ita defcribi-
tur: fuiffe in aliquibus ecClefiis abfidis, feu, ut alio nomiri'e appellata
fuit, concha figtira , ut. etfi unica fuperne apparent, trims tamen recejfus' ope-
riret , ac proinde triplicem concbam efficeret . quos trinos receffus defcribit
Paullinus Natali X. verfii 179. & feqq., Sc in epiftola X X X I I . ad Seve-
rum num. 13 .: hinc ibidem Hum. io>. abfidem tricboram diftam volunt. potuit
itaque Martini fepulcrum in laterali concha , feu , ut dicebamus , parva
abfide, collocatum elTe . Quod fredam defuper Martini fepulcrum auro optimo
& lapidibus pretiofis ornatam Herbertus, cujusaetate etiamtum exftare po-
tuit, fcribit pofuiffe S. Perpetuum; id ex ufu illorum temporum confirma-
tur; nam ciboriis, feu fre d is , feu, quod idem valet, umbraculis, a quatuor
aut pluribus columnis fuftentatis turn altaria turn San&orum fepulcra
coopexta fuiffe fatis conftat. hue vero potiffiraum fpeolat quod Hi ft. Franc,
lib. II.cap. 15 , ubi de Euphronio Auguftodunenfi epifeopo. Hie enim marmor
quod fuper fanllum fepulcrum beati Martini babetur , cum grandi devotions
tranfmifit. Pailiis autem feu velis ex ciborio , ut puto, dependentibus
coopertum fuiffe fepulcrum, multa documenta funt. videfis Mir. S. Mart,
lib. II. cap. X.. & lib. III. cap. 1. St lib. IV. cap. 1. a. Sc 4-2. A fepulcro
vero S. Martini 'ad altare fpatium aliquod non parvum fuiffe arguo turn
ex cap. 38. lib. I. Mir: S.Mart. ubi legitur, Sic multi ex frigoreticis, dum
v i febris pejfime quaterentur ,tota die inter altarium £j fanllum tumulum debacchantes
, See. turn ex cap. 47, lib. II. fupra allato. Prope altare , intra
presbyterium, oftia fuiffe oportet ( quae effe puto tria ilia de quibus in
bafilicae deferiptione fit mentio, nam totidem portae in cancellis colloca-
tae de quibus Paullinus , non videntur eo poffe referri) quibus in Secre-
taria Sc Salutatorium pateret ingreffus . De Salutatorio hujus bafilicae
aperta eft mentio in libro VII. H. F. cap. 22. Habebat enim (Eberulfus
quidam ) pro timore regis in ipfo Salutatorio beat so bafilics. manfionem .Cum an-'
tern presbyter qui claves ofiii rctinebat ,claufis reliquis receffijfet -,per illudSalu-
tatorii oflium introeuntes paella cum reliquis pueris ejus fufpiciebant piBuras
parietum, rimabanturque ornament a beati fepulcri ' 1 . q■ uod vald■ e facin.oroftim re-
fglops erat. quod cum presbyter cognovijfet, defixis dav it fup’er oflium , in-
trinfecus feras aptavit . Ex his porro , ni fallor , manifeftum paene fit
( de-quo tamen fupra pag. 3.70. cum Valefio dubitavimus) ut diftinguere
opoxteat, in amplioribus faltem bafilicis^ Salutatorium a Secretariis . Quis
enim credat Eberulfo illi facinorofo homini, ejufque familiae, qUalis a Gregorio
deferibitur-, permiffum fuiffe pernoftare in eo loco ubi facra vafa
totque donaria affervarentur , aut ex quo epifeapus Sc presbyteri ad altare,
facrum fafturi, folerenr procedere?Nec obiiciasetiam Martinum in
Secretario ftepius manfionem habuiffe: nam id epifeopum fanûifftmum minime
dedecuit .'Sc fortaffe primis illis temporibus nomen idem erat , ,u-
fusomninodiverfus ; quod fuadet Greg. Tur. locus ex lib. II. H. F. cap. 21.
JEt, quia eo tempore .ecclefia parvam infra mures urbis pojfejfionem habebat,
ipfi Sacerdoti Eparchio in ipfo quod modo Salutatorium dicitur -, manfio erat,
atque ad .gracias Deo tempore nodurno reddendas -ad altarium ec’clefi a confuyge- ,
bat. Præteï itaque earn portam qua; in Salutatorium ducebat , aliæ duas
fuiffe hinc inde potuerunt , quæ in Secretaria perducereot. Sed de his
haftenus. quod fupereft, videamiis quibus in locis hujus bafilicae collocata
effent epigrammata quae fupra dedimus. Primum , quod hajic habet præfi-
^cam epigraphem : A parteorientis ; quo minus fronti bafilicae inferiptum fue-
rit.j.obftat quod , ut diximus, facies bafilicæ occidentem fpeâaret.: itaque hoc.
in ea porta atrii quæ ad- orientem vergebat, collocatum puto , dttoque fe-
quentia (nam,. ut Nora 4. monuimus, duo epigrammata funt in unum
per errorem compafta ) in aliis duabiis portis itidem atrii Ioctim habere
potuerunt. quartum , quod incipit, Difcat evangelic a , jufque inferiptio
e f t : Item in introitu a parte occideniis, vel in ea atrii porta,quæ Turonum
■ ducebat , vel , ut fiipra diximus, in ipfa ecclefiæ fronte , fupra portam
Miaximam collocatum fuit: nam utraque ad occidentem vergebat. Seqùi-
tur in MS. Item verfus a parte Ligeris fuper oflium . fed pfo verfîbus épigraphe
unius & alterius hiftoriæ, quæ ibidem pifta fuerit, exhibetur, turn
fequuntur verfus Paullini Petrocorii . itaque hi verfus in bafilicæ fronte
pofiti fbrtaffe fuerint , fupra portas autem laterales diiæ illæ pifturæ. In-
trogreflis templum Sc fufpicientibus tempi! ftruâuram offerebat fe fe maxime
perfpicua fisntentia ilia, quæ fuper arcum abfidis ahurie piâa fuerat.
tum. uhipropiusad altarium acceffiffent, tte's îllæ çirca fupraque Martini
tumuhim . denique omnium maxime confpicuum Sidouii cpiwramma,
feu , ut ipfe appellat, eiegia , in nobiliffimo locq , nimirumin abfidc media
, infetiptum. Qqæ fequuntur ubi fuerint fita, non plane conftat ; nos
fupra conjecimus in averfo bafilicæ latere; Sed fatemùr hæc omnia , aut
pleraque admodum incerta■ effe , donee ope aliorum çodicum plenior Sc
emendatior proàeat hæc epigrammatil'm aritiquiffima, uti nobis vifa eft,
& luce digniflima Colleftio. Denique quæ feqtiùntur debafilica S. Martini
, deqtie folemnitatibus quæ in honorem hujus eximii confefforis ibidem
quotannis peragebantur , non'quidem in bafilica alicùhi piâa, fed
ab auâore hujus Colleâionis addita perfuafum habemus.
( 17 ) Conferelida tota hæc perioduS enta Gregorio Tur. loco jam fupra
laudato , qui habet . Solemnitas enim ipfius bafiliae triplici virtute pollet J
idefl dedications templi, translatent corporis fanlli , ordinations ejus epifeopa-
tu s . banc enim quarto nouas julias celébrabis. depofitionem vero ejus tertio idus
mvembris eff î cognof tes. quod fi fiddlier cekbraveris & in prafenti fæculo tfcf
Sulpicii Severi Tomi 1 . E e e in