6 l Het jaagpad, ca. 1896
Doek, 40 x 51 cm.
Rechtsonder J. Maris
Rijksmuseum, Amsterdam
Inv.nr. SK-A-2989
HERKOMST
Collectie C.D. Reich jr., Amsterdam; Legaat, 1923.
LITERATUUR
Plasschaert 1920, p. 65; Jeltes 1924, pp. 6-16,
161-70.
Een dankbaar motief heeft Maris gevonden
op zijn wandelingen langs de vaart
naar Delft, in het schonkig jagerspaard
voor de trekschuit, welk motief hij in alle
momenten heeft behandeld, in maneschijn
en zonlicht, ’s avonds en bij grijs weer
of in wolkenschaduw en in allerlei land-
schapsmilieu ’s: de paarden bruin of wit,
nog krachtig of in den afgewerkten staat
waarin wij ze straks hun laatsten gang
naar den vilder zien doen.' Het jaagpad
is uitgebeeld in het koele licht van
een winderige regendag. Op de
brede kleiweg aan de kromming
van een vaart vervolgen twee jagers
te paard hun weg.
Maris schilderde met regelmaat het
thema van het jaagpad o f een trekschuit,
2 waarbij hij soms inzoomde
op de jager en zijn paard, zoals in
de aquarel Jaagpad (cat.nr. 57). Zijn
zoon Willem, de portretschilder, vertelt
hoe zijn vader, als hij een stuk of zes
van die grijze stukken gemaakt had,
naar kleur verlangde en dan een van
die fonkelende trekvaarten schilderde.3
SK
1 D e B ock i902-J03, pp. 105-06.
2 K n o e f w ees op de m ogelijke invloed van de
Fransman Jules-Jacques Veyrassat (1828-1893),
die ook veerpon ten en trekvaarten schilderde,
K n o ef 1946.
3 M arius 1920, p. 136
62 Nabij de stad, ca. 1896
Doek, 27,5 x 38,7 cm.
Rechtsonder J Maris
Dordrechts Museum, Dordrecht
Inv.nr. VBL/61
HERKOMST
Kunsthandel Boussod, Valadon et Cie., Den Haag,
1896 (Lijst Tersteeg nr. 24532); Kunsthandel
E.J. van Wisselingh & Co., Amsterdam, 1897;
Collectie de heer en mevrouw W.H. van
Bilderbeek-Lamaison, Dordrecht 1897; Legaat,
1918.
LITERATUUR
De Boer 1915, cat.nr. 60; Schweitzer 1978,
cat.nr. 58; Heijbroek & Wouthuysen 1999, p. 50
en noot 26 op p. 232.
Dit stemmige schilderij met de grijze
regenlucht maakte deel uit van de
rijke verzameling van de Dordrechtse
notaris W.H. van Bilderbeek en zijn
vrouw J.A.C. van Bilderbeek-
Lamaison van Heenvliet. In deze
collectie was de Haagse School goed
vertegenwoordigd. Van Bilderbeek
kocht Nabij de stad bij kunsthandel
E.J. van Wisselingh & Co. in 1897 in
het Maas-Hotel aan de Rotterdamse
Boompjes, tezamen met Ezels van
Anton Mauve (1838-1888) en
Kinderen der zee van Bernard
Blommers (1845-1914) voor 7.000
gulden. De vertegenwoordiger van
Van Wisselingh, P.C. Eilers, kreeg
nog bijna ruzie met zijn klant, die
aanvankelijk 6.000 gulden voor het
drietal bood. Toen heb ik hem gezegd
dat wij de schilderijen niet gestolen hadden.
Hij was niet erg aardig, dat heb
ik beantwoord door te zeggen dat hij
ze gezamenlijk voor F 7000,- kon krijgen
en zoo hij ze daarvoor niet. hebben wilde
dat hij ze dan maar moest laten staan.
Toen ging hij weg zeggende geluk er
mede. Een uur daarna kwam hij terug
en kocht ze op bovenstaande voonvaar-
den. Die kunstliefiebbers moeten haar op
[de] tanden zien, anders koopen ze niet.'
Eilers liet het ongesigneerde schilderijtje
nog snel door Maris van een
handtekening voorzien.
MM
1 Brief van P.C. Eilers jr. aan K. Groesbeek
d.d. juni 1897. Geciteerd in Heijbroek &
Wouthuysen 1999, p. 50 en noot 26 op p. 232.