Finge tarnen, fi vis, ingens confurgere bellum»
Et'mihi funt vires: oc mea tela no?ent.
Nec minor eft-Afi», quam veftr» copia terree»
Illa viris dives, dives abundat equis.
Nec plus Atrides animi Menelaus habebit,
Quam Paris ; aut armis anteferendus erit •
Pane puer c»fis abduéla armenta recepì
Hoftibus : & caufam nominis inde tuli •
P»ne puer vario juvenes certatoine vici :
In quibus Uioneus, Deiphobufque fuit.
Neve putes, non me nifi cominus eife timendum:
Figitur in julio noftra fagitta loco .
Num potes h»c illi primee dare faéla juvent» ì
Inftruere Atriden num,p,otes arte mea?
Omnia fi dederis ; numquid dabis Heólora fratrem ?
Unus is innumeri mijitis infiar habet.
Quid valeam, nefeis : & te mea robora fallunt«
Ignoras , cui fis nupta futura viro.
Aut igitur nullo belli repetere tumultu :
Aut cedent Marti Dorica califa meo.
Nec tarnen indigner pro taina fu mere ferrum
Conjuge. certameni premia magna movent.
Tu quoque, fi de te tótus. contenderli orbis,
Nomen ab sterna pofteritate' feres .
Spe modo non timida, Dis hinc egrefla fecundis»
Exige cum plena muñera pacía fide.
E P I S T O L A X V I I .
H e l e n a P a r i d i .
NUnc oculos tua enm. violarli epiftola noftros; | Non referibendi gloria vi fa le vis.
Aufus es hofpitii temeratis advena lacris
Legitimam nupt» fóllicitare fidem?
Scilicet idcirco ventofa per »quora veélum
Excepit portu T»naris ora fuo ?
Nec tibi di vería quamvis e gente venir es,
Oppofitas habuit regia, noftra fores ;
Eflet ut offici i merces iijnuria tanti?
Qui fie intrabas , hofpes an hoftis eras?
Nec dubito, quin h»c, cum fit tarn juila, vocetut
Ruftica judicio noftra querela tuo.
Rufiica firn fané ; dum non qbltta pudoris;
Dumque tenor Vits fit fm*; labe iqe» .
Si non eil fiéjto vultus mi hi trifiis in ore;
Nec fedeo duris torva !upercüíi§ ;
Fama tamen clara eit: &. adhuc fine crimine lufi:
Et laudem de me nqUus adulter habet.
Quo magis admiror, qù» fit fidacia capto ;
Spemque tori dederìt qua; tibi caula mei.
An , quia vim nobis Neptunius .attulit heros,
Rapta femei, videor bis quoque digna rapi?
Crimen erat noftrum, fi definita fuiífem.
Cum firn rapta,.rneum qjfid nifi nolie fuit ?
Non tamen e fa&o fru&um -tufa; ili® petitum ; •
Excepto redii pafla timore niml.
Ofcula luélanti tantummodo pauca protervus
Abftulit: ulterius nil habei ifie mei •
Qua; tua nequitia e il, non his contenta fuiflet ».
Di melius! fimilis.non fuit..ille tu i.
Reddidit intaílam , minuitque modeftia crimen :
Et juvenem fa&i pcenituifle patet.
Thefea pcenituit, Paris, ut fuccederet illi ;
Ne quando nomen non fit in ° rP meum?
Nec tamen irafeor; ( quis enim fuccenfet amanti? )
Si modo, quem prefers, non fimulatur amor.
Hoc quoque enim aubito; non quod fiducia defit
Aut mea fit facies non bene nota mihi:
Sed quia credufitas damno folet efie puellis;
Verbaque dicuntur veilra carere fide.
At peccant matronaque rara púdica eft .
Quid prohibet raris nomen ineflfe meum?
Nam mea quod vifa eft tibi mater idónea, cu jus
Exemplo fleili me quoque pofle putes:
Matris in admiíTo faifa fub imagine luís
Error; ineft : pluma teilus adulter erat.
Nil ego, ii peccein, poffim nefciffe: nec ullus
Error, qui faéli crimen obumbret, erit.
Ilia bene erravit, vitiumque aiftjre redemit.
Felix in culpa quo Jove dicar ego?
Quod - genus & proa vos, & regia nomina jaélas;
Clara fatis domus h»c nobilitate fua.
Jupiter ut foceri proavus taceatur, & omne
Tantalid» Pelopis Tyndareique decus ;
Dat mihi Leda jovein cycno decepta parentem;
Qua; falfam gremio crédula fovit ayem •
I nunc, & Phrygia late primordia gentis ,
Cumque fuo Priamutn Laomedonte refer.
Quos ego fufpicio. fed, qui tibi gloria magna eft
Quintus, is a noftro nomine primus erit.
Sceptra tu» quamvis rear eífe potentia. Trojas»
Non tamen h»c illis eífe minora puto.
Si jam divitiis locus hie numeroque virormn
Vincitur: at certe barbara terra tua eft.
Muñera tanta quidera promittit epiftola dives».
Ut poflint iplas illa movere Deas.
Sed fi jam fines vellem tranfire pudoris;
Tu melior culp» caufa futurus eras.
Aut ego perpetuo famam fine labe tenebo;
Aut ego te potius quam tua dona iequar.
Utque ea non íperno; fie acceptiífima íemper
Muñera funt, auálor qua; pretiofa facit.
Plus multo eft, quod amas ; quod fum tibi caufa laborisj
Quod per tarn longas fpes tua venit aquas .
Illa quoque, appofita qu» nuncfacis, improbe, menía,
( Quamvis experiar diífimulare ) noto.
Cum modo me fpe¿las oculis, lafeive, protervis;
Quos vix inllanres lumina noftra ferunt:
Et modo fufpiras: modo pocula próxima nobis
Sumis; quaque bibi, tu quoque parte bibis.
Ah quoties digitis, quotiés ego te¿ta notavi
Signa fupercilio pene loquente dari !
Et fiepe extimui, ne vir meus illa videret:
Non fatis occultis erubuique notis.
S»pe vel exiguo, vel longo murmure dixi,
Nil pudet hunc. nec vox h»c mea faifa fuit.
Orbe quoque in menfie legi fub nomine noftro,
Quod dftduéla mero littera fecit, A mo.
Credere me tamen hoc oculo renuente negavi.
Hei mihi! jam dldici, fie quoque poífe loqui.
His ego blanditiis, fi peccatura fuiflem,
Flederer í his poterant peélora noftra capi»
Eft quoque ( confíteor ) facíes tibi rara: poteftque
Veile fub amplexus iré puella tuos,
Altera vel potius felix fine crimine fiat,
Quam cadat externo nofter amore pudor.
Difee meo exemplo, formofis pofie carere,
Eft virtus placitis abftinuiíle bonis,
Quam multos ¿redas juvenes optare, quod optas,
Qui fapiaqt ? oculos an Paris unus habes ?
Non tu plus cernis: fed plus teaierarius audes,
Nec
[ jvjec tibi plus cordis, fed minus oris adeft»
a ^Tunc ego te vellem celeri veniiTe carina ,
I \ Cum mea virginitas mille petita procis.
i Si te vidiflem, primus de mille fuiifes •
I [ Judicio veniam vir dabit ipfe meo.
1 Ad poifeiTa venis preceptaque gaudia ferns .
I j; Spes tua lenta fuit: quod petis,, alter habet.
1 Ut tamen optarem fieri tibi Troia conjux,
f Invitam fic me nec Menelaus habet.
M Define molle, precor, verbis, convellere. peilus:
f Neve mihi , quam te dicis amare, noce.
I Sed fine, quam tribuit fortem Fortuna, tueri:
I Nec fpolium noftri turpe pudoris habe.
M t Venus hoc pa£la eft: & in alre vailibus Idas
■ Tres tibi fe nudas exhibuere De» :
¡Bjnaque cum regnum, belli daret altera laudem;
I Tyndaridos conjux, tertia d ix it, eris .
«Credere vix equidem c»leftia corpora poflum
I Arbitrio formam fuppofuifie tuo.
M/tque fit hoc verum; certe pars altera fi<fta eft,
Judicii pretium qua data diqor ego,
J koii eft tanta mihi fiducia corporis , ut me
Maxima tefte Dea dona fuifle putem.
Contenta eft, oculis hominum mea forma probari:
j Laudatrix Venus eft invidiofa; mihi.
»ed nihil inficior: faveo quoque laudibus, iftis.
■ Nani mea vox quare, quod cupit, efie neget?
jwJec tu fuccenfe nimiurn mihi creditus »gre..
■ Tarda folet magnis rebus inefle fides-
J’rima mea eft igitur Veneri placuifle voluptas:
I Proxima, me vifam premia fumma tibi:
« e c te Palladios, nec te Junonis honores
I Auditis Helen» prepoiuifle bonis . _
*!rgo ego fdm virtus? ego fum tibi nobile regnum?
■ Ferrea fim, fi non hoc ego peilusamem.
»'errea, crede mihi, non fum : fed amare repugno
1 Ilium, quem fieri vix puto pofie meum.
Sftuid bibiilutn curvo profcindere littus aratro,
I Spemque lequi coner, quam locus ipfe neget?
B um rudis ad Veneris furtuip: nuUaque fidelem
I ( Di mihi funt teftes ) lufimus arte yirum .
|®unc quoque, quod tacito mandomea verba libello,
B Fungitur officio littera noftra novo.
Felices, quibus uius adeft! ego nefcia reruin
■ Difficilem cjilp» fufpicor efie viam.
Ipfe malo metus eft. jam nunc confundor, & omnes
■ In noftris oculos vultibus efie reor,.
[Biec reor hoc falfo,. fenfi mala murmura vulgi:
■ Et quafdam voces rettulit ^thra mihi,
tu difiimula: nifi fi defiftere mavjs,
j Sed cur defiftas? difiimulare potes,
BLnde, fed occulte. major, non maxima tiobis
Eft dafa libertas, quod Menelaus abeft.
file quidem procui eft, ita re co^ente, profeSus.
■ Magna fuit fubit» juitaque caufa vi».
B^ut mihi fic vifum eft* ego, cum dubjtaret an iret,
Quamprimum, dixi, faq rediturus eas.
^pmine lstatus dedit ofcula : Refque, doinufque,
9 . E* tibi fit cur» Troicus hofpes, ait.
BVix tenui rifum; quem dum compeicere luflor,
m Nil iiii potui dicere, preter, Er it.
■Vela qujd^m Creten ventis dedit ille fecundis.
c- • ^ tu n°n ideo cuu^la licere pura.
■mIc meqs fiinc vir abeft, ut me cuftp^iat abfens•
p . nefcis longas Regibus efie manus ?
■fapu quoque eft oneri. nam quo conftantiiw ore
Laudamur veftro, juftius ille timet *
Qu» juvat, ut nunc eft, eadem mihi gloria damno eft
Et melius fam» verba dedifle foret.
Nec, quod abeft, hie me tecum mirare reli&am:
Monbus & yit» credidit ille me».
De facie metuit, yit» confidit: & ilium
Securum probitas, forma timere facit.
Tempora ne pedant pltro data precipis; utque
Simplicis utamur commoditate viri.
Et libet, & timeo : nec adhue exaila voluntas
Eft fatis. in dubio peilora noftra labant »
Et vir abeft nobis; & tu fine .conjuge dormis:
Inque vipem tua me, te mea forma capit.
Et long» noéles : & jam fermohe coimus :
Et tu (me miferam ! ) bland us : & una domus »
Et peream, fi non invitant omnia culpam.
Nefcio quo tardor, fed tamen ipfa metu.
Quod male perfuades, utinam bene cogere poftisi
Vi mea rufticitas excutienda fuit.
- Utilis interdum eft ipfis injuria paftis •
Sic certe felix efie coa&a velim •
Dum novus eft, potius ccepto pugnemus amori :
Fiamma recens parva fparfa reiedit aqua.
Certus in holpitibus non eft amor. errat, ut ipfi :
Cumque nihil fperes firmius efie, fuit.
Hypfipyle reftis, tellis. Minoia Virgo eft;
In non exhibitis utraque quefta toris.
Tu quoque dileólam multos, infide, per annos
Diceris CEnonen deftituifle tuam.
Nec tamen ipl'e negas; & nobis omnia de te
Qu»rere, u nefqis, maxima cura fuit ,
Adde quod, ut cupias conftans, in amore manere,
Non potes. expediunt jam fua vela Phryges.
Dum loqueris mecum, dum nox fperata paratur.
Qui ferat in patriam, jam tibi ventus erit.
Curfibus in meaiis novitatis plena relinques
Gaudia: cum ventis nofter abibit amor.
An Iequar, ut fuades; laudataque Pergama vifam;
Pronurus & magni Laoniedontis ero ?
Non ita contemno volucris preconia Fam»,
Ut probijs terras impleat ilia meis.
Quid de ,me Sp,arte poterit, quid Acfiaia tota,
Quid gentes Afi» , quid tua Troja loqui?
Quid Priamus de. me, Priarpi quid fentiet uxor;
Totque tui fratres, Dardanidefque nurus ?
Tu quoque, qui poteris tibi me fperare. fidelem,
Et non exemplis anxius efie tuis?
Quicumque Iliacos intraverit advena portus.
Is tibj. folljciri caufa timoris erit,
Ipfe mihi quoties iratus, Adultera, dices!
Oblitus noftro crimen inefle tuum.
Deliéli fies idem reprehenfor & auflor.
Terra, precor, vultus obruat ante meos*
At fruar .lliacis opibijs, cultuque beato :
Donaque promfftis uberiora feram.
Purpura nempe mihi, pretioiaque texta dabuntur:
Congeftòque auri pondere dives ero.
Da veniam fafl» ; non funt tua munera tanti •
Nefcio qqo tellus me tenet ifta modo ,
Quis mihi, fi l»dar, Phrygiis fuccurrat in oris?
Unde petam fratres, unde parentis opem ?
Omnia Mede» fallax promifit Iafon :
Pulfa eft Afonia num minus illa domo?
Non erat JEetes, ad quem defpe6la rediret:
Non Ipfea parens, Chalciopeque foror. ■
Tale nihil timeo : fed nec Medea timebat,
S Falli