P. O V J D I l N A S O N I S METAMORPHOSEON LIB. V I.
Mirantem potuiffe; irafcentemque, quod aufi
Hoc effeat Superi, quod taraum juris haberent.
Ham pater Arophion, ferro per peflus adaflo,
Fi ni erat, moriens pariter cum luce dolorem .
Heu quantum base Niobe Niobe dißabat ab illa.
Qua modo Latois populum fubmoverat aris.
Et mpdiam tulcrat gredas refupina pet urbem,
Invidiofa luis ; at nunc miferanda vel bolli !
Corporibus gelidis incumbí«: & ordine nullo
Qfcuift difperfat natos fuprema per omnes.
A quibus ad catlum liventia brachia tendeos,
Palcepe, crudelis, notlro, Larona, dolore;
Pafcere, a(t; fatiaque meo tua pedora luftu:
Corque ferum fatia, dixit: per fuñera feptern
Elieror : exlulta; viflrixque iniuuca rrulinpha,
Cur autem viflrix ? mi te raí mihi piura fuperíunt,
Quam tíbj felici, poli tot quoque lunera vinco.
Dixerat : ¡aíomit contento nervus ab arca ;
Qui, praetqr Nioben unarn, conterruir omnes, f
Illa malo eft audax, ftabant cum yeflibus atris
Ante toros fratrum demilfo crine forores.
E quibus una, trabens hasrentia yifeere tela,
Impofito fratti moribunda rulmguit ore.
Altera, fialari miferam conara parentem,
Conticuit fubito ; duplicaraque vulnere caico eft .
Oraque non preflit, nifi poltquam (piriras. exit.
Uste fruftra fugiens collabitur ; illa (prpri
Immoritur: latet hxc; illam trepidare yideres ■
Sexque datis feto, diverfaque vulnera paflis,
Ultima reftabat; quam roto corpore mater,
Tota vefte tegens, Unai», minimamque reÙnque ;
De muitis minimam polco, clamavity §c- unam.
Dumque rogat; pro qua rogat, occldit. orbarefedfe
Exánimes inter natos, natalque, yirumque :
Diriguitque tnalis. nullos mover aura capillos.
In vulto color eft fine fangiune; lumma moeftis
Stant immota genis: »ihii eft in imagine vivi.
Ipfa quoque interius cam ¿uro lingua palato
Congelati, & venni defiilunt polle mo-veri. *
Nec cervix, liecbrachia recidere gefHis,
Nec pes ire poteft, intra quoque yifeeraiaxmn eil.
Ì let tarnen, & validi pircuindata turbine venti
In patrian) rapta eft. ibi fisa cacumine monris
Liquitur, & lacrimas etiaMnum marmota nianant.
Tum vero cu-uéti manifeftam numinis irain
Femina virque- timen» t. cuituqne impenfius omnes
Magna geniellipar® venerantur numina Divas,
Utque fit, a laclo propiore priora renarrant.
E quibus unus- ait: Lyci® quoque fertijis agris
Haud impune Deam veteres fprevere coloni.
Res obfcura quidem eli ignobiiitate virorum ;
Mira tamen, vidi ptasfeqs ItpgBumque lacumque
Prodigio notum. nani me jarri grandior alvo, •
Impatienfque vi® genitor deducere leilos
Jufferat inde boves; gentifque illius eunti
Ipfe ducem dederat. cum quo dum palella luftro,
Ecce lauus medio facrorum pigra favilla
Ara vetus ftabat-,- tremulis circ-umdata cannisi
Reftitit; & pavido, Faveas mibi, murmure dixit
Dux incus i & fimi!j, Faveas, ego murmure dixi.
Naiadum, Faunine foret tamen ara rogabam,
Indigepasne Dei ; cum tafia reddidit hofpes :
Kon ha«, o juvenis, montanum numen in ara eft,
Jlla fuam yocat baue, cid quondam regia Juno
Orbe üjrerdixit : quam vix erratica Delos
Owntem accepit, tum cum levis infula nabat.
. Illic, incuoibens cum Palladia, arbore palm®,
Edidit invita geniinos Latona noverca,
Hinc quoque junonem faglile puerpera fertur :
Inque fuo portaffe finu duo numina, natos .
Janyq.ua Chrmairifera, cum Sol gravis ureret arva,
Finibus in Lyci®, longo Dea felTa labore .
Sidereo ficcata fitim collegit ab aiitu :
Uberàque ebiberant avidi laftantia nàti.
Forte Iacum meiioris aqu® profpexit in imis
ValUbus; agredes iliic fruticolà iegebant
Vimina cum junáis, gratamque paiudibus ulvaro,
Acceifit, pofitoqtte genu Titania terrant
Preflit,; ut hauriret gélidos potuta liquores.
Ruftica turba vetant. Dea fie aflata vetantes :
Quid prohibetis aquis / ufus communis aquarum .
Nec Sofem ptoprium Natura, nec aera fecit,
Nec tenues unda-s. ad publica muñeca veni.
Qua tamen ut detis fuppjex peto, non ego nodros
Abluere hie art us, laflataque membra parabam :
Sed relevare fitim. caret os humóte ioquentis;
Et làuces arent; vixque ed via vocis in illis.
Hauilus aqu® mihi neflar erit: vitamque fatebot
Accepifle fiumi ,, vitam dederitis in utida.
Hi quoque voi moveant ; qui nodro brachia tendunt
Parva finu. & cadi rendebanr brachia nati. •
Quem non bianda De® potuiiTent verba movere ?
Hi tamen orantem perdant prohíbete : minafque,
Ni procul abfcedat, conviciaque inl'uper addunt.
Nec fatis hoc, ipfos etiam pedibufque manuque
Turbavere tacus : i moque e gurgite moliem
Hue ilíuc limnm. faltu movere-,maligno.
Didulit ira fitim, ñeque enim jam filia Cedi
Supplicat indignis ; nec dicere fullinet ultra
Verba minora Dea i tollenfque ad -lidera palmas ,
íternnm ftagno, idixit, viyatis in ¡do.
Eveniunt optata De®, jiívat ¡(Fe íub undas;
Et modo tota cava futnmergere membra palude :
Nufie proferre caput-; fummo modo gurgite nare:
S®pe luper -ripam dagni confidere : f®pe
In gélidos refilire lacusi. & nunc guoque turpes
Litibus exercent linguas : pulloque pudore,
Quamvis frnt fub-aqua, fub aqua maledicera tentanti
Vox- quoque jam rauca eft ; inflatBque colla tumefeunt :
Ipfaque dilatane patulos convicta tiClus.
Terga caput taugunt ; collar intercepta, videnlur :
Spina viret . venter, pars maxima corporis, aibet :
Limofoque-nev® iaiiunt.in gurgite ran®.,
Sic ubi nefeio quis Lycia de gente virorum
Rettulitlexitiumi; Satyri reminifeitur alter:
Quem Tritomiaca Latous arundirte viflum
A dec it poma. Quid me mihi detrahis? ¡«quit.
Ab piget: ab non ed, ctamabat, tibia tanti!
Clamanti cutis ed fummos derepta per artus :
Nec qnidqaam , nifi vulnus ; erat. cruor undique manat.
DeteCtique patent nervi : trepid®que fine ulla
Pelle mieant ven®. fafientia vifeera poflis ;
Et perluccntes numerare in peélore fibras,
Ilium ruricol® filvarum numina Fauni,
Et Satyti fratres, & tunc quoque claros Olympus,
Et Nyrnph® flerupt : & quifquis monribus illis
Lanigerofque greges, armentaque buc'era pavit.
Fertilis innraduit, madefadlaque terra caducas
Concepit lacrimas, ac venis perbibit imis.
Quas ubi fecit aquam, vacuas emiiìt iti auras.
Inde petens rapidüm ripis declivibus aquor,
Marfya nomen habet, Phrygia: liquidimmus amnis.
Talibus
p. O V J l> I I N A SON IS
Talibus extemplo redir ad prafetitia diflis
Vulgus; & extinilum cum dirpe Amphiona iugent.
Mater in invidia e d . tamen -hanc quoque dicitur unus
plefle Pelops: humeroque fuas ad peflora podquam
Pcduxit v ed e s, ebur odendiffe finiftro.
Concolor hic h um e ra s, nafeendi tem p o re , d e x t r o ,
Corporeufque f u i t . manibus mox cui fa paterni s
Mefnbra ferWW junxiflè Deos , ” aliifqu e rep ertis,
Qui locusreft juguli medius, fummique lacerti,
Defuit. impofitum eft non comparentis in ufum
Partís ebur: fafiloque Pelops fuit integer ilio.
Finititni* proceres coeunt : urbefque propinqua
Oravere fuos ire ad folatia reges,
Argpfque, & Sparte, Pelopeiadefque Mycens,
Et nondurn torva Calydon invila Dian®,
Orchomenofque ferox, & nobifis are Corinthos,
Mefleneque ferax, Patraque , humilefque Cleontr ,
Et Nelea Pylos, tieque adhuc Pittbeia Troezen.
Quaque urbes alia bimari claudunturab Illhmo,
Exteriufque fita biiìiari fpeflantur ab Ifthmo.
Credere quis pofTit ? fola ceflatis Athena.
Obditit officio beilum ;■ fubveilaque ponto
Barbara. Mopfopios terrebant agmina muros.
Threicius Tereus hac auxiiiaribus armts -
Fuderat: S^clarum vincendo nomen habebat.
Quem fibi Patxlion opibufque virifque potentem,
Et genus a magno ducentem fonie Gradivo,
Connubio Psocnes junxit. non pronuba Juno,
Non Hymenams adefl, non fili Gratin lefio,
Eumenides tenuere faces de funere raptas: -
Eumenides dravere torum: tefloque profanus
Incubiti,t bobo', thalam ique in - culmine fedir.
Hae ave conjunfli Proene Tereufque ; parantes
Kac ave fiint fedi; gratara eft feilieet illis
Thnacia,: Difque udì grates egire r-diemque ,
Quaque data eft claro Pandione nata tyranno,
Quaque era*' ortus Itys, feflam; joflère voparì»
Ufque adeo latee militas, jam-témpora, Titanr,
I Quinqué per autumiios reperiti duxerat anni :
Cum blandirà viro Proc ne, Si grati,a dixit
Ulta .pea e(E, vel me vifetìd® mitre forori ; a
Ve), forar huc veniat. redi tur a ni tempore parvo
Promittes (beerà, magni mihi numinis indar -
Gernianara vidiiTe daìits. jubet file.-carinas
In freta deduci: veloque & remige porrus
Cecropios intran; Piraaque litrora tangit.
Ut primum faceti- data copia, dextraque dextr®
Jungitur ; infaufto commirtirur amine formo
Cceperat, adventos cauflam, mandata referee
Conjugis; & ceíeres mifl® (pondere recurfus:
Ecce venif. magno dives Philemela paratu ;
Divitiar forma: quajes aitare folemus
Naidas &c Dtyadas mediis incedere, fiivis-:
Si modo, des illis, cukits, fitnilefque paratus.
Non fecus exarfit- conlpecla virgine Tereus ;
Quam fi quis catiis ignetn luppoiiat. aridis :
Aut frondem v poiirafque cremet tcm n i i i bus herbas.
2ÍBW» quidem -focus, fed & hunc innata libido
Exdimulat, pronumque genus regionibus iliis
jn Venerem ed . flagrat vitio gentiique fuoque .
Impetus ed ifii, comitum corrumpere curam,
Nutricifque fidem •" nec non ingentibus iplatn
Sollicitare datis ; totumque intptiraierc regnumi:
Aut rapere, & favo raptam defendere bello.
Et nihii ed, qjjod non e (frano captus amore
A n fit; nec capiu nt incluías p e flo ra flamma s.
METAMORPHQSEOTi U B . V L 2ÌJ
Jamque plorai male fert; cupidoqae reverti-tur ora
Ad mandata Procnes; & agtt firn vóta fub iliis.
Facundum feciebat amor, quotiefque rogabat
Ulterius judo-; Procnen ita velie ferebat.
Addidit & lacrimas ; tamquzm mandaflet & iilas.
Pro Superi, quantum mortali® peflora ciccai
Noflis habeijt ! ipfo fceiéris molrmine Tereus
Creditur effe pius: laudemque a crimine fumir.
Quid quod idem Philomela cupir ? parriofque laeértis
Blanda tenens bumeros, ut eat viCuta fororem ,
Perque fuam-, contraque fuam, pe*it ufque, falutettr.
Speclat eam Tereus; pnccontreilatqioe videndo:
Ofculaque, fìc collo circnmdata brachia eèrneas;
Omnia prò ftimulis facibufque, cibcqtie feroris
Accipit. & queries ampleélitar illa parentem ;
Effe pafens vetier : ncque enim minus impios effet.
Vincitur ambarum genitor prece . gauder, agitque
Illa patri gratès: & fucCefliffe duabus
Id putat infelix, quod erit lugubre, duabus.-
Jam labor exiauus Pbosbo reflabat : eqnique
Pulfabant pedibus fpatiumi declivis Olympi.
Regales epula menfis, & Baccbas in auro
Ponltur,. hinc placido dantur fua corposa fomno .
At rex Odryfius, quamvis feeeftSt,- in iila
.ffiduat : & repetens feciem, motufque, manufque ; '
Qualia vult nngit, qua nondum vidit : & ignes
Ipfe fuos' nutritj, cura removente (bpórem.
¡Lux erat: & , generi dextramicomplexus euntis,
i Pandio»> comitem fertdinia comorendat obattis :
¡Hanc ego, care gener., quòniam: pia càuffa coegit,
i Et voluery aiubai, vnluifl»i cu quoque , Teretì ,
;Do tibi: perque fiderai,icognataqae peflora fupplex,
j Per Suprerosi aro;, patrio, tuearis amore :
i Et mini follicit® lemme» duìc* feneél®
i Quamprimum [omnis erit nobis'mora longa ]■ remittas,
| Tu quoque qoatnpriniumf-, ( ferii eft procul effe fororem )
Si pietas ufia-èft ad me, Pftiltfmela , rédito .
[Mandabat; pariterque fu® dabat ofcula nata:
Et lacrima mites-inter mandata Cadebant1.
Utque fide pignus dextrasuattiufque pof»fcit ;
I-nter feque datasi junxit ;- natàmque nepotemque
Abfentes memori pr» fe jubet' ofe faluteut :
Supremumque vale, pieno (ìngultibus ore,
iVix dixit: tirtmitque fua prafagia mentis.
At fimul impofita eft pifl® Philomela carina ;
Admotumque frerum remis, tellufque repulfe eft ;
Vicimus, exdamat: mecum mea vota feruntur.
Exfiiltarque, & vix animo fua gaudia differì
Barbaras : & mifquam- lumen detorquèt ab fila.
Non aliterquam cum pedibus- pradator obuncis
Depofuit nido leporem Jovis ales iti alto :
Nulla fuga eft capto : fpeclitt fua- pramia raptòr.
Jamque iter effeftum,; jamque m fua littora feflìs
Puppibus exierant: cum rex Pandtbne natam
In (tabula alta trahk, fil-vlsiobfcuf* vetuftis :
Atque ibi pallentem, trepidimque, & cunfta timentem,
Et tiam cum,lacrimis, ubi (it germana, roganrem,
Includit : faiFufqae nefes-f & vitginem, & unam
Vi fuperac; fruftfa clamato fepe parente,
Sape forare fata, msgnis fuper omriia Divis.
Ifia trernit*, velut agnit ptu’ens, qu® faucia Càiri
Ore excufla lupi, nondum (ibi tuta videtut :; '
Utque columba, fuó madefeflii ftnguine pRimts;
Hocret 'adhuc,àvidalqUe-rimet, quibus bafetar, ungues;,
Mox ubi mens redi« ; paflbs labiata capillos,
Lugenti. funilis, cafis plangore lacertis, ‘
Inten*