Igne quid militisi fi cjuis tamen urere te£U
Comparat, audaces' inftruit igne manus.
Eripit intèrdum, modo dat medicina falutém :
Quasque juvàns monftrat, quaeque fit herija nocèns..
Et latro, & cautus pracingitùr ente viator;
Ille fed infidias,. hic fibi portat opem .
Difcitur innocuas ut agat facundia cauiTas.:
Protegit hac fontes immeritoique premit. ......
Sic igitur carmen, re&a fi mente' legatur,
Con fibbie riulli pofle nocére meum.
A t quiddam vitii quicumque hinc cpncipit , erràt :
Et nimium fcriptis abrogar ille meis.
Ut tamen hoc fatear : Ludi quoqué (emina praebent
NequitiiP t tplli tota theatra jube :
PecCandi cauflam qua? multis fiepe dederunt ,
Martia cum durum fternit arena folutn.
Tollatur Circus ; non tuta licentia Citciy
Hic fedet ignoto juncta puelia viro.
Cum quidam fpatientur in hac, ut arnator eadem
Conveniat, quare porticus ulla patet ?
Quis locus eft templis auguftior ? h£c quoque vitet,
In culpam li qua eft ingemola fuam.
Cum fteterit Jovis asde; Jovis fucgurret in aede,
Quam multas matres fecerit ille Deus.
Proxima adoranti Junonia tempia, fubibit,
Pellicibus multis hane doluifle Deam .
Pallade confpe&a, natum de crimine Virgo
Suftulerit quare quaret ÈricHthonium ?
Venerit in magni templum tua munera Martis.j
Stat Yenus Ultori jun«fta virò ante fores .
Ifidis ¿de iedens cur hanc Saturnia quatet
Egerit Iònio Bofporioque m^tij , ,
In Venere Anchifes,.in Luna Latmius herósy '
In Cerere lafion, qui referatur, ejcÌt.
Omnia perverfas poffunt corrumpere mèntesl.
Stant tamen illa fuis omnia tuta lòcis *
At procul ab fcripta folis meretricibus Arte
Submovet ingenuas pagina prima nurus.
QuzECumque irrumpit, quo non finit ire facendos i
Protinus hoc vetiti criminis a<fta rea eft.
Nec tamen eft facinus mojles evolvere verfus:
Multa licei cafta; non facienda legant.
Ssepe fupercilii nudas matrona, fevpri
Et Veneris ftantes ad genus omne videt.
Corpora Veftales oculi meretricia cernunt :
Nec domino ppena: res ea caufla fuit.
At cur in noftra himia eft lafcivia Mpfa?
Curve, meus cuiquam fuadet amare Iib^r ?
Nil nifi peccarùm manifèftaque culpa fatendum eft ;
Pcenitet ingenti judieiique mei.
Cur non Argolicis potius qua: concidit armis
Yexata eft iterum carmine Troja meo ?
Cur tacui Thebas, & mutua vulnera fratrum ?
Et feptem portas fub duce quamque fùo ?
Nec mini materiam bellatrix Roma negabat :
Et pius eft patria: faéla referre labor.
Denique, cum meritis"impleveris omnia, Casfar,
Pars mifii de multis una canendà fuit.
Utque trahunt opulos radiantia lumina Solis;
Traxifient animum fic tua faóìa meum.
Arguor immerito , tenuis mihi campus uratur:
lllud erat magnai. fertilitatis opus.
Non ideo debet pelago fe credere, fi qua
Audet ih exiguo liidere cymba lacu .
Forfitan & dubitem > numetis Jevioribus aptus
Sim fatis ; in parvos fufhciamque modos » -
At -ir me jubeas domitos Jovis igne Gigantàs
Dicere i conantem dèbilttabit ònus. ; ;
Divitis ingenii eft immàiiia Càèfàris1 àéla
Condere. ; materia ne fuperetur opus.
Et tamèn aul’us eràiù : fed <Iétreélater vidsbar .
Quodque nefas , darnnö viribus efle tUis.
Ad leve rurfus opus juvenilia cannina Véni ;
Et falfo moyi pèilùs amóre mètìm . : • -
Non ecjutdem vèllem : fed mè -méa fata tràhebànt,
Inque meas poenas ingeniòfus eràm .
Hei mihi, qiiod didici ! quöd me dòcuéré pàrentès, .
Literaque eft: Ocùlós‘ulta morata' nieos !
Hcec-tibì me irìvifum iaieivia1 fecit, ob À'rtes1,
Quas rat us es vétitos follicitaffb torós-.
Sed neque me huptie. didicerunt furta màgiftrò :
Quodque parum novit, nemo docer'e potè ft,
Sic ego deKctàs^1 nfòtlia xàrintna ' feci,-' •
Strinxerit ut noihen fàbula nulla meum.
Nec quifquam eft adeo media de plèbe maritus,
Ut dubius vitio fit pater ille méo. /
Crede mihi ;• mòres diftniit ä carrhine noftrò. •
V ita. yerecunda eft ? Mufà jöeöfa rrìihl.
Magnaque pars operum meridax .& fiwlà tóéorùm
Plus libi permVfit CQinpòfitóre fuò.
Nec liber indicium eft animi, i¥d hònefta voluptas >
Plurima ìnulcendis auribus apta’ fereìis.’
Accius eflet atróx: ; còrlviva Terentiüs éflet j
Efient pughaces , qui fetà,Sella^^ßanunti - y n
Denique compofui tenpròs non i’òtùs 'amóres',r ’
Compofitò poenas fplus amóre dedi. c
Quid niiT cum multo V ¿nerem' con’fundere vino
Prscepit Lyrìci Teia' Kdiifa feftTs?
Lesbia quid do^uìt SapphÓ, tiift àiiiare puellas?
. Xuta. tanieh Sappho, tutus/ik. ille ‘fuit '»
Nec tibi ^ Battiàdè'i nequit, ' quöd’ fìepe ìegenti
. Deficias. .vèrfu faÌTus és ipfd'tua^ ^ ' “
Fabiila jücüridi nulla eft fine arfiòrè M^nàiidri :
Et folet hic pueris virginlbufqàe .k ;
Ilias ipfa quid; eft ¿."nifi'
Inter amatorem p.ugna v 1 ruinqdè fuit? '
Quid priUs eft illi ’fiamma Chryféidòs ? utque
Fecerit iratps rapta puella ducesii'
Aut quid Odyflea eft, nift fèmina, propter- teorem,
Dum vir abeft, multis una perita pròcis ^
Quid nifi M¿omd^ :Yerite^ ^ärtemque li^atos
Narrat in pbfeoeno corpora ’ prèìlfa ft oro
Unde nifi. Itidlcìo ’ hiagnl:/clrémus HÓmèri f ’ :
Hofpitis igne duas incàlui^ Dèas ? ; '
Omne genus icrjpri gfäyifte _^feià!oédià'!Yiriicif :
HiCC quoque materiam femper aniòris habet.
Nam quid in Hippolyto ? ’’ nifi' • cà*t£ ' fiteifta''nòvércs 1 '
Nobilis.eft Canace’ fratris amore fui.
Quid, non Tant^idVs agitante Cupidihe curriis
Pifeam Phrygiis yexit eburnus pqùis?
Tingeret ut ferrum natorum fanguine màter,
Concitus a iaclo fecit amore dölbt.
Fecit amor fubitas volucrés cum peliide fegèrn,
Quoque fuum luget nunc quoque mater Ityn.
Si non Biropen frater fceleratùs amaflét ;
A verfòs Solis non legeremus equós.
Impia nec tragicos tetigiffet Scylla cothufhos',
Ni patri um frinem defequiflet àmòr.
Qui legis Ejeétran, & egentem mentis Orèften,
/Egyfti crimen Tyndaridòfque légis .
Nam quid de tetrico referam domitore Chimera:,
Quem leto fòltàx hofpita psrie dedit? ' -
OuU lofi1?1* Hermionem ? quid te, Schoeneia virgo ;
Teque, Mycenæo Phoebas amata duci ?
Quid Danaen r .Danae fque nutum ,^ matremque Lyaei .
Hæmonaque, & noôes quæ çoiere. duàs?
Quid genefum Peüæ ? quid Thefea? quidve Pelafguni
Iliacam tetigit qui jrate primus humum ?
Hue Iole, Pyrrhique parénsj hue Herculis uxor>
Hue accedat Hylas, Iliadefque puer . ^
Tempore deficiar, trágicos fi perfequar ignes;
Vixque meus capiat nomina nuda liber.
£ft & in obfçoenos deflexa Tragoedia ri fus,
Multaque præteriti verba pudor is habet.
¡ Hec noept autfori, mollem qui fecit Achillemj
Infrégifle fuis fortia fa6la modis.
Junxit Ariftides Milefia crimina fecum :
! Pulfus Ariftides nec tamen urbe lúa .
i Nec qui defcripfit corrómpi lemina matriun>
Eubius impune conditor hiftoris? .
J Nec qui compofúit nuper Sybaritida, fugit:
i Nec quæ conçubitus non tacuere fuos.
I Suntque ea doéíorum monumentis mifta virorum,
i Muneribufque Duçum pubftça fada patent •
I Neve peregrinis tantum defèndar ab armis;
I Et Roimanus habet multa joçofa libér •
I Utque fuo Marfem cecinit gravis Ennius ore >
Ennius ingenio maximus, arte rudis ;
I Expiicat ut cauflas rapidi Lucretius ignis,
Çafurumqué triplex: yatipinatur opus;
Sic fuá Ufçivp çantata eft fæpe Çatullo
Femina, cui faifum Lesbia .nomen erat.
Nec -contentus ‘multòs vulgay it amores ,
In quibus ípíe iuíim iaftus- adulterium efti
Par fuit ,exìguv, fimüifque bçe Calvi , •
Detexit Variis qui ina furta rriodis j
Quid referam Tiçidæ , quid Memmi.çarmen, apud quos
Rebus àbeft òmnjs nominibufque pudor ? . y _
Cinna quoque his .copies eíí, Çinriaque procacior Anfer :
Et leve Còfnihef, oa^q,uçv Çatp.rj||i opus.
Et quorum libris moao diiïïmuiaça Fènllæ
Nomine , nunc
Is quoque, Phafiaças Argo qui duxit in undas,
Non potuit Veneris furta tâcere fuæ.
Nec minus Hortenfi, neg’ fupt muius improba Serti
Carmina , quis dubitet nomina tanta lequi ?
Vertit Ariftiden Sifenna : . nec, obfuit illi ^ \
Hiftoriæ turpes ■ inferuifle jocos . ^
Nec fuit opprobrto celebrale Lycorida Gallo,
Sed linguali niçnip npn ténuiiie merp.
Credere juranti .durte putat- efte Tibullus ; v , _
Sic euani de fé qupd neget illa viro.
Fallere cuftodem demu’ni docuifle fatetur ;;
Seque fua. miferum nunc ait. arte premi.
Sæpe velut gemmam dominæ lignum ve probaret ;
Per cauflam memiiiit fe tetigifle manum.
Utque refert, digiti§ fæpe eft. nutuque locutus^
Et tacitani menfìè duxit in orbe notam •
Et quibus e fuccis abeat de corpo re livor,
Impreffo fieri qui folet ore, ftocet
Denique ab incauto nimium petit ille marito,
Se quoque utt fervet; peccet ut, illa minus.
Scit cui latretur, cum folus obambulat ipfe :
Cur toties claufas exçreet ante fores.
Multaque dat talis furti præcepta : docetque
Qua nuptæ poiftnt fallere ab arre vi ros.
fuit hoc tilt fra,òdi ; legiturque Tibullus ,
Et placet, 6c jam te Principe¡notus erat. _
Inventes eadem blandt præcepta Properti:
Diftriâus minima nec tamen ille nota eft •
His ego fuccefli: quoniam præftantia candor
Nomina vivorum diffimulare jubet.
Non timui, (fateor) ne, qua toc iere carinæ,
Naufraga lervatis omnibus una foret.
Sunt aliis feriptæ, quibus alea luditur, artes ^
Hæc eft ad noftros non leve crimen avos.
Quid valeant tali ; quo* poflis plurima jaélu
Fingere; damuofos effiigiafve canes.
Teffera quot numéros habeat .* diftante vocato
Mittere quo deceat, quo dare mifla modo.
Difcolor ut re$o graftetur limite miles , •
Cum médius gemino calculus hofte périt.
Ut mage velle fequi feiat, & revocare priorem ;
Ne tuto fugiens incomitatus eat.
Par va led & ternis inftruéla tabella lapillis;
In qua vicifle eft, continuafle fuos.
Quique alii iufus ( neque enim nunc perfequar omnes]
Perdere rem caram tempora noftra folent.
Eçce canit formas alius ja&ufque pilarum.
Hic àrtem nandi præcipit, iile trochi.
Compofita eft aliis tucandi cura coloris .*
Hic epulis leges holpitioque dédit.
Alter humum, de qua fmgantur pocula, monftrat;
Qüæque docet liquido tefta fit apta mero •
Talia fumofi luduntur menfe Decembris ;
Quæ damno nulli compofuifle fuit.
His ego deçeptus non triftia carmina fect;
Sed triftis noftros pcena. fecuta jocos •
Denique nec: vidéo de tôt fçribentibus unum ,
Quem fùà perdiderit Muta : répertus ego •
Quid fi fcripfiiTem mïmos^obfccena jocantes,
Qui fémper yetiti crimèq:#moris habent ?
In quibus aflidue çûltus procedit adulter ;
Verbaque' dat fiulto c^llida nupta viro.
Nubilis hos virgo,. matronaque, yirque, puerque
Speclat: & e magna parte, .Senatus adeft.
Née fatis inceftis remérari vocibus, aures:
Afluéfcunt oculi multa pudenda pati .
Cumque.i fefellit amans aliqua novitaté maritum,
Plauditur. ; & magno palma favore datur .
Quoque minus prodeft, pana eft lucrofa poetæ:
T'antaque non parvo crimina Prætor emit.
Infpice ludorum fumtuS, Augufte , tuorum :
Emta tibi magno talia multa leges.
Hæc tu fpeiftafti , fpedlapdaque fæpe dédifti.
Majeftas adeo comis ubique tua eft.
Luminibufque tuis, totus quibus utimur orbis,
Scenica vidifti lentus adulteria . ,
Scribere fi fas. eft imitantes turpia mimos ;
Materiæ minor eft débita poena meæ.
An genus hoc feripti faciunt fua pulpita tutum ;
Quodque libet, mimis feena licere dédit?
Et mea funt populo fait ata poemata fæpe:
Sæpe oculos etiam derinuere tuos.
Scilicet in domibus veftris ut prifca virorum
Artifici fulgent corpora piifta manu;
Sic quæ concubitus varios Venerifque figuras
Exprimât, eft aliquo parva tabella loco. ,
Utque fedet vultu faifus Telamonius iratn,
lnque oculis facinus barbara mater habet :
Sic. madidos ficcat .digitis ,Venus uda capillos:
‘ Et modo maternis teéfa videtur aquis •
Bella fonant alii telis .mftruéla cruentis:
Parfaué tui generis, pars tua faila canunt.
’ v - t t ' ' Invida