Quum'Venient, ficcis ofcula falle genis .
Sat tibi fint noffes, qüaä de me, Panile, fatiges:
Somniaque in facierrf eredita fsepe meam.
Atque ubi fecreto noftra ad fimulaefa loqueris,
Ut refponfutaä lingula verba jace.
Seu tarnen adveifum mutarit janua leftum,
Sederit & noilro cauta noverca toro :
Conjugium, pueri, laudate, & ferte paternum.
Capta dabitf veftris rhoribus illa manus.
Nec mattem laudate ninjis. collata priori
Verter in ofFenfàs libera verba fuas.
Seu rfiemor ille mea contentus manferit umbra,
Et tanti ciñeres duxerit effe meos :
Difcite. venturam jam nunc fentire feneclam,
Coelibis ad curas nec vacet ulla via.
Quod mihi detraélum eft, veflros accedat ad annos.
Prole mea Paullum fic juvet effe fenem.
Et bene habet. numquam mater lugubria fumli.
Venit in exfequias tota caterva meas.
Cauffa perorata eli. flentes me furgite telles,
Durtt pretiuin vita grata rependit humus.
Moribus & caelum patuit : firn digna merendo,
Cujus honoratis offa vehantur equis.
PUBLII OVIDII NASONIS
O P E R A .
VijíVVJÍív:«^
HEROIDE S SI VE E P 1 S TOLÆ.
E P I S T O L A P R I MA .
P e n e l o p e U l y s s i #
Anc tua Penelope lento tibi mittit, Ulyffe.
Nil mihi reicribas aitameli: ipfe veni.
Troja jacet certe Danais invifa puellis :
VixPriamustanti, totaqueTroja fuit.
O utinam tune, cum Lacedamona claife
petebat ,
Obrutus infanis effet adulter aquis !
Non ego deferto jacuiflem frigida ledo,
Nec quererer tardos ire relitta dies :
Nec mini, quarenti fpatiofam fallere nodem,
Laifaret viduas pendula tela manus #
Quando ego non timui graviora pericula veris?
Res eft follici« piena timoris amor#
In te fingebam violentos TroaS ituros ;
Nomine in Hedoreo pallida femper eram V
Sive quis Àntilochum narrabat ab Hedore vidum ;
Antilochus noftri caufa timoris erat :
Sive Mencetiaden falfis cecidi ffe fub armis;
Flebam fucceffupoffe care re dolos.
Sanguine Tlepolemus Lyciam tepefécerat haftam ;
Tlepolemi leto cura novata mea eft.
. Denique, quifquis erat caftris jagulatus Achivis,
Frigidius glacie pedus amantis erat#
Sed bene confuluit cafto Deus squus amori.
Verfa eft in cinerem fofpite Troja viro.
Argolici rediere duces : altaria fumant :
Ponitur ad patrios barbara ' prieda Deos #
Grata férunt Nym|$fcE prò falvis dona maritis.;
IIli vida fuis Tròia Fata canunt#
Mirantnr juftique fenes trepidasque puelbe : .
Narrantis conjux peridet ab ore viri#,
Atque aliquis polita monftrat fera praelia menfa ;
Plngit & exiguo Pergama tota mero.
Hac ibat Simois, hic eft Sigeia tellus,
Hic fteferät Priam.i regia celfa fenis.
Illic ^acides, illic tendebat Ulyffes:
Hic lacer admiffös terruit Hedor equos.
Omnia namque tuo fenior, te qusrere miilb,
Rettulerat nato Neftör: at ille mihi.
Rettulit & ferro Rhefumque Dolonaque cafos :
Utque fit hic fomnö proditus, ille dolo .
Aufus es, o nimium nimiumque oblite tuorum,
Thrafcia nodurrto tangere caftra dolo ; E
Totque fimul Tnadare viros adjutus ab uno.
At bene cautus eras , & memor ante mei.
Ufque metu micuere finus, dum vidor amjfum
Didus es Ifmariis ifie per agmen equis.
Sed mihi quid prodeft veftris disjeda lacertis
Ilios J & , murus quod fuit ante, folum:
Si maneo, qualis Troja durante manebarn;
Virque nnhi, demto fine carendus , abeft?
Diruta funr aliis,urii pjihi Pergaiha reftant ;
Incola captivo qua bove vidor arat.
jam feges eft, ubi Troja fuit, refecandaque falce,
Lüxuriat Phrygio fanguine pinguis humus.
Semifepulra^ virum curvis feriuntur aratris
Offa: ruinofas occulit herba domos»
Vidor abesi nec feire mihi, qua caufa morandi,
Aut in quo Iateas ferreus orbe, licet.
Quifquis aa hac vertit peregrinam littora puppim,
Ille, mihi de te multa rogatus abit.
Quamque tibi reddat, fi te modo viderit ufquam,
Traditur huic digitis charta rtotata meis.
Nos Pylon, antiqui Nefeia Neftoris arva,
Mifimus: incerta eft fama remifla Pylo.
Mifimus & Sparten» Sparte quoque nefeia veri, Quas
P. O V I D I I N A S O N I S
I
■ Quas habitas terras, aut ubi lentus abes.
mjtiüus ftarent etiam nunc meenia Phcebi.
1 Irafcor votis heu levis ipfa meis !
feirem ubi pugnares; & tantum bella timerem;
Et mea cum multts junéla querela foret,
il^uid timeam ignoro: tiraeo tarnen, omnia demens ;
I Et patet in curas area lata meas.
fcuæcumque æquor habet, quæcumque pericula tellus,
F Tarn longæ caufas fuipicor elfe moræ.
faßc ego dum- ft ulte meaitor, ( quæ veftra libido eft)
■ Efle peregrino captus amore potes.
forfitan & narres, quam fit tibi ruftica conjux';
■ Quæ tantum lanas non finat elfe rudes,
fallar; & hoc crimen tenues vanefeat in auras:
M Neve reverten4 i liber abefie velis.
»Ie pater Icarius viduo difeedere leélo
w C o git, & immenfas increpat ufque moras.
jncrepet ufque licet : tua fum.; tua dicar oportet*
■ Penelope conjux femper Ulyfiis ero.
ille tarnen pietate mea precibufque pudicis
■ Frangitur, & vires temperat ipfe fuas.
Bulichii, Samiique, & quos tulit alta Zacynthos,
■ Turba ruunt in me luxuriofa, proci :
Inque tua régnant, nuliis prohibentibus, aula. B Vifcera noftra tuæ dilaniantur opes.
©iiid tibi Pifandrum, Polybumque, Medontaque dirum,
■ Eurÿmachique avidas Antinoique manus,
Atque alios referam , quos omnes turpiter abfens
B Ipfe tuo partis fanguine rebus alis ^
Jrus egens, pecorifque Melanthius aélor edendi,
B Ultimus accedunt in tua damna pudor.
Très fumus imbelles numéro; fine viribus uxor, B Laertefque fenex, Telemachufque puer.
Ille per infidias pæne eft mihi nuper ademtus;
Dum parat invitis omnibus ire Pylon.
PH, precor, hoc jubeant, u t, euntibus ordine fàtîs, B Ille meos oculos comprimât , -ille tuos.
Hoc faciunt cuftofque boum longævaque nutrix;
■ Tertius, immundæ cura fidelis haræ .
Sed neque Laertes, ut qui fit inutilis armis,
Hoftibus in mediis régna tenere valet .
I'elemacho veniet (vivat modo) fortior ætas :
B Nunc ,erat auxiliis illa tuenda patris.
Nec mihi funt vires inimicos pellere te£lis •
Tu citius venias, portus & ara tuis.
Eft tibi, fitque precor, natusj qui mollibus annis B In patrias artes erudiendus erat.
Reipice Laerten, ut jam fua lumina condas:
i; Extrem um fati fuftinet ille diem.
Certe ego, quæ fueram te diieedente puella,
■ Protinus ut redeas, fa&a videbor anus •
E P I ' S T O L A I I .
P h y *l l i s D e m o p h o o n t i .
BLTOfpita, Demophoon, tua te Rhodopeia Phyllis
Ç F Ultra promiifum tempus abeife queror.
Ä-ornua cum Lunæ pleno femel orbe coiffent,
B Eittoribus noftris ançhora paéla tua eft.
|Luna quater latuit ; toto quater orbe recrevit ;
i Nec vehit Aftæas Sithonis unda rates.
■ e,M P°ra ü. numeres, bene quæ numeramus amantes ;
■ Non venit ante iuum noftra querela diem.
■ V ociue !ent.a • tarde, quæ crédita lædunt ,
I Lre# « S : invita nunc & amante nocent *.
*
Siepe fui tnendax pro te mihi: fiepe puiavi
Alba procellofos vela referre Notos.
Thefea devovi, quia te dimittere nollet ;
Nec tenuit curfus forfitan ille tuos.
Interdum timui , ne, dura vada tendis ad Hebri,
Merfa foret cana naufraga puppis aqua.
Siepe Deos fupplex, ut tu, icelerate, valeres,
Sum preee tnuricremis devenerata foeis .
Saspe videns ventos caelo pelagoque fa vent es,
Ipfa mihi dixi; Si valet, ille venit.
Denique fidus amor, quidquid properantibus obftat,
Finxit ; & ad caufas ingeniofa fui.
At tu lentus abes: nec te jurata reducunt
Numina ; nec noftro motus amore redis.
Demophoon, .ventis & verba & ?vela dedifti.
Vela queror reditu, verba carere fide.
Die mihi quid feci^ nifi non fapienter amavi?
Crimine te potui demeruiflè meo.
Unum in me fcelus eft; quod te:, fcelerate:, -recepì.
Sed fcelus hoc meriti pond us jnftar habet.
Jura, fides ubi nunc , commiffaque dextera dextne?
Quique ?rat in falfo plurimus ore Deus ?
Promiffus focios ubi nunc Hy mense us in annos,
Qui mihi conjugii fponfor & obfes erat ?
Per mare , quod totura ventis agitatur & uadis ;
Per quod Caspe jeras , per quod iturus eras :
Perque tuum mihi jurafti { nifi fióius & ille eft)
Concita qui ventis azquora mulcet „ avum :
Per Venerem, nimiumque mihi facientia tela,
Altera tela arens, altera tela 'faces ;
Junonemque, toris qus prafidet alma maritis,
Et per tafferie myftica facra Dea;.
Si de tot laefis fua numina quifque deprum
Vindicet : .in pcenas non fads unus eris .
At laceras etiam puppes furiofa refeci :
Ut, qua defererer, -firma carina foret: ;
R-emigiumque dedi, quo me fugiturus abires.
Heu patior relis vulnera faóta jtneis ! '
Credidimus blandis, quorum ribi copia, verbis:
Credidimus generi, nominibufque tuis:
Credidimus laerimis. an & hx fimulare docentur?
Ha quoque habent artes, quaque jubentur, eunt.
Diis quoque credidimus. quid jam tot pignora nobis ?
Parte iatis potui qualibet inde capi .
Nec moveor, quod te juvi portuque locoque :
Debuir hac meriti fumma fuiffc mei.
Turpiter hofpitium ledo cnmulaffe jugali
Pcenitet : ¿k lareri conferuiffe latiis.
Qua fuit ante illam, mallem fuprema fuiffet
Nox mihi: dum potui Phyllis honefta mori*
Speravi melius, quia me meruiffe putavi :
Quacumque ex merito fpes yenit, aqua venit*
Fallere credentem non eft operofa pueliam
Gloria: fimplicitas digna favore fuit.
Sum decepta tuis .& amans •& femina verbis:
Dii faciant, laudis fumma fit ifta tua.
Inter & Aegjdas media ftatuaris in urbe :
Magnificus titulis ftet pater ¡ante fujs ..
Cum fuerit Scyron ledus, torvufque Procruftes,
Et Sinis , & tauri mixtaque torma viri,
Et domita bello Theba^ tulìque bimembres,
Et pulfata nigri regia caca Dei .:
Hoc tua poft illos titulo fignètur imago :
Hic eft, cujus amans hoipita capta dolo eft.
De tanta rerum turba, fadifque parentis,
Sedie in ingenio Creffa relida tuo.
P * Quod