Ha»c mihi qui refecet, qua; non vidiffe dolebo ,
Ille mea; domui protinus. hofpes erit.
Hei mihi! jamne domus Scythico. Nafonis in orbe ?
Jatnque luum mihi dat pro Lare pcena locum?.
Di faciant, Cxfar non hic penetrale domumque,
Hofpitiuiq pcen«e fed velit effe meae.
E L E G I A X I I I .
ECce fupervacuus ( quid enlm fuit utile gigni Ì )
Ad Ìua natalis tempora nofter adeft.
Dure, quid ad miferos veniebas exfulis annos ?
' Debueras illis impofuiffe modum.
Si tibi cura mei, vei fi pudor ullus ineilet ;
Non ultra patriam me fequerere meaui.
Quoque loco primum tibi funi male cognitus infans,
Ilio tentaffes ultimus effe mihi.
Jamque relinquenda ( quod idem fècere fodales)
Tu quoque dixiffes triftts in Urbe, Vale.
Quid tibi cum Ponto? num te quoque Caffaris ira
Extremam gelidi mifit in orbis humum ?
Scilicet exfpellas foliti tibi moris honorem,
Pendeat ex humeris veftis ut alba meis?
Fumida cingatur florentibus ara coronis?
Micaque folemni thuris in igne fonet ?
Libaque dem pro me genitale notantia tempus?
Concipiamque bonas ore favente preces?
Non ita fum pofitus: nec funt ea tempora nobis,
Adventu pollim Istus ut effe tuo.
Funeris ara mihi ferali cinlta cupreffo
Convenit, & flrullis fiamma parata rogis.
Nec dare thura Übet nihil exorantia Divos :
In tantis fubeunt nec bona verba malis.
Si tarnen eil aliquid nobis hac luce petendum ;
In loca ne redeas amplius ifta, precor:
Dum me terrarum pars panie noviilima Pontus,
Euxini fallo nomine dillus, habet.
E L E G l A X IV .
C Ultor & antiftes dollorum fanfle virorum,
Qui facis ingenio femper amice meo ;
Ecquid, ut incolumem quondam celebrare folebas,
Nunc quoque, ne v idear totus abeffe, caves?
Colligis exceptis ecquid mea carmina folis
Artibus, artifici quae nocuere fuo ?
Immo ita fac, vatum, qusefo, iludiofe novorum:
Quaque potes, retine corpus in Urbe naeum.
Efl fuga dilla mihi, non eil fuga dilla libeliis,
Qui domini poenam non meruere fui.
Siepe per extremas profugus pater exfulat oras ;
Urbe tarnen natis exfulis effe licet.
Palladis exemplo, de me fine matre creata
Carmina funt. ilirps hxc progeniefque mea eff.
Hane tibi commendo : qua; quo magis orba parente,
Hoc tibi tutori forcina major erit.
Tres mihi funt nati contagia noffra fecuti :
Cetera fac cura; fit tibi turba palam •
Sunt quoque mutate ter quinque volumina forme,
Carmina de domini funere rapta fui.
lllud opus potuit, fi non prius ipfe periffem,
Certius a fumma nomen habere manu.-
Nunc incorre&um populi pervenit in ora:
In populi quidquam fi tarnen ore meum eff.
Hoc quoque nefeio quid noffris appone libellis,
Diverfo miffum quod.tibi ab orbe venir»
Quod quicumque leget (fi quis leget), æftimet aste
Compofitum quo fit tempore, quoque loco •
‘ Æquus erit ícriptis ; .quorum cognoverit effe
Exfilium tempus, barbariema ue locum.
Inque tot adverìis carmsn mirabirur ullum
Ducere me trilli fuftinuiffè manu.
Ingenium fregere meum mala : cujus & ante
tons infòecundus parvaque vena fuit.
Sed quæcumque fuit, nullo exercente refugit,
Et longo perilt arida fafla fitu .
Non hic librorum, per quos inviter alarque,
Copia, pro libris arcus & arma fonant.
Nullus in hac terra, recitem fi carmina, cujus
Imelleäuris auribus utar, adeft.
Nec quo fecedam locus eft. euftodia muri
Submovet inlèftos claufaque porta Getas.
Sæpe aliquod verbum quero, nomenque, Iocumque.
Nec quifquam ell, a quo certior effe queam.
Dicere fæpe aliquid conanti ( turpe fateri )
Verba mihi défunt; dedidicique ioqui.
Threicio Scythicoque 1ère circumfonor ore .*
Et videor Geticis fcribere poffe modis.
Crede mihi ; timeo ne fint immifta Latinis,
Inque meis fetiptis Pontica verba legas.
Qualemcumque igitur venia dignare libeilum :
Sortis & excufa conditione meæ.
T R I S T I U M
L I B E R IV.
E L E G I A I.
SI .qua meis fuerint, ut erunt, vitiofa libellis ;
Excufara fuo tempore, le&or, habe.
Exful eram ; rgquiefque mihi, nqn fama petita cft :
Mens intenta fuis ne fbret ufque malis.
Hoc eff cur cantet vinHus quoque compede fbilor,
Indocili numero cum grave mollit opus;
Cantet & innitens limofa; pronus arena;
Adverfo tardati) qui trahit amne ratem •
Quique refert pariter lentos ad pellora remos,
In numerum pulía brachia verfat aqua.
Feffus ut inçubuit báculo, faxove refedit
Pallor; arundineo carmine mulcet oves..
Cantantis pariter, pariter data penfa trahentis
Palli tur ancilLe aecipiturque labor.
Fertur & abduHa Lyrneífide triffis Achilles
Hæmonia curas attenuaffe lyra.
Cum traheret filvas Orpheus 6t dura canendó
Saxa ; bis anaiíla conjuge meeftns erat •
Me quoque Mufa levât Ponti loca juffa petentem •
Sola cornes noftræ perftitit illa fugæ .
Sola nec infidias., Threci nec militis enfem,
Nec mare, nec ventos, barbariemqus ti met.
Seit quoque, cum perii, quis me deceperit error:
Et culpam in fallo, non fcelus effe meo .
Scilicet hoc ipfo nunc æqua, quod obfuit ante,
Cum mecum junéli criminis alla rea eff.
Non equidem vellem, quoniam nocitura fuerunt,
Pieridum focris impoluiffe manum.
Sed nunp quid faciam? vis me renet ipfa fororum:
Et carmen demens carmine læfus amo.
Sic nova Dulichio lotos guffata palato,
Ilio, quo nocuit, grau faporc fuit.
Sentit
amatista damna fbre ; tarnen haerèt in ilíís ;
C Materihtii jnitpa; perfeqüifúfque fuá;.-' g f ■
¡Nos quoque déléclant , ^quamvis nocuerè-, libelli :
Quodque mihi telurri vulnerafe c it ,’amo.
Forfitan hoc ftudium poffit furor effe ' vìderi :
Sed quiddam furor hic utilitatis habet.
¡Semper in1 öbtutu mentem vetat effe malorum ;
pra»fentis cafus immemorernque faqit.
Utque fudm'Bacchis nóff fentit fäucia vulnus,
| Dum ftupet Edonfs ¿xulúlata jugis ; ^
Sie ubi mota calent viridi mea peflora‘thyrfo, .
I Altior humano fpiritus Ille malo èli'. /J
mie nec exfiliüifí, Scythici ^nèc iittora ponti,
Ille nec iratos fentit häberé Deos .
¡Utque foporifers bibéfèm fi poculá Lethes; '
‘ Temporis advfeTfi' fic mihi lenftfs hebet.
ufe Deas igitur Veneför mala nóílra levantes ;
. SollicitíE comités ex Helicone fugs.r
■Et partim pelago, pärtim vèftigià terra
R Vel rate digimtäs, vél pede noílfa fequi.
ìk ù i precor'hiß'falfeni fáciles mihi namqué Deorum
I ! Cetera cum magnò Cbfare; turba facit. I -Meque tot kdverfis cùnlulant, quót littus arénas,
Quotque frétuni pifees , ovaque pifeis habet.
■Vere prhis' flores , s{lu:; numerabis ariilas ,
I Poma per autumnurii,' frigoribufqué niVès f
■Quam mala, qua; toro patior jailatus in orbe,
I Dum^niifer^Euxitìi littpra Isva peto.:- ;
■Nec tamen, ut veni, levior fortuna màlorum eil: I Huc quoque funt noftrfs fat^ fecuta vias,.
■Hic quoque cognolboi1 natàlis ftàmmà noilri ;
I Stamina de pigro .. veliere falla mi|ii
J Utque nec infidias ^capltifque pencù'la ñarrem,
I Vera quidem, vera led graviora fide-;
■Vivere quam niiferum. eff iptér Beffó^que Getafque ^
I Ufi, qui popùli femper iti öfe; fuit'i"
■Quarn miféfurn, porta yitärn niüföqüe tueri,
I Vixqüe fui tutitó Vinbu? ^ . . . :
■ Afpera' miìitiàé.: juv&fifs'' tèrtaràtifi* fugi
■ Nec nifi lufüta mòvimus arma òianù . ^: .
■Nunc fenior gladiòqùe latüä: fèùtòque fiñiffrám,
I Canitiem galea; fubjicìoque ìiieàm.
■Nam dedìt e fpeciila cuffos ubi figna' tùmultus ;
I Induímur trépida protinùs arma manu.
■Hoftis, habens arcùs imbutaque téla veneno,
■ Ssvus anhelanti oicenia lullrat equo .
■ Utque rapax pécudem, qu¿ fe non texit ovili , .
■ Per fata, per filVas, feftqùé trahitque lupus,
■ Sic, fi quem nondum portarum fepe receptum
I Barbarus in campis repperit hoftis, agit.
■ Aut fequitur captus , conjellàque vincula collo
I Accipif ; .aùt telo virus habehte cadit .
■ Hic égò follìcita; jaceo novus incoia fedis .
Heu nimium fati tempora longa rrìei !
■ Et tamen ad números antiquaqué facra revertí
I Suffinet in tantis hofpita Mula malis .
■ Sed neque ciii rècitem quifquam eff mea carmina ; nec qui
I Auribus accipiat verba Latina fuis.
■ Ipfe mihi ( quid enim faciam ? ) fcriboque legoque :
Tutaque judicio littera noffra fuo eli.
$a:pe tamen dixi, Cui nunc ha;c cura labòrat ?
An mea Saurömats feripta Get^que legent ?
Siepe etiani lacrimae me funt feribente profufs,
Humidaque eff fletu littera falla meo.
Corque vetulia meum tamquam nova vulnera fentit >
Inque, finum meeftas lábitur Ííhbdr aqu«. '
Cum vice mutata quid firn fuerimque recordor,
Et fulerit quo me cafus , & undè, fubit ;
Sa;pe manus demens ftudiis irata malignis
Mifit in arfu'ros carmina noffra focos..
Atque ita de multis, quoniam non multa fuperfunt, 1
Cum venia facitó, quifquis es , ifta legas.
Tu quoque non melius, quam funt mea tempora, carmen
•Interdilla mihi confule Roma boni.
E L E G I A I I .
JAm fera Caffaribus Germania, totus ut orbis,
Villa potes fiexo fuccubuiffe genu :
Altaque velentur fortaiTe Palatia fertis ;
Thuraque in igne forient, inficiantque diem ;
Candidaqùé adduca collum percuffa fecuri
ViUima. purpureo fanguine fingat hurnum :
Donaque amicorum templis promiffa Deorum
Rendere villores C$far uterque parent :
Et qui Cafareo juvenes fub nomine crefcunt,
Perpetuo terras1 ut domus ifta regat :
Cumque bortis nuribus prò fofpite Livia nato; .
Munera det méritis, iape datura, Deis :/
Et pariter matres, & quas fine crimine caftos,
Perpetua fervant virginitate focos.
Plebs pia, cumque pia intentar plebe Senatus;
Parvaque cujus èram pars ego nuper, Eques.
Nos prócul expulfos communia gaudia fallunt:
Famaque tàm longe non nifi parva venit.
¡ Ergo omnis' poterit populus fpellarè triumphos ;
Cumquè ducum titulis oppida capta leget ;
i Vinelaque captiva Reges-cervice gerentes
1 Ante corònatos .ire videbit equos :
Et cernét vultus àliis prò tèmpore verfos,
Terribiies aliis immemqrejque fui.
Quoruhi pars cauffas, & res, & nomina qusret i
; Pars referet, quam vis ""noverit ipfa parùm :
Is, qui Sidonio fulget fublimis in offro ,
Diix fuerat beili : proxìmus ille duci.
Hic, qui nunc in humo lumen rniferabile figit,
Non iftò vultu, cum.tulit arma, fuit.
Ille ferox, ocùìis & àdhuc hoftilibus ardehs,
Hòrtator pugn^.confiliumque fuit.
Perfidus hic noffros inclufit fraude locornm,
Squallida promiflis qui tegit ora comis.
Ilio, .qui fequitur, dicunt infilata miniftro
i Sspe recufanti corpora capta Deo.
'.Hic lacùs,> hi-montes, hcèc tot cartella, tot amnes,
Piena; feràé c^dis, piena cruoris erant.
Drufus in his quondam meruit cognomina terris,
Qua; bona progenies digna parente fuit.
Cornibus hic frallts viridi male tellus ab ulva,
Decolor ipfe fuo fanguine Rhenus erit.
Crinibus en etiam fertur Germania paffìs.
Et Ducis invilii fub pede mcefta iedet.
Collaque Romana priEbens animofa fecuri
Vincula fert illa, qua tulit arma, manu.
Hos fuper iji curru, Cafar, villore veheris
Purpureus populi rite per ora tui :
Quaque ibis manibus circumplaudere tuorum ;
Uridique jallato flore tegente vias.
Tempora Phcebea lauro cingetur; Ioque,
Miles, io, magna voce, Triumphe, canet.
Ipfe fono plaufuque fimul fremituque canentutn.
Quadrijugos cernes faipe refiftere equos..
Inde petes arcènl &c delubra faventià votis.
V v Et