4®S( t . A N N . S EN E C JE H E R C U L E S (E TÆ U S ,
Parer kft: licet fit (alfa progenies mihi;
Materna culpa ceiTet, & crimen Jovis:
Merui parentem , contuli calo decus.
Natura me concepit in laudes Jovis.
Quin ipfe quamquam Jupiter credi meus
Pater effe gaudet • parce jam lacrimis, parens
Superba matres inter Argolicas eris .
Quid tale Iuno peperit, gethereum gerens
Sceptrum, & Tonanti nupta? mortali tamen
Casium tenens invidit ? Alciden firam
Dici effe roluit. perage nunc, Titan, vices
Solus reli&us. ¡He, qui veder comes
Ubique fteram, Tartara & manes peto .
Hanc tamen ad imos perferam laudem indytam,
Quod nulla pedis vicit Alcidem palam.
Omnemque peflern vicit Alcides palam,
C H O R U S .
O Decus mundi, radiate Titan,
Cujus ad primos Hecate vapores
Laffa noftuma: levat ora bigs,
Die fub aurora pofitis Sabasis,
Die fub occafu pofitis Iberis,
Quique ferventem patiumur axem",
Quique fub plaudro patiuntur Ur fa.' ;
Die ad stemos properare Manes
Heroulem, & regnum Canis inquieti,
Unde non umquam remeavit ullus.
Sume, quos nubes radios fequantur.
Pallidus mcedas fpeculare terras,
E t caput turpes nebulas .pererrent.
Quando, pro Titan, ubi , quove, famine,
Herculem in terns, aUum.fequerisf
Quas manus, orbis mifer, invocabis,
Si qua fub terra numerala pedis
Sparget intentam rabiem draconis?
Arcadum fi quis, populi vetudi, .
Fecerit filvas aper mquietas ?
Thraciae fi quis Rhodopes alumnus
Durior terris Helices nivofie
Sparget humano dabulum cruore?
Quis dabit pacem populo timenti,
Si quid irati fuperi per urbes
Jufferint nafci? jacet omnibus par,
Quem parem tellus genuit Tonanti.
Planflus immenlas refonet per urbes,,
E t comas nullo cohibente nodo,
Femina exertos fèriat lacerros ;
Sofaque obdu&is foribus Deorum,
Tempia fecurae pateant noverca.
Vadis ad Lethen Stygiumque littus.
Unde te nulla: referent carina.
Vadis ad manes niiierandus, unde
Morte devifia tuleras triumphum.
Umbra nudatis venies lacertis,
Languido vultu, trepidòque collo r
Teque non folutn feret ilia puppis.
Non tamen viles eris inter umbras ;
Aeacumque inter , geminoique Cretas ;
Fata dilcernes. fieri tyranni
Farcite, o dites,. inhibete dextras.
Laudis e d , purum tenuifle ferrum. •
Dumque regnabas, minimum; cruentis
In tuas urbes licuiffe fatis.
Sed locum virtus habet inter adra.
Sedis Arfloa fpatium tenebis?
An gravis Titan ubi promit ædus ?
An fub Occafu tepido nitebis,
Unde commiffo retoñare ppnto
Audies Calpen? loca quae ferent
Deprimes cadi ? -quis erit recepto
Tutus Alcidas locus inter adra?
Horrido tantum procul a Leone
Det pater fedes, calidoque Cancro ;
Ne tuo vulru tremefaéla leges
Adra conturbent, trepidetque Titan.
Vere dum llores venient tepenti,
Et comam filvis hiemes recident,
( Vel comam filvis revûcabit ædas. )
Pomaque autumno fugiente cedent,
Nulla te terris rapiet vetudas.
Tu comes Phoebo, comes ibis adris.
Ante nafcetur feges in profundo,
Vel fretum dulci refgnabit unda;
Ante defcendet glacialis Urfae
Sidus, & Ponto vetito fruetur,
Quam tuas laudes populi quielcant.
T e , pater return, miferi precamur,
Nulla nafcatur fera, nulla pedis.
Non duces fievos miferanda tellus
Habeat.* nec ulla d.minetur aula ,
Qui purer folum decus effe regni,
Semper impenfum tenuiffe ferrum.
Si quid in terris iterum timetur,
Vindicem terræ perimus reliilæ.
Hem, quid hoc? mundus fonat; ecce mceret,
Moeret Alcidae pater, an Deorum
Clamor, an vox ed timidæ noverca?
Hercule an vito fugit adra Juno ?
Laffus an pondus titubavit Atlas ?
An magis diri tremuere Manes
Herculem ? & vifum canis inlèrorüm
Fugit abruptis trepidus catenis?
Fallimur : lato venit ecce vultu
Quem tulit Paas, humerifijue tela
Geftat, & notas populis phare tras,
Herculis hares.
A C T U S Q . U I N T U S .
Nut fix y PhiloBetes.
P ^far.e cafus, juvenis, Hercúleos, precor,
Vultuque quonam tulerit Alcides necem.
Ph. Quo nemo vitam. Nu. Latiis adeone últimos
Invafit igues? Ph. Effe jam flammas nihil
Oirendit ifFè, qui fub occafu Herculis
Virtute vinci docuit indomita omnia »
dz** i nter vaPores. quis fuit forti locus?
Ph, Quod unurn in orbe venerar nondum malum,
f*t fiamma vieta eft. hæc quoque acceffit feris.
Inter labores ignis Hercúleos abiit.
Nu. Ediflereagedum, gamma quo vifta eft modo ?
omnis Oeten moefta corripuit raanus,
Hinc tagus umbras perdit, & toto jacet
Succi fa trunco : flexit hinc pinum ferox
Aftris mmantem, & nube tie media vocat ;
Ruitura cautes movit, & fiivam trahit
Secum minorem* Ghaonis quondam loquax
Stat vafta late quercus, & Phcebum vetat,
Ultraque totos porrigit ramos nemus.
Gemit illa multo vuinere impreffo minax :
Frangitque cuneos. reftlit excuflus chalybs,
Vulnufque ferrum patitur, & truneum fugit.
Commota tandem eft * tuqc cadens lenta mora
Duxit ruinam. protinus radios locus
Admiiit omnes. fedibus pulfas fuis
Volucres pererrant nemore fuecifo diem ,
Quasruntque laffis garrula; pinnis ftemus .
Jamque omnis arbor ionuit; & facrz quoque
Senfere quercus horridam ferro manum,
Nullique prifcum profuit iigno nemus.
Aggeritur omnis filva, & alterna trabes
In aftra tollunt Herculi anguftum rogum.
Rapit alta flammas pinus, & robur tenax,
Et brevior ilex. filva contexit pyram,
Populea filva frondis Hercules nemus.
A t ille, ut ingens nemore fub Nafamonio
iEger reclini pecore admugit leo,
Fertur. quis ilium credat ad flammas rapi Ì
Vultus petentis aftra, non ignes, erant.
Ut preftit Oeten , ac fuis oculis rogum
Luftravit, omnes fregit irapofitus trabes,
Arcumque pofcit: Accipe nsc, inquit, fate
Psante, dona; munus Alcids cape.
Has Hydra feniit.- his jacent Stymphalides,
Et quidquid aliud eminus vici malum .
V i r e Felix: has enim numquam irritas
Mittes in hoftes, five de media voles
Auferre volucres nube, defcendent aves,
Et certa prsdam tela de cado ferent.
Nec fallet umquam dexteram hie arcus- tuam :
Librare telum didiclt , & certam dare
Fugam fagittis . ipfa non fallunt iter
EmiiTa nervo tela, tu tantum, precor,
Accommoda ignes, & facem extremam mihi.
Hie nodus, inquit, nulla quem eapiet manus,
Mecum per ignem flagret, hoc telum Herculem
Tantum fequatur. hoc quoque acciperes, ait,
Si ferre poifes. adjuvet domini rogum ;
Turn rigida fecurn fpolia Nemesi mali
Arfura pofeit . latuit in fpolio rogus i
Ingerauit omnis turba: nec lacrimas dolor
Cuiquam remifit. mater in luólum furens
Diduxit avidum peélus, atque utero tenus
Exerta, vaftos ubera in plandus ferit ;
Superofque & ipfuin vocibus pulfans Jovem
Implevit omnem voce feminea locum.
Deforme letum mater Herculeum facis:
Compefce lacrimas, inquit : introrfUs dolor
Femineus abeat. Juno cur Istum diem '
Te ¿ente ducat ? pellicis gjfcudet fu»
Spedare lacrimas. contine infirmum jecur,
Mater: nefas eft ubera atque uterum tibi
Laniare, qui me genuit. & di rum fremens
Qual is per urbes duxit Argolicas canem,
Cum viétor Èrebi Dite contempto rediit
Tremente fato; talis incubuit rogo.
Quis fic triumphans Istus in curru ftetit
Viélor? quis ilio gentibus vultu dedit
Leges tyrannus ? quanta pax obitus tulit ì
Hsfere lacrims. cecidit expulfus dolor
Nobis quoque ipfis. nemo morituro ingemit.
Jam fiere pudor eft. ipfa, quam fexus jubet
Mcerere, fìccìs hsfit Àlcmene genis ;
| Stetitque nato pene jam fìmilis parens •
I Nu. Nullafne in aftra mliìt ad fuperos preces
Arfurus, aut in vota refpexit Jovem?
Ph. Jacuit fui fecurus , & cslum intuens,
Qusiìvit oculis, arce an ex aliqua pater
Defpiceret ilium. tum manus tendens ait :
Quacumque parte profpicis natum, pater,
Iile eft pater, quem notfle commina dies
Qusfivit unus. fi meas laudes canit
Utrumque Phcebi litus, & Scythis genus ?
Et omnis ardens ora, quatn torret dies.
Si pace tellus piena, fi nuli» gemunt
Urbes, nec aras impius quifquam inquinar;
Si feelera defunt, fpiritutn admitti hunc precor
In aftra. nec me mortis inferns locus,
Nec mcefta nigri regna conterrent Jovis :
Sed ire ad illos umbra, quos vici, Deos,
Pater', erubefeo. nube difeufia diem
Pande, ut Deorum vultus ardentem Herculem
Spe&et : licet tu fiderà & mundum neges
Uitro, pater, cogere. fi voces dolor
Abftulerit ullas, pande tum Stygios iacus,
Et redde Fatis. approba gnatum prius •
Ut dignus aftris videar , hie faciet dies.
Leve eft, quod a&um eft. Herculem genitor prius
Invenit, andamnavit? hoc poftquam addidi;
Noverca cernat, quo feram flammas modo.
Flammas popofeit. hoc age Ale ids comes;
Non fegnis, inquit, corripe (ffitsam facem.
Quid dextra tremuit ? num manus pavida irnpium
Sceius refugit? redde jam pharètràs mihi ,
Ignave, iners, inermis. en noftros manus
Qu» tendat arcus, quis fedet pallor genis?
Animo faces invade, quo Aldaeti vides
Vultu jacere: refpice arfùrum, mifer.
Vocat ecce jam me genitor, & pandit polos. I
Venio , pater. vultufque non idem fuit.
Tremente pinum dextera ardentem imputi.
Refugit ignis, & reluélantur faces,
Et membra vitant: fed recedentem Hercules
Infequitur ignem. Gaucafum, aut Pindum, autAthon
Ardere credas . nullus erumpit fonus.
Tantum ingemifeit ignis ad durum jecur.
Typhon in ilio pofitus immanis rogo
GemuiiTet ipfe, quique convulfam folo
Impofuit humeris OiTan Enceladus ferox •
At ille medias inter exiurgens faces f
Semiuftus ac laniatus, intrepidus , rubens ;
Nunc, o parens Herculea, fic ftare ad rogum
Te materinquit, fic decet fieri Herculem .
Inter vapores pofitus, & fiamma; minas,
Immotus, inconcuflus, in neutrum latus
Correpta fleétens membra, adhortatur, monet*
Gerit aliquid ardens : omnibus fortem addidit
Animum miniftris. urere ardentem putes.
Stupet omne vulgus, vix habens flamms fidem.
Tarn placida frons eft , tanta majeftas viro.
Nec properat uri. cumgue jam forti datum
Leto fatis penfavit, igmferas trabes
Hinc inde traxit, nimia quas fiamma occupai;
Totafque in ignem vertit, & qua; plurimus
Exundat ignis, reeipit intrepidus, ferox.
Nunc ora flammis implet . aft illi graves
Luxere barba; : cumque jam vultum mtnax
Appeteret ignis, lamberent fiamma caput,
Non preftit oculos. fed quid hoc ? meeftam intuor
N n n z Sino