
xxir
Sex ego faftorum (fe ll, menfes ) fcrlpfi, toti.
ifemque libellos,
Cumque fuo finem menfe volumen habet.
Idque tuo nuper fcriptum fub nomine, Cafar ,
E t tibi facratum fort men rupit (ne. fcil,
abfolverem ) opus..
Cert? nemo veterum e ft , qui, ex pofterio.
«bus libris ullum fe vidifle tefte tur, vel ver-
bulum ex illis referat. Fallitur, Rabanus Mau.
rus lib. V, de univerfo cap.. 5. Tom. i. Opp.
p. pp. 8c Vincenti® , Bellovac.-. lib, I. fpeculi
doZrio alis, qui fecuti Ifidorum lib, V I , cap.
8. Originum., ajijnt Ovidii libros faftorum dici
, quod de Regibus 0' Confulibus editi /int .
E x Bibliotheca Gudiana eum pars Codicum
MSS. ( t ) per auZionem Hamburgi A. i jo ó ,
diftraberetur, naZ® fum parvum volumen in
fol. minori cbaraZere & frequentib® compen.
diis litterarum in membrana exaratum ante
annos trecentos, in quo continent® gloflul®
fuper Ovidii Metamorphofin , de T r iftibu s,
Epiftolas, libros de faftis, de Ponto, Sc fuper
Ovidium fine tituio , hoc eft ( ut fupra mo,
nui ) Amorum libros, nec non in Statii T h e , I
baidem Sc Achilleidem, Qaudianum -Sc Avia - ]
num. Gloffis in faftos fubjicitur .Calendarium
quale editiones exhihent. A u Z o r quifquis eft
gloflularUm, monet Ovidjum de faftis Sc ne,
faftis diebus agere , ortus Sc oecaf® notare fi-
gtlorum : Sc Germanicum illius anni fummunj
Fontificem inftruere in facrificiis, Vitjcentius
Gravina V, C , libro L de ratione Poetica
pag. 101, Ovidio fe non f i fo/fe lafciato porta-
tré dalla pienezza della fua vena, sfuggito avrebbe
ogni emenda , ficcome la sfugge nei
JFàftiy ove non manca nulla di purità e di e-
fattez za, Libri faftorum funt, mihi ex vetufta
editione in 4. cum argumentis tetraftichis Retr
i Molici, fine loco Se anno . Prodierunt etiam
Lipfi® in 4. fine anni notatione . E t cum
.commentariis Pauli Marfi, Pifcinatis, Venet.
14 8 3 .10 1 . curante Antonio B aZ ib ov e , , Ale-
xandrino; Se 1492. 1320. fol. Se cum Automi
Conftantit de Fano five Fanenfis, Se Marfi
Conftantio doZioris commentariis , Venet.
1302. 1308. fol, Mediojani 15 10 . fol. Prodierunt
etiam feparatim fine notis Parif. 1528.
4. per M. Guichardum Soquand. E t 1354. 4.
apud Vafcafon. Ne dica® de fcholiis brevibus
Melanchtbonis , M icylli, Berfmanni , Ciofani.
(/ ) Reliqua & major pars afferrar® in Bibliotheca
Guelferbytana.
Italica Metaphrafi donati a Vincenzo Carta,
ro Venet. 13 3 1 , 8. Commentariis' éximiis iù
.luftravit Cardus Nèapofis, ( » ) qui Refuttaniì
m Sicilia prinapis frater fu it , & anno atatis
21. illos ab fo lv it, ac poft auZorenn anno 22.
defunZum edidit Erycius Puteanus Antwerp!
titillo Anaptyxeos ad faftos Q-
vidu Nafonis, pramiflis antiquis Calèndàriis,
qu® una cum aliis recenfui infra librò T v !
Quod enim in plerifque editionibus Ovidio
prefigi folet Calendarium vetus Romanum, e
•Nafone ipfo Se aliis Calendariis antiquis aliif.
que monumentis fuppleri Se emenda« defide,
rat non paucis in locis. Lib r i faftorum, T r i.
ftium Se de Ponto, cum notis Petri Bitnanni
ad Farnabu modum Euchuf* 1653, 12, at-
que additis notis Anonymi Dalmata prodierunt
Venet. 1704. apud Laurentium Bafìlium. D.
Antonii Mattbia Sevii ( * ) notas in faftos O-
vidianos, Venetiis ut ajunt excufas; non v id
i. Gallice prim® yertit Marollefius , qui notis
etiam ìllu ftravit, addita Dan. Heinlii elegia
in Natalem Ovidii 13. Cai. Aprii. No-
vara interpretationem profumai cura notis
.Crrticis Se Hiftoricis exfpeZare jubemur (y )
a L e z s o , ( Mr. Lezeau ) qui librum primum.
cum pr.e.nilik Ovidii vita jam vulgavit- Parif.
1 7 1 4 . 12. Supplementum horum faftorum fivé
lex libros poftenores ex ingenio addidit (y )
Claudius Barth. Morifotus ( a ) -Divinione 1Ò49.
4. PUrgignonum Faftorum Ovidii continuato-
rem laudat Marollefius. Ambrofi® quoque No- !
vidtus Fraccus ( b ) fimiliter libros XII. facro- ì
rum faftorum dlcavit Paulo III. Pontifici, 8c
vulgavit Rom® 1547. 4. Denique Hugo Vai!-
lantus Ord. BenediZi Monachus libris XII. i
faftorum memoriam fanZorum per totum am
num
l ( i! 1 u;lurlìr ex merito in Sorberianis p. 242. Mor-
hoho hic ' commentarius vifus eft fapere officinamEry-
'cn Puteam. '
( * ) Galleria di Minerva Tom. V. p. 27.
( t ) Journal des Syav. 1715. p, , J4. Memoir, de
Trevo#» 1714. pag. 2078, .
( z ) Nihil in Morifpto Poetici ipiritus fe obfervaife
profitetur Morhofins 1. Polyhift, c. 24. p. 202.
r u- ^ P e ^ ot‘lot‘ fapplemento Jo. Ltidovicus Prà-
lcnius Satyra in poe.taftros :
\ aut fimili Morifotum recidere fallo
Qui faftos Ovidi fuppkvìt difpare ver fu .
Suorum in hbrum primum Commeiitariorum memiiiit
Monlotus Centuria prima Epiftolarum edifarum Di-
vione 16'%6. 4- Epifloja 8. & p.
( ¿ ) Hic Fraccns dies hebdomadis a ' fept'tm -facra-
menns, menfes a duodecim Apoftolis nnneupar. Confer
Gisb. Voetium III. Selefl. p.
Jium Epigrammatis celebravit , Parif. 1674.
■nter fcripta Baptift® Guarini video etiam me-
,§norari commentSrium in faftos Ovidii , fed
Siefcio an editum. Baptift® Mantuani faftorum
■acrorum libri- XII. quos Ovidii imitatione
|:ompofuit, fspius editi fu n t , ut Parif. 1 5 13 ,
Fol. Argentor. 1520. 4. Mediolan. 1540. A n tw
e rp . 1 57Ó. 8. Tom. 2. Opp. Nicolai A n d
a r t i faftos facros his verbis inter alia laudat
Jauftus Lipfius:
B Macie operìs, laudifque : olim Sulmone Poetam
Carmine qui aquiparas, materie exfuperas.
Tolumen noZium Tufculanarnm Se Ravenna-
|enfium Jo. Matth®i Caryophili Rom. 1Ó21.
8. Se Petri Jufti Sautelii S. J. annus facer
iroeticus, Epigrammata in SanZos per finsu-
Mos Anni dies compleZitur. Lugd. 1Ò79. 8.
I 7. Triftìa live Triftium Elegiarum libri V.
wofephus Scaliger fub Yvonis Villiomari no-
« n in e latens in locos controverfos Rob. T i t i i
;®>. 103. Ariftoteles, Ti f i , numquam fcripfit li-
bros iceg/ rtnv vetfi tcZv ToAirmcoy,-
Wed fcripfit fàllici xj ToAiTind, fàm£v il ito-
HuTotcà# libros. Eodem genio duce & Ovidii ti-
jpidos corruperunt majores nofiri. Nam Triftia
wieTriftibus, & Pentiirn de Ponto infcripferunt.
lian e veram obfervationem ita perftrinxit Ja-
-iobus. Duportus pag. 187. Poem.
Nafonis libros dici de Triftibus, agre
Fert Criticus , tri/lem hoc Scaligerumque facit.
I Nempe. èlegi triftes titulus foret apt ¡or, ergo
Litis Jufte fat hac juftane cauja tibi ejt?
I Qui tamen a nei or is fot triftia. fata recenfent,
Trifti-um an hoc nequeas jure vacare libros ?
9 , A n funt hac pòtius Criticorum triftia fata,
Quod tempus tricis f ic apinifque terunt.
In hos libros habemus com mentaria Jac. Pon-
Wfani, Ingolftad. A . id io . fol. ColleZanea Jo.
MWeitzji, Erfurt 1606. 8. Sì brevia Jo. NÉ-
mnellii fcholia, Hag® Com. 1Ó84. 12. Quinque
libri Triftium ( c ) Lipfi® in 4. fine anno.
« L ib r i Triftium Se e Ponto cum commentariis
WBarthol. Merula Venet. 1489. fol. Mediolan.-
9 1 5° 7 - É i fob Viti Amerbachii enarratio
■Balil. 1348. 8. Triftium libri cum notis An-
mdrea Naugerii Lond. 1383. 12. Not® Me-
Hrul®, Amerbachii, Micylli, Berfmanni, Cio-
mfani in edit. Francof. 1601. fol. Triftia Se de
■Fonto , prsmifla Ovidii. vita , Ingolftad. 1607.
( c ) Triftia potius quam de triftibus infcribendos
B k ce h->ros notaverat etiam Jul. .Ctefar Scaliger
Ilib. 5. cap. 126. five tilt. Poetries .
8. Cum Dan. Crifpini interpretatione Se notiá
in uíum Delphini, indiceque vocabulorum re-
cuíi lunt Cantabrigi® 1703. 8. Cum notis ad
modum Minelli nuper edidit M. Erdmannus
Ubfe Lipf. 171 1. 12. Libros Triftium Si de
Ponto cum erudita prafatione, Scholiis per-
fpicuis , tabula jjGeographica, vita Ovidii Se
Chronologia Epiftolarutn in his libris compre-
henfarum, indiceque copiofo emendate editi a
Philippo Tbeodoro Verpoortenio Coburo, 1712,
8. Libri Triftium ex preclara recenfione Ifaa-
ci Verburgii cum notis diZionem maxime
illuftrantibus Amft. 1 7 1 3 . 12. Denique
cum notis Germanicis Hai® Sax-, in tironum
ufum, auZore, ni fallor, Gabriele Schuman-
no . Gallica verfio Binardi vidit lucem Parif.
1Ó25. des regrets di' Ovide. Exftat Se altera
Marollefii, cum notis, les triftes. Tertia Fran,
cifci Thom® Cornelii, qui Gallico carmine
( e ) reddere inftituit, defideratur. Germanica
Metaphrafi donavit Jo. Henricus Seypius, cum
notis, Darmftad. 1664. 8. Dánico cannine red-
didit V . C. Chriftianus Falfterus A . 17x9.
Belgico Daniel Havart '( / ) A . 1 6p6. cum E-
pillola confolatoria ad Liviarn de morte Dru.
fi . Anglica Metaphrafis Zach. Catlini prodiit
Lond. 1Ò39. 8. Jacobus Pontanus commentariis
in hos libros fuis fubjecit etiam hortulós,
quos appellai, Ovidìanos , five fententias ac
proverbia ex Ovidio colleZa , in locos reda-
òla communes & commentationibus illuftrata.
8. Epiftolarum Ponticarum five e Ponto libri
IV . verfibus elegia. In hos quoque libros exftant
ColleZanea Joannts WeitZ/i viri doZi St
diligentis 8. Sc commentarli Jacobi Pontani è
Soc. Jefu , A . id io . fol. Libri quatuor e Ponto
A . 1308. 4. fine loci notatione. Dé eotii-
mentario Bartholonrei Merul® Sc Phil. Thetr-
dorii Verpoortenii nòtis aliorumque fcholiis
fupra in libris Triftium jam diZura . Cum
notis Jo. Henr. Kromayeri ad modum Minel-
lii libri e Ponto Sc Ibis prodierunt Lipf. i f i f .
12. Metaphrafis Danielis Havartii Med. D.
Belgicis verfibus, UltrajeZ. 1702. 8.
9. Ibis five Dira in Ibin carmine Elegiaco
verfuum ampli® fexcentorum . Cceli® Rho-
diginus XIII. I . Antiquar. L e Z . Gacilius Minutia.
(<Q Journal des Savans r y ij, Aout, p. 220-.
(<0 Hiftory of the works of the learned A. 170J.
pag. 222.
(/ ) Bcekfaal van Europe táyí. T. 2. p. {48. .NoVZ
literaria Lipf. A. 1719. p. 8{.